وزوز گوش

وزوز گوش(tinnitus) یکی از مشکلاتی است که به ویژه با پیشرفت تکنولوژی و اضافه شدن صنعت به زندگی انسان رشد فزاینده ای داشته است. در واقع وزوز چیزی جز پیام ها و یا پالس های عصبی اشتباه نیست. احتمالا شنیده اید که فردی که پایش قطع شده می گوید کف پایم می خارد. وزوز در واقع توهم بخش شنوایی مغز است از یک صدایی که وجود ندارد. آنچه که مغز ما از صوت درک می کند بر اساس پالس های عصبی ایجاد شده از حلزون گوش است.

وزوز، صداهایی است که بدون منبع صوتی واقعی خارجی توسط مغز درک می شود و می تواند ناشی از ساده ترین علت ها مانند جرم گوش تا پیچیده ترین و خطرناک ترین علت مانند تومورهای مغزی باشد. صدای دریافت شده به شکل های مختلف در افراد مختلف شنیده می شود. صداهایی که از آنها شکایت می شود سوت ممتد است. صدای قل خوردن کتری، صدای خش خش کاغذ و یا صدای خروج گاز از شلنگ از تشبیهات عمده بیماران مبتلا به وزوز است.

وزوز گوش یا سوت گوش ممکن است متناوب یا پیوسته شنیده شود و بلندی صدای وزوز هم می‌تواند متغیر باشد. وقتی نویزهای محیطی کم است، اغلب بدتر می‌شود، بنابراین شما ممکن است شب‌ها هنگامی که در اتاق ساکت هستید و سعی می‌کنید تا بخوابید، بیشتر به آن توجه کنید. برخی از افراد مبتلا به وزوز، دچار حساسیت شدید به صدا (hyperacusis) هستند.

شایع‌ترین علت وزوز گوش، در معرض سر و صدای بلند قرار گرفتن به مدت طولانی است. بیش از ۹۰ درصد افراد مبتلا به وزوز درجاتی از کم شنوایی به علت در معرض صداهای بلند قرار گرفتن را دارند. صداهای بلند باعث آسیب دائمی به سلول‌های موئی حلزون در گوش داخلی می‌شوند. تقریبا از هر ۵ نفر، ۱ نفر وزوز گوش را تجربه می‌کنند.

وزوز گوش ۲ نوع دارد:

1. وزوز ذهنی (subjective tinnitus) : وزوزی که فقط خود فرد می شنود و شایعترین نوع وزوز گوش است. ممکن است در اثر بروز مشکل در گوش خارجی، میانی یا داخلی رخ دهد. همچنین اگر اعصاب شنوایی یا بخشی از مغز که سیگنال های عصبی را به عنوان صدا تفسیر می کند (مسیر شنوایی) دچار مشکل شود، این عارضه رخ می دهد.
2. وزوز عینی (objective tinnitus) : در این حالت، وقتی پزشک متخصص گوش و حلق و بینی شما را معاینه می کند، او هم میتواند صدای وزوز را بشنود. این نوع نادر وزوز گوش در اثر اختلال در عروق، بروز مشکل در استخوان گوش میانی یا انقباضات عضلانی رخ می دهد.

اغلب اوقات، وزوز گوش بخاطر پایین آمدن کیفیت زندگی و مشکلات روحی روانی است. با پیدا کردن دوباره آرامش روانی خود و دوری از استرس، وزوز گوش بهبود پیدا می کند.

برای سال های زیادی، پزشکان برای پیدا کردن دلیل و درمان وزوز گوش تلاش کرده اند؛ حدود ۵۰ میلیون نفر در آمریکا درگیر وزوز گوش هستند. یک مطالعات جدید این مشکل را با اشاره به یک پیوند استوار با درد مزمن در نقاط دیگر بدن آشکار تر ساخته است.

محققان در دانشگاه جورج تاون آمریکا کشف کردند که مشکلات برای افراد مبتلا به دردهای مزمن و وزوز گوش، یک پاسخ به یک صدمه است که آن پاسخ تنها زمانی ادامه پیدا می کند که مغز نمی تواند درد یا صدا را به درستی پردازش کند؛ درست مانند کسانی که در شرایط درد مزمن می توانند دردهای روانی را برای یک عضو که دیگر آن درد وجود ندارد احساس کنند.

بعد از بررسی میزان ماده خاکستری در مغز، تیم تحقیقاتی فهمیدند که از دست دادن این ماده در مناطق خاص به هر دو وزوز گوش و درد مزمن کمک می کند (به این مناطق لقب دروازه محدود کننده داده شده است). این فرآیند با سطح دوپامین و سروتونین تحت تاثیر قرار می گیرد که با احساسات ما از انرژی، خلق و خوی و افسردگی در ارتباط است.

این مناطق مانند یک سیستم مرکزی محدود کننده برای احساسات عمل می کنند که ارزش های موثری از محرک های حسی را تعیین می کند و جریان اطلاعات در مغز را تعدیل می کند. وزوز گوش و دردهای مزمن زمانی رخ می دهند که این سیستم به خطر بی افتد. به عبارت دیگر احساسات مربوط به درد مزمن و زنگ زدن گوش از طریق دروازه عصبی مشابهی به مغز می آیند.

محققان بر این باورند که آسیب به مناطق دروازه محدود کننده می تواند در جریان اطلاعات در مغز اثر بگذارد و حلقه ای بوجود آورد که در آن سر و صدا از بین نرود. 

علل شایع وزوز گوش

• کم شدن شنوایی با بالا رفتن سن: شنوایی بسیاری از افراد با افزایش سن، معمولا از ۶۰ سالگی، ضعیف می شود. از دست دادن شنوایی می تواند منجر به بروز وزوز گوش شود(پیرگوشی).
• قرار گرفتن در معرض صدای بلند: صداهای بلند مانند صدای تجهیزات سنگین، اره برقی و سلاح های گرم از جمله عوامل شایع در بروز ناشنوایی هستند. دستگاه های موسیقی قابل حمل، مانند MP3 پلیر یا iPod، نیز اگر در طولانی مدت با صدای بلند از آنها استفاده شود باعث از دست دادن شنوایی می شوند. اگر فرد در کوتاه مدت در معرض صدای بلند قرار بگیرد، مثلا در کنسرت حضور داشته باشد، و دچار وزوز گوش شود، معمولا زود خوب می شود.
• انسداد جرم گوش: جرم گوش با گیر انداختن گرد و خاک و کند کردن رشد باکتری از مجرای گوش محافظت میکند. اگر مقدار زیادی از جرم گوش جمع شود، تمیز شدن آن به صورت طبیعی مشکل می شود، در نتیجه شنوایی فرد مختل می شود یا پرده گوش آسیب می بیند که وزوز گوش را به دنبال دارد.
• تغییرات استخوان گوش: خشک شدن استخوان های گوش میانی، روی شنوایی تاثیر می گذارد و منجر به وزوز گوش می شود. معمولا این وضعیت، که در اثر رشد غیرعادی استخوان رخ می دهد، ارثی است.
• بیماری منییر: ممکن است وزوز گوش ازجمله علائم اولیه بیماری منییر، نوعی اختلال گوش میانی که در اثر فشار غیرعادی مایع گوش میانی رخ می دهد، باشد
• اختلال TMJ: اختلال در مفصل گیجگاهی (مفصلی که در دو طرف سر و روبه روی گوش، جایی که فک به جمجمه می رسد، قرار دارد) می تواند عامل بروز وزوز گوش باشد.
• اختلال لوله استاش: در این وضعیت، لوله گوش که گوش میانی را به حلق فوقانی وصل میکند همیشه منبسط باقی می ماند، به طوری که گوش احساس پر بودن می کند. گاهی کاهش وزن زیاد، حاملگی و رادیوتراپی باعث بروز این اختلال می شود.
• گرفتگی عضلانی در گوش میانی: گاهی عضلات گوش میانی منقبض میشود که وزوز گوش، از دست دادن شنوایی و احساس پر بودن گوش را به دنبال دارد. گاهی این وضعیت بدون دلیل مشخص رخ می دهد، اما بعضی بیماری های عصبی شامل اسکلروز چندگانه نیز می تواند عامل بروز آن باشد.

درمان

درمان دارویی ممکن است به کاهش صداهایی که در گوش خود می‌شنوید کمک کند. داروهای ضد افسردگی سه ‌حلقه‌ای و داروهای ضد اضطراب، از جمله زاناکس(Xanax)، آمی‌تریپتیلین(Amitriptyline) یا نورتریپتیلین(Nortriptyline) می‌توانند در مواردی، صداهای گوش را کم کنند.

منابع :

• ScienceAlert
• tinnitus/symptoms-causes
• Why Are My Ears Ringing

* درود بر شما که با حمایت خود و دعوت دیگران به مطالعه این مطلب و دیگر مطالبم، به من انگیزه می دهید. لطفا در کامنت ها و مباحثات شرکت کنید و پرسشگر باشید. جهت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ در تلگرام یا ایمو هماهنگ نمایید. همچنین می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۷۲۸۷۱۲ تماس بگیرید. *