مهارت تقویت دوجانبه
همه روابط صمیمانه به تدریج ممکن است عادی شوند. هر لذتی بالاخره عادی و خسته کننده می شود. در این حالت خطاهای کوچک اشتباهاتی بزرگ می شوند، بی نظمی هایی که قبلا شیرین بودند ، عصبانی کننده می شوند . برای این که جلوی این جریان را بگیرید ، باید هر چند وقت یکبار به همدیگر موارد لذت بخشی را ارائه دهید.
تقویت دوجانبه بطور ساده به این معنی است که هر فرد کارهایی را که طرف مقابلش دوست دارد، بیشتر انجام دهد، کارهایی جزئی و در عین حال دوست داشتنی مثل نوازش ، شستن ظرف ها ، دادن گل، تعمیر وسایل ، مسافرت رفتن یا تماشای دوباره یک فیلم.
اگر رابطه شما خسته کننده و آشفته کننده است و از آن ناخشنود هستید ، تقویت دوجانبه احتمالا مفید خواهد بود. این فن پنج مزیت دارد:
۱. باعث می شود برای بهبود روابط خود ، باهم همکاری کنید.
۲. سریع کارایی خود را نشان می دهد، بلافاصله لذت از رابطه ، تعهد و توجه را بالا می برد.
۳. با رائه حس کنترل بر رابطه در هر یک از شما ، ایجاد اعتماد می کند.
۴. آسان است و مجبور نیستید مهارت جدیدی را یاد بگیرید. شما بلد هستید در ظرف های مورد علاقه طرف مقابل غذا بکشید ، اورا در آغوش بگیرید ، یک تماس تلفنی برقرار کنید .
۵. این تکنیک می تواند زمینه ای برای تغییر قابل ملاحظه در حوزه های مهم دیگر باشد.
برای بهبود یک رابطه بطور عامیانه دو نوع اقدام وجود دارد، لذت آن را زیاد کنید یا ناراحتی آن را کم کنید.روش دوم برای بیشتر افراد آسانتر است که کارهای مورد علاقه همسرش را انجام دهند به جای این که کار هایی را که همسرشان از آن ها تنفر دارند ، متوقف سازند. مطالعات نشان می دهند، با حذف رفتار های ناراحت کننده ، رفتار لذت بخش افزایش نمی یابد. انجام رفتار های لذت بخش ، رفتار های ناراحت کننده را کاهش خواهد داد.
دستور العمل های تقویت دوجانبه
هفته اول: تهیه ی لیست موارد لذت بخش
به مدت یک هفته ، یک برگه کاغذ و مداد را همراه خود داشته باشید. لیستی از مواردی که شما و همسرتان را خشنود می کند بنویسید.
موارد خشنود کننده را در این حوزه از روابط خود جستجو کنید:
۱. فعالیت های مورد توجه
۲. فرایند روابط
۳. مراقبت از بچه ها
۴. تصمیم های مالی
۵. تحصیلات
۶. ظاهر
۷. موارد جنسی و لمسی
۸. فعالیت اوقات فراغت
۹. مدیریت امور خانه
۱۰. عادت های شخصی
۱۱. استقلال
راهبرد هایی برای تقویت دوجانبه
۱. حوزه هایی را که در آن ها تعارض جدی دارید حذف کنید.اگر بیشتر سر پول با هم جدال می کنید ، موضوعات مالی را کنار بگذارید.
۲. مواردی را که هزینه یا تلاش بسیار زیادی لازم دارند ، حذف کنید. یک امر خوشایند می تواند بدون هیچ هزینه ای انجام شود و انجام آن آسان باشد. مثل یک بوسه ، خرید گل یا کم کردن وزن.تغییر اساسی الگوی رفتاری ، نباید جز لیست موارد خوشایند قرار گیرند.
۳. مواردی را که واقعا تمایل ندارید انجام دهید ننویسید. برای مثال برنامه ریزی نکنید مادر زن خود را هر روز ملاقات کنید یا چیزهایی را بخرید ، مگر آن که واقعا قصد دارید آن ها را انجام دهید.
۴. خیلی دقیق و با جزئیات بنویسید. برای مثال ” تمییز کردن میز” نسبت به جمله ” تمیز کردن خانه ” جزئی تر بیان شده است. “اصلاح کردن صورت ” خیلی شفاف تر از جمله به خودم برسم ” است.
۵. از جمله هایی استفاده کنید که به رفتار ها تاکید کنند نه به نگرش ها. برای مثال گ”وقتی به خانه آمدم جلوی در مرا در آغوش بگیرد” رفتاری روشن است در حالی که جمله “بیشتر عاشقانه رفتار کند ” یک نگرش مبهم است.
هر کدام ده مورد خوشایند که شما و همسرتان را خشنود می سازند ، پیدا کنید . هر یک از موارد را بر اساس مقیاس زیر درجه بندی کنید:
۱= متوسط
۲= خوب
۳= عالی
هفته دوم: موارد خشنود کننده را رائه دهید
براساس لیست خود ، چهار مورد را که نمره بالاییی کسب کرده اند انتخاب کنید.مواردی باشند که اخیرا انجام ندادید و می توانید براحتی انجام دهید .در هر یک از روز های هفته بعد ، حداقل یک مورد از لیست خود را که بیشترین میزان خشنودی را ایجاد کرد، ارائه دهید. در ادامه موارد خشنود کننده را افزایش دهید. در پایان هر روز مورد خشنود کننده ای را که اجرا کرده اید و مورد خشنود کننده ای که دریافت کرده اید ، بنویسید. به کار خود ادامه دهید ، اما به دنبال نمره نباشید .
ممکن است میزان موارد خشنود کننده ای که تا به حال دریافت کرده اید به اندازه مواردی نباشد که ارائه کرده اید. به هیچ وجه نباید بگویید این نشان میدهد که یکی تلاش بیشتری انجام داده یا مشکل را در دیگری ببینید. موارد خشنود کننده را با هم مقایسه نکرده ودر مورد آن بحث نکنید، بلکه به براورده شدن هدف هایتان تمرکز کنید.
بازخورد : در پایان هفته دوم در مورد موارد خشنود کننده ای که به آن توجه کرده اید و از آن خوشتان آمده صادقانه به همدیگر بازخورد دهید.
هفته سوم: موارد خشنود کننده را بخواهید
در ابتدا این هفته هر کدام از شما دنبال مواردی هستید که می خواهید طرف مقابلتان در هفته آینده برایتان انجام دهد.تمام اصولی که در قسمت راهبرد هایی برای تقویت دو جانبه بیان شد را رعایت نمایید.در پایان هفته ارزیابی از روند برنامه انجام دهید؛ با سوالاتی مانند : آیا درخواست های خشنود کننده انجام شدند؟ آیا راضی کننده بودند؟ هر کدام از آن ها چه احساسی در شما ایجاد کردند ؟ اگر انجام نشدند یا راضی کننده نبودند ، دلیل آن چه بود؟ آیا با مواردی توافق کردید که در واقع تمایلی به اجرای آن ها نداشتید؟
در صورتی که مورد خشنود کننده ای درست انجام نشد، کسی را سرزنش نکنید. فقط دوباره آن را تقاضا نکنید. آن مورد را برای زمانی بگذارید که روابط قوی تر شده باشد موکول کنید .چند تعارض احتمالی مهم وجود دارد که ممکن است مانع تقویت دوجانبه شوند.
هفته چهارم: تبادل قرار داد ها
حالا فهرستی از موارد خوشایند دارید که هر دو از انجام آن لذت می برید و تمایل دارید و قادر هستید آن ها را ارائه دهید. حالا آمادگی دارید خوشایند ترین موارد را بشکل یک قرار داد در آورید.
هفته پنجم: انجام موارد خوشایند متقابل
بعد از این که قرار داد تقویت دوجانبه را آماده کردید ، می توانید به انجام موارد خوشایند دوجانبه اقدام نمایید. طوری برنامه ریزی کنید که بیشتر فعالیت ها را با همکاری همدیگر انجام دهید و مواردی را انجام دهید که هر دو آن ها را لذت بخش می دانید. این روش بهترین شکل تقویت دوجانبه است زیرا به جای این که برای همدیگر کار کنید ، با همدیگر کار می کنید.ابتدا از فعالیت های آسان لیست خود شروع کنید سپس لیست ها را با هم ترکیب کنید.
ملاحظات خاص
اگر تقویت دوجانبه برای شما مفید نیست ، ممکن است بخاطر یکی از موانع زیر باشد:
۱. درماندگی آموخته شده ( قربانی پنداری) : بدین معنا که احساس می کنید که همسرتان در اشتباه است و همیشه برآوردن ساختن خواسته های شما شکست خواهد خورد و این که شما قربانی این وضع هستید و هیچ کاری برای آن نمی توانید انجام دهید.
۲. تناقض خودانگیخته : ممکن است بر این باور باشید که تنها فعالیت های بدون تعیین وقت قبلی و ناگهانی ارزشمند هستند و احساس کنید کاری به خاطر قرارداد و توافق دوجانبه برای شما انجام شود، لذتی ندارد وقتی همسرتان بخاطر توافق دوجانبه کاری انجام می دهد ، حداقل نشان می دهد که می خواهد شما را خشنود سازد.
۳. ذهن خوانی: انتظار نداشته باشید که همسرتان ذهن شما را بخواند . این گونه فکر کنید که فقط چیزی را می توانید بدست آورید که در خواست کنید و کیفیت آن چه بدست می آورید بستگی به این دارد که چقدر تقاضای خود را واضح و با جزئیات بیان نموده اید.
۴. سرزنش کردن و برچسب زدن: نگذارید نظریه ی از پیش ساخته شده ای که در باره همسرتان درست کرده اید ، مانع انجام برنامه تقویت دوجانبه شود.
لحظه های حساس : در هفته اوقاتی هستند که استرس زا می باشند . مثلا زمان خواب کودکان و …. تلاش خود را بر آن مواقع متمرکز کنید. موارد خوشایند دوجانبه ای را انتخاب کنید که تکلیف دقیقی در اختیار هر کدام می گذارد که آن را اجرا کنید.
منبع: مک کی ، متیو. فانینگ ، پاتریک. پالگ، کیم. مهارت های زناشویی . ترجمه : محمد علی رحیمی. تهران ارجمند. ۱۳۸۹
