دانشنامه روانشناسی مردمی
علیرضا نوربخش (مشاور بالینی)

شناسایی افراد سایکوپت

سایکوپات ها درکی از احساس و همدلی ندارند

فرد سایکوپت، شخصیت جذابی دارد و از این که مدام در مرکز توجهات قرار داشته باشد، لذت می برد. این اشخاص مانند هنرمندان در حال نقش بازی کردن هستند.

سایکوپت

در اوایل دهه‌ی ۱۸۰۰، پزشکانی که روی بیماران روانی کار می‌کردند متوجه شدند آن دسته از بیماران‌شان که ظاهرا عادی به نظر می‌رسیدند اختلالی داشتند که آن را اصطلاحا “تباهی اخلاقی” یا “جنون اخلاقی” نامیدند، چون به نظر می‌رسید برای آنها مفهومی به عنوان اخلاق یا حقوق دیگران وجود ندارد. اصطلاح سایکوپت نخستین بار در سال ۱۹۰۰ به کار رفت. در دهه‌ی ۱۹۳۰ این اصطلاح به“sociopath”(جامعه ‌ستیز یا ضد اجتماع) تغییر یافت تا بر آسیبی که این آدم‌ها به جامعه می‌زنند تاکید شود.

روان‌آزاری یا سایکوپاتی(Psychopathy) نوعی اختلال شخصیت است. فرد رفتارهای تکانشی، فقدان ترس و بی‌احتیاطی و بی‌مسئولیتی و رفتارهای ضداجتماعی دارد. این افراد که بر اساس تکانه های آنی‌ اقدام می‌کنند، تهدیدی واقعی برای جامعه هستند. این اختلال را با استفاده از چک لیستی که در دهه ۱۹۷۰ توسط محقق کانادایی رابرت هر(Robert Hare) تهیه شد، تشخیص داده می‌شود.

در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی(DSM) از اختلال شخصیت ضد اجتماعی در طبقه اختلالات شخصیت نام برده شده است. از بسیاری جهات، علائمی که در افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی وجود دارد در سایکوپت‌ها نیز دیده می‌شود. به عنوان مثال، افراد مبتلا به این اختلالات به طور معمول به سلامت و آسایش دیگران بی توجه بوده، از کرده خود احساس گناه نمی‌کنند، قانون شکن هستند، با بی مسئولیتی رفتار می‌کنند، دروغ می‌گویند، فریب کارند، تکانشی عمل می‌کنند.

تعریف اختلال شخصیت ضد اجتماعی با تعریف سایکوپتی کمی متفاوت است. بزرگسالانی که به اختلال شخصیت ضد اجتماعی مبتلا شده‌اند، باید سابقه قبلی از اختلال سلوک (رفتاری که حقوق اساسی دیگران و هنجارهای اجتماعی متناسب با سن را نقض می‌کند) داشته باشند. هم افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی و هم سایکوپت‌ها، تکانه‌ای، بی پروا و با نادیده گرفتن دیگران عمل می‌کنند، اما در سایکوپت‌ها بی رحمی بیشتری دیده می‌شود.

آناتومی مغز، ژنتیک و محیط فرد در رشد صفات سایکوپاتیک نقش دارند. اسکن‌های مغزی این افراد نشان می دهد که فعالیت برخی بخش‌های مغز در سایکوپات‌های خشن با افراد دیگر متفاوت است. بخش‌ پیش پیشانی مغز(که در درک احساسات دیگران نقشی کلیدی دارد) در این افراد کوچکتر است. همچنین آمیگدال(بخش کنترل احساس ترس) در آنها کوچک‌تر از مردم عادی است.

سایکوپت‌ها تنها به عنوان یک ابزار به شما و دیگران نگاه می‌کنند. آنها دروغگو هستند و به غیر از خودشان به شخص دیگری اهمیت نمی دهند.

سایکوپتآیا همه‌ی آدم‌هایی که گرایش‌های سایکوپت دارند خشن هستند؟ البته که نه. 

نشانه‌های یک فرد سایکوپت چیست؟ 

۱) رویکردی مهربان و نوازشگر، اما با دورویی

یک سایکوپت معمولا وقتی در یک مشاجره است یا ناراحت است، نعره نخواهد زد یا فریاد نخواهد کشید؛ در عوض سعی می‌کند با حالات چهره‌اش و لحنی متکبر، خشم شما را برانگیزد. آنها می‌خواهند یک خروش هیجانی را از شما ببینند. چرا؟ چون این خروش رضایتی بیمارگونه به آنها می‌دهد؛ نوعی حس پیروزی و برتری، حتی اگر از نظر جسمانی یا کلامی خلاف آن را نشان دهند.

پست های مرتبط

۲) آن ها استاد تقلب و سوء استفاده هستند

سایکوپت‌ها عاشق بازی با عواطف آدم‌های دیگر هستند. همان‌طور که اشاره شد، آنها از این کار لذتی عجیب می‌برند. در دنیای یک سایکوپت، بازی با عواطف یک فرد روشی موثر برای بازی دادن او به منظور کسب منافع شخصی (مثل پول، توجه) است. در بهترین حالت، آنها اغلب داستان‌هایی پر ماجرا می‌گویند که دل‌مان را به درد می‌آورد. شاید در گوش‌تان داستان‌هایی از سو استفاده‌ی جنسی، فقر و غیره زمزمه کنند. لازم به گفتن نیست که این تلاش‌ها آن‌قدر ادامه پیدا می‌کند تا زمانی که به آن‌چه می‌خواهند، برسند.

آنها هم‌چنین نیازی سیری‌ناپذیر به توجه دارند. هر چند سایکوپت‌ها ذاتا آدم‌ها را دوست ندارند، اما نیازی سیری‌ ناپذیر به توجه دارند. البته وقتی توجهی را که به آن عطش دارند، دریافت کنند، طرح خودخواهانه‌شان را برای بازی دادن آدم‌ها اجرایی می‌کنند. هرچند آدم‌هایی که عاشق ساختن داستان‌های غم‌انگیز هستند، این کار را برای رسیدن به برانگیختگی هیجانی می‌کنند، اما یک سایکوپت این کار را برای منافع شخصی انجام می‌دهد.

۳) سابقه‌ی دروغ و بهانه‌تراشی

یک سایکوپت تقریبا همیشه فردی دروغگو است که به بهانه‌تراشی گرایش دارد. اگر اقدام‌شان را سرزنش کنید، دلیلی برایش پیدا می‌کنند. عموما تصور غلط شما را سرزنش می‌کنند. آنها همیشه رفتار خودخواهانه و بازی دادن دیگران را توجیه می‌کنند، در حالی که هرگز برای اصلاح آن تلاشی نمی‌کنند. 

۴) عامدانه به شما بی‌توجهی می‌کنند

این به‌ویژه در مورد کسانی صدق می‌کند که با یک سایکوپت رابطه دارند. سایکوپت‌ها متخصص بازی دادن دیگران هستند. این تنها معنی‌اش این است که آنها روش‌هایی برای آسیب زدن به اعتماد به نفس‌تان پیدا می‌کنند. یکی از این روش‌ها بی‌توجهی به همان آدم‌هایی است که قبلا به آنها توجه می‌کردند، خصوصا شریک زندگی‌شان. این به فرد سایکوپت حس برتری می‌دهد، و البته توجهی را نصیب‌شان می‌کند که سزاوارش نیستند.

۵) از نظر عاطفی بی احساس هستند

آنها قادر به تشخیص ناراحتی در صورت اشخاص نیستند ولی می توانند پاسخ های احساسی را تقلید کنند. به عنوان نمونه، موقع رویارویی با فرد ناراحت، جملات مناسب بیان کنند یا وی را در اغوش گرفته و دلداری دهند. ولی هیچکدام از این همدردی هایِ ظاهری را نمی توان در چهره آن ها مشاهده کرد. روان آزارها اصلا درک درستی از ناراحتی اشخاص ندارند.

تعامل با یک سایکوپت در یک دوره‌ی زمانی می‌تواند منجر به احساس گیجی و سردرگمی درباره‌ی وضعیت روانی و عاطفی خودتان شود. کافی است از فردی که با یک سایکوپت رابطه داشته‌است بپرسید. با جدیت تمام، یک سایکوپت فقط به یک نفر توجه می‌کند، و همه‌ی ما می‌دانیم آن یک نفر کیست. آنها به آسیب فزاینده‌ای که از خود به جا می‌گذارند توجهی نمی‌کنند… تا زمانی که انگیزه‌های آنی بیمارگونه‌ی خودشان را ارضا کنند.

۶- سایکوپت ها بسیار خودشیفته هستند

سایکوپت ها مدام سعی در خودنمایی کردن دارند. آنها در هر موقعیتی که حاضر شوند از هنرها و دستاوردهای خود سخن خواهند گفت و با مطرح کردن مشکلات و شکست های بقیه، خودشان را مهم و بزرگ جلوه می‌دهند. این رفتارها سبب می شود تا خودشان را بسیار بهتر و مهم تر از آنچه واقعا هستند نشان دهند و در نتیجه توجهات بیشتری را به خود جلب خواهند کرد.

چرا جذب شخصیت‌های سایکوپت می‌شویم؟

متاسفانه این شخصیت‌ها در جذب جنس مخالف مهارت بالایی دارند؛ آن‌ها ممکن است پیش از ازدواج این احساس را در شما ایجاد کنند که بسیار خاص و متفاوت از دیگران هستید. بسیار خوشتیپ و ورزشکار به نظر می‌رسند و در مدت زمان کوتاهی می‌توانند اعتمادتان را به خودشان جلب کنند. سریعا با شما صمیمی و نزدیک می‌شوند اما در عین حال با زنان دیگری نیز ارتباط دارند. شخص ضد اجتماعی در ارتباط عاطفی بسیار مشتاق به نظر می‌رسد و توانایی زیادی در متقاعد کردن طرف مقابلش دارد. او حس شوخ طبعی و افسون گری بالایی دارد.

به دلیل همین ظاهر سازی‌های مثبت است که شناخت شخصیت ضد اجتماعی در ابتدای رابطه بسیار سخت به نظر می‌رسد و زمینه را برای جذب شدن به سمت آن‌ها فراهم می‌کند. افرادی که جذب شخصیت‌های ضد اجتماعی می‌شوند، خود در برخی از جنبه‌های شخصیتی دچار مشکل و گاه کمبود عزت نفس هستند.

آیا سایکوپات‌‌ها درمان می‌شوند؟

سایکوپات‌ها بخش کوچکی از جمعیت هستند، اما رفتار‌های آن‌ها می‌تواند میلیون‌ها نفر را تحت تاثیر قرار دهد؛ مخصوصا اگر یک سایکوپت یک سیاستمدار یا میلیاردر باشد. بسیاری از مبتلایان به سایکوپت علاقه‌ای به درمان ندارند و پیشنهاد درمان به آن‌ها حتی ممکن است آن‌ها را خشمگین کند. روان درمانی سنتی هم برای آنها مفید نیست. آن‌ها متکبرند و ویژگی‌های شخصیتی خود را نشانه قدرت و برتری خود می‌دانند نه نشانه اختلال. از نظر آنان افراد عاطفی و احساساتی افرادی ضعیف هستند.

برای تغییرات رفتاری این جمعیت پر خطر نیاز به درمان‌های تخصصی شدید، مداوم و مکرر است. بزرگسالان سایکوپات اغلب در مقابل درمان مقاوم هستند، اما برنامه‌های درمانی برای جوانانی وجود دارد که با بی احساسی و بدون پروا عمل می‌کنند، با این امید که از سایکوپت کامل شدن آن‌ها در بزرگسالی پیشگیری شود.

منبع : https://www.powerofpositivity.com

۴.۴ ۱۲ رای ها
رأی دهی به مقاله

همه ما در مراحل و زمان هایی از زندگی، نیاز به گفت و گو و مشاوره داریم. جهت دریافت وقت مشاوره آنلاین یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ تماس بگیرید.

12 نظر
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها