دانشنامه روانشناسی مردمی
علیرضا نوربخش (مشاور بالینی)

روان پویشی

روان درمانی پویشی(Psychodynamic) از روانکاوی(Psychoanalysis) مشتق شده است. درمانگر روان پویشی بصورت فعالانه تر درگیر بیمار می شود و از نظر هیجانی، بیشتر با حالت های عاطفی بیمار هم نوایی می کند؛ وقتی لازم و مفید باشد، درمانگر پویشی پرحرف می شود و به سهم خود در این مورد که بیمار او را چطور ادراک می کند توجه دارد.

روان درمانی پویشی شامل سه جزء محوری است:

  1. جبر روانی : که معتقد است افکار، احساسات، و رفتار افراد هرگز تصادفی نیست، بلکه در عوض حاصل وقایع ذهنی و محیطی خاصی است
  2. ناهشیار پویشی : به این معنی که افکار، احساسات، و رفتار افراد تحت تاثیر وقایع ذهنی قرار دارد که نسبت به آن آگاهی کاملی وجود ندارد
  3. چشم انداز تحولی : که بر اساس آن تجارب اَوان زندگی نقش مهمی در شکل‌گیری خصایص شخصیتی بازی می‌کنند

روان‌درمانی پویشی همچون روانکاوی، بر افزایش خودشناسی و حصول بینش عمیق نسبت به مشکلات و تعارض‌های هیجانی که زیربنای مشکلات کنونی بیمار می‌باشد، تمرکز می‌ کند. معمولاً مراجع به کمک روان‌درمانگر پویشی افکار و احساسات ناهشیار خود را کندوکاو می‌کند. روان‌درمانگر پویشی توجه مراجع را به چگونگی ارتباطش در جلسه با درمانگر جلب می‌کند و آن را نمونه‌ای از ارتباطات بیمار در دنیای بیرون در نظر می‌گیرد، تا به تعارض های هیجانی زیرینِ آن دست یابد.

درمانگر پویشی همچنین با دفاع‌هایی که آگاهی هیجانی بیمار را مسدود نموده و نمی‌گذارند بیمار احساساتش را تجربه کند، مواجه می کند. روان‌درمانگر پویشی به مسائل مرتبط با عزت‌نفس نیز می‌پردازد. همچنین بررسی می‌کنند چطور تجربۀ درونی بیمار از رویدادها و روابط مهم و معنادار گذشته، مجدداً در بافت رابطۀ درمانی ظاهر می‌شوند.