پرسشنامه حالت-رگه اضطراب اسپیلبرگر

اضطراب که یک حالت درونی و منفی است، حداقل برای یک بار هم که شده در زندگی هر فردی رخ می دهد و می توان به قطع گفت که هر فرد حتما اضطراب را تجربه خواهد کرد. اضطرابی که می تواند انواع مختلفی داشته باشد و از علل متفاوتی سرچشمه بگیرد. در این مطلب با تفسیر و نمره گذاری پرسشنامه اضطراب اسپیلبرگر آشنا می شویم.

حتما شما هم از افراد در موقعیت هایی که اضطراب را تجربه می کنند، شنیده اید که می گویند: دلشوره دارند و یا انگار کسی در دل آنها رخت می شوید و یا نوعی تشویش را احساس می کنند؛ این موارد تعریفات عامیانه ایست که فردی که دارای اضطراب است برای توصیف حالت درونی اش از آن استفاده می کند. اما تعریف علمی تری که از اضطراب وجود دارد این چنین است که اضطراب، حالتی درونی تعریف می شود که، اصولا ناخوشایند است و منشا آن به درستی مشخص نیست و مبهم است. همچنین، اضطراب با نوعی هراس و ترس و نگرانی ای که فراگیر است، همراه است. فردی که اضطراب را تجربه می کند، نوعی درماندگی و برانگیختگی را تجربه می کند. اضطراب نشانه های جسمانی و فیزیولوژیکی و شناختی دارد.

فردی که دستانش می لرزد و یا مدام عرق می کند و پاهایش را پشت سر هم تکان می دهد، نشانه های اضطراب را از خود نشان می دهد. نشانه هایی که قابل رویت می باشد. البته فرد مضطرب می تواند نشانه های غیر قابل رویت هم داشته باشد که برای همگان قابل مشاهده نباشد.

پرسشنامه اضطراب آشکار و پنهان اسپیلبرگر که به پرسشنامه STAI معروف است، به طور عمیقی در پژوهش ها و فعالیت های بالینی مورد استفاده قرار می گیرد. پرسشنامه اضطراب اسپیلبرگر شامل مقیاس های جداگانه خودسنجی، برای اندازه گیری اضطراب آشکار(حالت اضطراب) و پنهان(رگه اضطراب) می باشد. ۲۰ سوال اول اضطراب آشکار(S)، می تواند به عنوان مقطعی از زندگیِ یک شخص محسوب شود یا به عبارتی، بروز آن موقعیتى است و اختصاص به موقعیت هاىِ تنش زا (جر و بحث‏ها، از دست دادن موقعیتهاى اجتماعى، تهدید امنیت و سلامت انسان) دارد، احساس شما را در این لحظه نشان می دهد. ۲۰ سوال دوم، اضطراب پنهان(T)، به تفاوتهایى فردی، در پاسخ به موقعیت هایِ پر استرس با میزان های مختلف اضطراب آشکار، دلالت دارد.

اضطراب آشکار و پنهان، به مثابه انرژی جنبشی و انرژی پتانسیل است. اضطراب آشکار همانند انرژى جنبشى، به یک عکس ‏العمل یا فرایند ملموس اشاره دارد که در زمانى معین و در سطحى معین از شدت واقع مى‏ شود. اضطراب پنهان همانند انرژی پتانسیل است، که به تفاوت های فردی در عکس العمل ها اشاره دارد. انرژی پتانسیل، به تفاوت هایی در میزان انرژی جنبشی اشاره دارد که با یک موضوع جسمانی ویژه، همراه شده است و در صورتی که یک نیروی مناسب پدید آید، می تواند ظاهر شود.

روش نمره گذاری پرسشنامه اضطراب اسپیلبرگر

پرسشنامه اضطراب اسپیلبرگر(Speilberger State–Trait Anxiety Inventory) از ۴۰ سوال تشکیل شده که ۲۰ سوال اول حالت اضطراب و ۲۰ سوال دوم رگه اضطراب را مورد سنجش قرار می دهد.

1. مقیاس حالت اضطراب (اضطراب آشکار): شامل ۲۰ جمله اول ازمون است که احساسات فرد را در «این لحظه و زمان پاسخگویی» ارزشیابی می کند.
2. مقیاس رگه اضطراب (اضطراب پنهان): شامل ۲۰ جمله دوم ازمون است که احساسات عمومی و معمولی افراد را می سنجد.

در پاسخگویی آزمودنی ها به حالت اضطراب تعدادی گزینه برای هر عبارت ارائه شده است که آنها باید گزینه ای را که به بهترین وجه شدت احساسات آنها را بیان می نماید، انتخاب کنند. این گزینه ها عبارتند از: ۱- خیلی کم، ۲- کم، ۳- زیاد و ۴- خیلی زیاد.

وزن های نمره گذاری، برای عبارت هایی که عدم اضطراب را نشان می دهند به صورت معکوس است. عبارت هایی که در هنگام نمره گذاری به صورت معکوس نمره گذاری می شوند عبارتند از:

• مقیاس حالت اضطراب(S): ۲۰-۱۹-۱۶-۱۵-۱۱-۱۰-۸-۵-۲-۱
• مقیاس رگه اضطراب(T): ۳۹-۳۶-۳۴-۳۳-۳۰-۲۷-۲۶-۲۳-۲۱

برای به دست آوردن نمره فرد در هر کدام از دو مقیاس، با توجه به اینکه برخی عبارت ها به صورت معکوس نمره گذاری می شوند، مجموع نمرات ۲۰ عبارت هر مقیاس را یادداشت می کنیم. نمرات هر کدام از دو مقیاس حالت و رگه اضطراب می تواند در دامنه ای بین ۲۰ تا ۸۰ قرار گیرد.

برای پاسخگویانی که یک یا دو عبارت را در هر مقیاس حذف می کنند، می توان به شیوه زیر و به نسبت کل نمره، مقیاس را تعیین نمود. تعیین میانگین نمرات وزن داده شده و سپس ضرب کردن ارزش به دست آمده در ۲۰ و گرد کردن آن عدد به سمت نزدیکترین عدد صحیح بالا، اگر سه عبارت یا بیشتر حذف شده باشد، اعتبار میزان اضطراب آزمودنی، زیر سوال می رود.

پایایی و روایی

در پژوهش خانی پور و همکاران (۱۳۹۰) ضریب همسانی آین آزمون به شیوه آلفای کرونباخ ۶۶/ به دست آمد. اعتبار آن به روش همسانی درونی در کار با بزرگسالان، دانشجویان و فراخواندگان ارتش ۹۵/ – ۸۶/، به روش آزمون – بازآزمون برای دانش آموزان ۷۷/ و برای دانشجویان ۷۰/ گزارش شده است (آنتونی و همکاران، ۲۰۰۲، به نقل از خانی پور و همکاران، ۱۳۹۰). در هنجاریابی آزمون در ایران اعتبار آزمون – بازآزمون برای مقیاس رگه اضطراب ۶۵/ تا ۸۶/ ضریب آلفای کرونباخ برای حالت اضطراب ۹۲/ محاسبه شد (مهرام، ۱۹۹۴، به نقل از خانی پور، ۱۳۹۰).

تفسیر نمرات

منبع: فتحی آشتیانی، علی. آزمون های روان شناختی-ارزشیابی شخصیت و سلامت روان. انتشارات بعثت.

* درود بر شما که با حمایت خود و دعوت دیگران به مطالعه این مطلب و دیگر مطالبم، به من انگیزه می دهید. لطفا در کامنت ها و مباحثات شرکت کنید و پرسشگر باشید. جهت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ در تلگرام یا ایمو هماهنگ نمایید. همچنین می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۷۲۸۷۱۲ تماس بگیرید. *