الف) سبک هویت اطلاعاتی

افراد با سبک هویت اطلاعاتی، ساختار هویت خود گشوده دارند و به طور آگاهانه و فعال به جستجوی اطلاعات و ارزیابی آنها می‌پردازند و سپس اطلاعات مناسب را مورد استفاده قرار می دهند و زمانی که با بازخوردهای ناهماهنگ روبه‌رو می‌شوند، تمایل به آزمون، تجدیدنظر و انطباق ساختار هویت خود با اطلاعات و شرایط جدید را دارند (برزونسکی و کوک و آدامز، ۲۰۰۷).

بر اساس الگوی برزونسکی، نوجوانان با سبک هویت اطلاعاتی، سطوح بالایی از گشوده بودن را در دو سطح نشان می‌دهند:

الف) گشودگی نسبت به اطلاعات کلی که با نیاز به شناخت، گشودگی نسبت به عقاید مختلف و نمرات بالا در خصیصه شخصیتی گشوده بودن نسبت به تجربه مشخص می‌شود. آنها نسبت به دیدگاه‌ها و باورهای متفاوت گشوده هستند و برای ارتباط با دیگرانی که پیشینه و عقاید متفاوتی دارند، از خود شکیبایی نشان می‌دهند (برزونسکی و سالیوان، ۲۰۰۷، دالینگر، ۲۰۰۸).

ب) گشودگی نسبت به اطلاعات درباره «خود» و جنبه‌هایی از هویت شخصی، که به صورت درون نگری، تأکید بر هویت شخصی و ابرازگری شخصی آشکار می‌شود(برزونسکی، شوارتز و همکاران، ۲۰۰۷)، برزونسکی و سالیوان دریافتند که سبک هویت اطلاعاتی با تمایل نسبت به تامل «خود» شامل درون نگری، آشکارسازی محتوای هویت شخصی و گشوده بودن نسبت به احساسات و ایده‌آل‌های شخصی همراه است.

افرادی که از این سبک استفاده می‌کنند، دارای اهداف شغلی و تحصیلی روشن و مشخص هستند و در محیط تحصیلی از خودمختاری، خود نظارتی، انتظار پیشرفت تحصیل، پرداخت به امور آموزشی و رشد بین فردی بیشتری نسبت به افراد با سبک های دیگر برخوردارند. آنها کمتر در جتسجوی تایید دیگران هستند و به قضاوت‌های خود اعتماد دارند و به طور مستقل قضاوت می‌کنند، ضمن اینکه تحمل و پذیرندگی بیشتری در برخورد با افراد و موقعیت‌های جدید و مبهم، در مقایسه با دو سبک دیگر نشان می دهند. این افراد هنگام ورود به دانشگاه بهتر می‌توانند با محیط دانشگاه سازگار شوند و فشار روانی و مشکلات کمتری را تجربه می‌کنند و با اعضای دیگر دانشگاه به راحتی ارتباط برقرار می‌کنند (برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷).

افراد با سبک اطلاعاتی، خودمختاری تحصیلی بالایی دارند. مهارت‌های مدیریت زندگی را می‌شناسند، در فعالیت‌های فرهنگی مختلف شرکت می‌کنند، در برابر افرادی که با خودشان متفاوت هستند، صبور هستند و احترام می‌گذارند، روابط صمیمانه بیشتری را شکل می دهند، استقلال عاطفی دارند و به خود مطمئن هستند (برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷).

در این سبک به علت تاکیدی که بر جستجو و اکتشاف وجود دارد، به نظر می رسد مبنای وضعیت های هویت موفق می باشد. نوجوانانی که از سبک هویت اطلاعاتی استفاده می کنند خود بازخورد دهنده، وظیفه شناس، پذیرای تجارب جدید، مسئله مدار و وقت شناس و حساس در تصمیم گیری هستند.

سبک هویت اطلاعاتی با تفکر عقلانی – تحلیلی، نیاز بالا به شناخت، گشودگی نسبت به تجربه، آگاهی نسبت به حالت‌های درونی و تدبیر همراه است (دوریز و سوئننز، ۲۰۰۹). سبک اطلاعاتی با یکپارچگی هویت (برمن و همکاران، ۲۰۰۸) و احساس عامل بودن (برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷) و مثبت اندیشی همبستگی مثبت دارد.

ب) سبک هویت هنجاری

افراد دارای سبک هویت هنجاری، به طور خودکار ارزش و عقاید افراد مهم را بدون ارزیابی و آگاهانه درونی می کنند و ظاهراً تحمل کمی برای مواجه شدن با موقعیت‌های جدید و مبهم دارند و نیاز بالایی را برای حفظ ساختار «خود» نشان می‌دهند (برزونسکی و سالیوان، ۲۰۰۸).

افراد هنجاری وقتی با تصمیمات مهم رو به رو می شوند، به جستجوی مشورت با منابع قدرت و افراد مهم دیگر می پردازند که اغلب اوقات این اشخاص دارای قدرت، همان کسانی هستند که فرد هنجاری خودپنداره اش را بر مبنای استانداردهای آنها استوار کرده است. بدین ترتیب شخصی که از سبک هنجاری استفاده می کند از مواجهه با اطلاعاتی که با خودپنداره او تعارض دارد، خودداری کرده و می تواند در برابر تغییر از خود مقاومت نشان دهد.

این سبک هویتی، معرف تقلید و همنوایی است، که عبارت است از رویکردی با ذهنیت بسته، تعهد متعصبانه و شدید، خودپنداره با ثبات و سرکوب جستجوگری. نیاز به بسته بودن، میزانی است که افراد کوشش می کنند تا از تردید و ابهام از طریق پذیرفتن عجولانه پاسخ‌های روشن و قطعی، اجتناب کنند. در این حالت، پاسخ های بدون پردازش ارزیابی گزینه‌های دیگر پذیرفته می‌شوند. استفاده از سبک هویت هنجاری با بزهکاری، رفتاری مرتبط به اختلال سلوک و بیش فعالی و درماندگی، رابطه عکس دارد.

این افراد به میزان زیادی به خانواده، کلیسا و همسالان خود برای انتخاب‌هایشان وابسته‌اند و در جستجوی تأیید و تصدیق دیگران هستند(برزونسکی و سالیوان، برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷). افراد با سبک هویت هنجاری در برابر اطلاعات و تجاربی که ممکن است به طور بالقوه برای ساختار هویت آنها تهدید کننده باشد، مقاومت می‌کنند و در برخی موارد به تحریف اطلاعات می‌پردازند. حفاظت از خود در برابر تهدیدات بالقوه موجب افزایش پاسخ‌های قالبی می‌گردد(برزونکسی و سالیوان، ۲۰۰۸). این افراد به جستجوی اطلاعات نمی‌پردازند، مگر این که اطلاعات به وسیله یک منبع معتبر تأیید شود. آنها دارای اهداف شغلی و آموزشی مشخصی هستند که این اهداف از بیرون کنترل می‌شوند و انعطاف‌پذیر هستند (برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷).

افراد با سبک هویت هنجاری، با وجدان و اهل توافق هستند و احساس روشنی از هدف و سلامت دارند؛ اما شکیبایی محدودی در برابر ابهامات و نیاز بالایی به ساختار دارند. این افراد در محیط‌های یادگیری با ساختار بالا همچون افراد سبک اطلاعاتی، رفتای سازگارانه و موفقیت‌آمیز نشان می دهند. تفاوت این دو سبک، در موقعیت‌هایی آشکار می‌شود که یادگیری خودگران مورد تأکید است (برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷)

سبک هویت هنجاری، به دلیل درونی کردن ارزش‌ها و اهداف دیگران به منظور اجتناب از احساس گناه و جلب تأیید افراد مهم، خودمختاری عاطفی پایینی را نشان می‌دهند. در حالیکه ارزش‌ها و اهدافی که در افراد سبک اطلاعاتی درونی می‌شوند، همراه با تأمل خود و رفتارهای خود تعیینی و پذیرفتن مسؤولیت شخصی است. در نتیجه افراد اطلاعاتی، خود مختاری عاطفی بیشتری را نشان می‌دهند(برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷).

سبک هویت اطلاعاتی از نظر گشوده بودن ذهن با سبک هویت هنجاری که تمایل به همنوایی با هنجارها، ارزش‌ها و انتظارات دیگران نشان می‌دهد، متفاوت است؛ در عین حال ارزشمندی «خود» بالاتر و پریشانی کمتری را در بزرگسالان جوان با سبک‌های هویت هنجاری نسبت به سبک اطلاعاتی دارا می‌باشد. این یافته‌ها ممکن است نشان دهنده این واقعیت باشد که پذیرش ارزش‌های دیگران به صورت خودکار، چالش کمتری را نسبت به اکتشاف شخصی اطلاعاتی مرتبط با هویت به همراه دارد (سوئنز و بیومونت و زاکانویک، ۲۰۰۸).

ج) سبک هویت سردرگم / اجتنابی

نماد به تاخیر انداختن و شانه خالی کردن است؛ شامل راهبرد مقابله ای مبتنی بر هیجان می باشد. سبک سردرگم/ اجتنابی با سطوح پایین تعهد و همچنین عزت نفس پایین و خودپنداره بی ثبات در ارتباط می باشد.

افراد سردرگم / اجتنابی به طور کلی به آینده با پیامدهای دراز مدت انتخاب های خود توجه زیادی نمی کنند، آنان تعهدی در قبال انتخاب های هویت از خود نشان نمی دهند و فقط زمانی نسبت به چیزی جدیت نشان می دهند که شرایط بیرونی به آنها تحمیل کند. افراد سردرگم/ اجتنابی برخی اشکال اکتشاف را نشان می دهند، اما این اکتشاف نامنظم و اتفاقی است.

این افراد فاقد اهداف تحصیلی و شغلی ثابت و روشن هستند و از سطوح پایین مهارت‌های تحصیلی، خویشتن‌داری و خودمختاری تحصیلی برخوردارند. افراد با سبک هویت مغشوش – اجتنابی به لحاظ مشکلات تحصیلی و سازگاری در معرض خطر هستند و معمولاً انتظار شکست و ناکامی را دارند(برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷). این سبک پردازش هویت، به یک نظریه «خود» چند بخشی، بی ثبات یا توخالی منجر می‌شود. در این حالت فرد تمایل دارد تا به وسیله تجارب لذت بخش، استفاده از کالاهای مصرفی و تلاش برای جلب تأیید دیگران، خود را کامل کند(برزونسکی، ۲۰۰۸).

افراد با سبک هویت سردرگم – اجتنابی، روشی مشابه با مفهوم «سبک زندگی بدون قرارداد» (جسور، به نقل از وایت، و مپلر و وین) دارند. انتظار می‌رود که این گروه زودتر و بیشتر درگیر مشکلات رفتاری نظیر استفاده از الکل و مواد مخدر بشوند، با بدبینی به مسائل نگاره کنند و خود را نسبت به افراد سبک اطلاعاتی و هنجاری، کمتر مذهبی بدانند.

افراد با سبک هویت سردرگم – اجتنابی، برای تعریف خود از مؤلفه‌های خود عمومی نظیر محبوبیت، شهرت و اثراتی که بر دیگران می گذارند، استفاده می کنند(برزونسکی، ۲۰۰۷)؛ این روش موجب می‌شود که بیشتر بر بیرون از خود تمرکز کنند و در جریان ارتباط با دیگران، به بنیان آزاد احساسات و جهت‌گیری بر مبنای اهداف شخصی نپردازند. در نتیجه در روابط با دیگران، وابستگی بیشتری را از خود نشان می‌دهند (فیشر و همکاران، به نقل از وایت، و مپلر و وین، ۲۰۰۸)

افرادی که با سبک هویت سردرگم – اجتنابی وقتی وارد دانشگاه می‌شوند، کمترین آمادگی را برای روبه رو شدن با محیط جدید دارند. آنها فاقد اهداف شخصی و تحصیلی روشن هستند، مهارت‌های مدیریتی زندگی کمتری دارند، توانایی کمی برای برنامه‌ریزی و تننظیم زمان برای نیازهای تحصیلی خود دارند (برزونسکی و کوک، ۲۰۰۷). ضعف ناشی از نداشتن اهداف تحصیلی روشن و خودمختاری، با استفاده از راهبردهای شناختی و مقابله ناسازگارانه دو چندان می شود.

افراد با جهت گیری هویت سردرگم – اجتنابی، برای تشکیل دوستی و حفظ شبکه حمایت اجتماعی دچار مشکل هستند. آنها روابط ضعیفی را با همسالان خود برقرار می‌کنند که به لحاظ میزان صمیمت، گشودگی، شکیبایی و اعتماد در سطح پایینی قرار دارند.

۳ سبک پردازش هویت بر اساس دو بعد زیربنایی از هم متمایز می‌شوند:

1. پردازش فعال و موشکافانه در مقابل پردازش سطحی اطلاعات
2. پیروی از عقاید سنتی در مقابل گشوده بودن ذهن و آزادمنشی فکری.

بعد اول، موجب تمایز سبک اطلاعاتی و سبک سردرگم/اجتنابی می‌شود و بعد دوم، سبک اطلاعاتی را از سبک هنجاری متمایز می‌کند. به هر صورت جستجو برای هویت یک فرآیند استرس زاست و سبک های هویت با پیامدهای متفاوت روانی اجتماعی همراه است (برمن و همکاران، ۲۰۰۸).

تعهد از دیدگاه برزونسکی

برزونسکی(۲۰۰۳) معتقد است که در الگوی ارائه شده توسط مارسیا(۱۹۶۶) در زمینه تعهد، توجه کمی شده است، در حالی که تحقیقات شناختی-اجتماعی نشان داده اند تعهدات فردی ثابت ممکن است نقش مهمی در عملکرد و بهزیستی ایفا نماید.

طبق نظر برکمن(۱۹۸۷) تعهد، رفتارهای فرد را در شرایطی که وسوسه می شود طور دیگری رفتار کند، ثبات می بخشد. تحقیقات نشان داده است که میزان بالای تعهد با تصمیم گیری هشیارانه و مقابله متمرکز بر مسئله رابطه مثبت و با اضطراب قبل از تصمیم گیری رابطه منفی دارد.

مطالعات همچنین نشان داده اند که تعهد هویت با سبک های پردازش هویت رابطه دارد. برزونسکی سه مدل، جهت نقش تعهد در ارتباط با سبک های هویتی و متغیرهای برون داد شخصیتی پیشنهاد می کند:

• ۱- مدل اثر مستقیم: در این مدل فرض می شود سبک های پردازش هویت و تعهد هویت به طور مستقیم و مستقل با تغییرات یک متغیر درون داد رابطه دارند.
• ۲- مدل اثر تعدیل کنندگی: در این مدل فرض می شود که قدرت و جهت رابطه بین سبک پردازش هویت و یک متغیر برون داد با سطوح مختلفی از تعهد تغییر کند.
• ۳- مدل اثر میانجی گری: این مدل فرض می کند که رابطه بین سبک های پردازش هویت و یک متغیر برون داد وقتی که اثر متغیر تعهد کنترل می شود، به طور معناداری تقلیل پیدا می کند.

پرسشنامه سبک های هویتی برزونسکی 

• ۱ – نسبت به اعتقادات دینی خود علم و آگاهی دارم.
• ۲- درباره آنچه باید در زندگی انجام دهم ساعت ها فکر کرده ام.
• ۳ – به آنچه در زندگی انجام می دهم آگاه نیستم.
• ۴ – بر اساس ارزش هایی که با آنها تربیت شده ام عمل می کنم.
• ۵ – ساعات زیادی را به خواندن و بحث با افراد درباره اعتقادات دینی ام می گذرانم.
• ۶ –  وقتی با شخصی مسأله ای را مطرح می کنم، سعی می کنم نقطه نظرات او را درک کنم.
• ۷ – می دانم در آینده چه کاری می خواهم انجام دهم.
• ۸ – درباره ارزش هایی که در پیش دارم نگران نیستم، هرچه پیش آید خوش آید.
• ۹ –  درباره اعتقادات دینی ام اطمینان واقعی ندارم.
• ۱۰- طوری بزرگ شده ام که می دانم چه کار می کنم.
• ۱۱- مطمئن نیستم که چه ارزش هایی را واقعا حفظ کنم.
• ۱۲- می دانم که دولت و کشور به چه سمتی باید پیش بروند.
• ۱۳- اگر نسبت به مشکلات خود نگران نباشم، معمولاً خود به خود حل می شوند.
• ۱۴ – مطمئن نیستم که در آینده چه می خواهم، و چه کاری را انجام دهم.
• ۱۵- احساس می کنم کاری را که انجام می دهم ( یا انجام داده ام ) مناسب من است.
• ۱۶ – زمان زیادی را صرف خواندن و یا سعی در فهم مسایل سیاسی کرده ام.
• ۱۷ – هم اکنون درباره آینده فکر نمی کنم، تا آن موقع هنوز وقت بسیار است.
• ۱۸ –  زمان زیادی را صرف صحبت با مردم کرده ام تا اعتقاداتی پیدا کنم که بکارم آید.
• ۱۹ – هرگز شک جدی درباره اعتقادات دینی خود نداشته ام.
• ۲۰- مطمئن نیستم چه شغلی برای من مناسب است.
• ۲۱ – از زمان جوانی می دانستم می خواهم چه کار شوم.
• ۲۲- دارای مجموعه ای از اعتقادات قوی هستم که در موقع تصمیم گیری از آنها استفاده می کنم.
• ۲۳- بهتر است یک سری اعتقادات محکمی داشته باشیم تا اینکه به عقاید مختلفی رو آوریم.
• ۲۴ – وقتی مجبور می شوم تصمیم بگیرم، تا آنجا که امکان دارد منتظر می شوم ببینم چه رخ می دهد.
• ۲۵ – وقتی مسأله ای دارم برای فهم آن بسیار فکر می کنم.
• ۲۶ – بهتر است در مواقع مشکل از متخصصین ( پزشک، وکیل، معلم و…) نظر خواهی کنیم.
• ۲۷ – زندگی را جدی نمی گیرم فقط سعی دارم از آن لذت ببرم.
• ۲۸ – بهتر است مجموعه ای از ارزشها را در اختیار داشته باشیم تا اینکه بخواهیم گزینه های ارزشی دیگر را مورد ملاحظه قرار دهیم.
• ۲۹ – تا آنجا که ممکن است به مشکلات فکر نمی کنم.
• ۳۰- می تواند مشکلات من یک مبارزه جالبی باشند.
• ۳۱ – از مشکلاتی که مرا به فکر فر می برند دوری می کنم.
• ۳۲- وقتی راه حل مشکل را می یابم دوست دارم همان را دنبال کنم.
• ۳۳- وقتی تصمیم می گیرم زمان زیادی را صرف می کنم تا درباره انتخاب خود فکر کنم.
• ۳۴ – دوست دارم کارها را همان طور که والدین اصرار به انجام آن دارند، انجام دهم.
• ۳۵- دوست دارم به مشکلات خود فکر کنم و به روش خود آن را حل نمایم.
• ۳۶ – اگر از مشکل بالقوه ای چشم پوشی کنم، آنها معمولاً حل می شوند.
• ۳۷ – وقتی مجبور شوم تصمیم بزرگی بگیرم، دوست دارم تا آنجا که ممکن است درباره آن اطلاعات کسب کنم.
• ۳۸ – وقتی متوجه شوم مشکلی باعث نگرانی من می شود از آن دوری می کنم.
• ۳۹ – مردم نیاز دارند که به یک سری ارزش ها جهت زندگی کامل پایبند باشند.
• ۴۰ – بهتر است هنگام مشکل با دوستان و آشنایان مشورت کنیم.

پرسشنامه سبک های هویتی(برزونسکی،۱۹۹۲) یک مقیاس ۴۰ سئوالی است که ۱۱ سئوال آن مربوط به مقیاس اطلاعاتی و ۹ سئوال آن مربوط به مقیاس هنجاری و ۱۰ سئوال آن مربوط به مقیاس سردرگم یا اجتنابی و ۱۰ سئوال دیگر مربوط به مقیاس تعهد است که برای تحلیل ثانویه استفاده می شود و یک سبک هویتی محسوب نمی شود. پاسخ آزمودنی ها به سئوالات به شکل طیف لیکرت ۵ درجه ای می باشد که شامل : کاملاً مخالفم: ۱، مخالفم: ۲، نظری ندارم: ۳، موافقم: ۴، کاملاً موافقم: ۵، می باشد.

برای به دست آوردن نمره هر زیر مقیاس، باید امتیاز مربوط به هر زیر مقیاس با هم جمع شوند.

منابع

• روان شناسی رشد. لورا برک. ترجمه یحیی سید محمدی. نشر ارسباران
• بحران هویت و مهارت‌های مقابله‌ای: نظریه‌ها و راهبردها . مؤلف بنفشه غرایی . نشر قطره

همه ما در مراحل و زمان هایی از زندگی، نیاز به گفت و گو و مشاوره داریم. جهت دریافت وقت مشاوره آنلاین یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ تماس بگیرید.