ترجمه کتاب رشد ذهن ناهشیار (آلن شور)
کتاب The Development of the Unconscious Mind نوشته‌ی آلن شور (Allan N. Schore) که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده، یکی از آثار مهم در زمینه تلفیق روانکاوی، روانشناسی رشد و علوم اعصاب است. شور بررسی می‌کند که ناخودآگاه (unconscious) چطور شکل می‌گیرد و چگونه عمل می‌کند، نه فقط به عنوان یک مفهوم روانکاوانه‌ی انتزاعی، بلکه به عنوان عملکردی روانی-عصب‌شناختی که در مغز قابلیت معینی دارد.
شور تمرکز ویژه بر نیمکره راست مغز(right brain) دارد؛ این نیمکره مغز، برای تنظیم هیجان، دلبستگی عاطفی اولیه، و تعامل عاطفی بین ذهن‌ها اهمیت محوری دارد. الن شور می‌گوید نظریه‌ی دلبستگی (attachment theory) در اصل نظریه‌ای است درباره خود تنظیمی (self-regulation) که زیرساخت‌های عصبی-زیستی (neurobiological) دارد. تعاملات هیجانی اولیه بین نوزاد و مراقب تأثیر ماندگاری روی ساختار مغز (به‌ویژه نیمکره راست) دارد. این تعاملات حکاکی هایی در مغز می‌گذارند که ناخودآگاه را شکل می‌دهند.
این کتاب برای روان‌درمانگران و روان‌پزشکان و کسانی که به درمان تروما (trauma)، اختلالاتِ دلبستگی یا اختلالات طیف اوتیسم کار می‌کنند، بسیار مفید است. تأکید بر نیمکره راست مغز و مکانیسم‌های ناخودآگاه، توجه به بعد عاطفی و غیرکلامی روابط، و اهمیت تعاملات اولیه در شکل‌گیری خود، از مواردی‌اند که این کتاب را متمایز می‌کنند.
این کتاب و کتاب روان‌درمانی نیمکره راست (Right Brain Psychotherapy)، نظریه‌ی تنظیم عواطف آلن شور را گسترش می دهند و به بررسی عمیق و گسترده مجموعه‌ای از کارکردهای بنیادی مغز، ذهن و بدن می‌پردازند.
نوروبیولوژی میان‌فردی (Interpersonal Neurobiology)
نوروبیولوژی میان‌فردی دیدگاهی نو و میان رشته‌ای ارائه می‌دهد که درک ما را از نوروبیولوژی پیچیده‌ی ذهن انسان گسترش می‌دهد. این متون با بهره‌گیری از حوزه‌های سنتی پژوهش که پیش‌تر مستقل از هم بودند، مانند نوروبیولوژی، ژنتیک، حافظه، دلبستگی، نظریه‌ی سیستم‌های پیچیده، انسان‌شناسی، و روانشناسی تکاملی، تلفیقی از یافته‌های علمی را در اختیار متخصصان سلامت روان قرار می‌دهند.
فصول کتاب رشد ذهن ناهشیار
- ۱. دلبستگی هیجانی اولیه، رشد نیمکره راست مغز، و خاستگاه‌های رابطه‌ای ذهن ناخودآگاه
- ۲. نظریه مدرن دلبستگی
- ۳. ارزیابی نوروبیولوژیکی میان‌فردیِ اولیه‌ی دلبستگی و اختلالات طیف اوتیسم
- ۴. همه‌ی پسران ما: نوروبیولوژی و نوروآندوکرینولوژیِ رشدِ پسران در معرض خطر
- ۵. تنظیم نیمکره راست مغز در اوایل زندگی
- ۶. رشد نیمکرهی راست مغز در سراسر طول عمر: عشق چه ربطی به آن دارد؟
- ۷. بازی در نیمکره راست مغز
آلن شور می‌گوید: خود (Self) در بستر تنظیم عواطف میان‌فردی رشد می‌کند. یعنی مغز نوزاد، به‌ویژه نیمکرهی راست، از طریق تعاملات هیجانی با مراقب اصلی (معمولاً مادر) رشد می‌کند. این تعاملات، شامل حالات چهره، لحن صدا، تماس چشمی، نوازش، و هم‌آهنگی هیجانی هستند.
نظریه شور در روان درمانی تأکید می‌کند که:
- درمان مؤثر نیاز به ارتباط عمیق هیجانی و غیرکلامی بین درمانگر و مراجع دارد.
- فرایند درمان در سطح مغز راست به مغز راست (right brain to right brain communication) رخ می‌دهد.
- تنظیم عواطف مشترک در رابطه‌ی درمانی، همان‌گونه که در دوران نوزادی بوده، می‌تواند مسیرهای عصبی جدیدی بسازد و ترمیم عاطفی ایجاد کند.
آثار اصلی آلن شور
- Affect Regulation and the Origin of the Self (1994)
- Affect Dysregulation and Disorders of the Self (2003)
- Affect Regulation and the Repair of the Self (2003)
- The Science of the Art of Psychotherapy (2012)
- The Development of the Unconscious Mind (2019)
- Right Brain Psychotherapy (2019)