دانشنامه روانشناسی مردمی
علیرضا نوربخش (مشاور بالینی)

پرسشنامه SCL-90

انسان افسرده و بحران زده و مضطرب عصر حاضر بیش از هر زمان دیگری خود را درگیر سوال های اساسی می یابد. در این میان بهترین راه مقابله با این مشکلات، ارتقاء سلامت روان می باشد. همانطور که می دانید بهداشت روان چیزی فراتر از فقدان یا نبود بیماری روانی است. سلامت روان شامل  احساس خود توانمندی، آرامش ذهنی و شناخت توانایی خود است که همگی بر اهمیت و یکپارچگی شخصیت تأکید می کند. یکی از ابزارهای سنجش سلامت روانی افراد، پرسشنامه SCL-90 است که نمایانگر رفتار صحیح و مناسب افراد در موقعیت های مختلف محیطی می باشد.

چک لیست نشانه های اختلالات روانی(Symptom Check List – 90) یکی از پر استفاده ترین ابزارهای تشخیصی در ایالات متحده است. پرسشنامه SCL-90 شامل ۹۰ سوال برای ارزشیابی علائم روانی است و اولین بار برای نشان دادن جنبه های روان شناختی بیماران جسمی و روانی طرح ریزی گردید. با استفاده از آزمون SCL90 می توان افراد سالم را از افراد بیمار تشخیص داد. این آزمون توسط دارگوئیس و همکارانش در سال ۱۹۷۳ معرفی شد و بر اساس تجربیات بالینی و تجزیه و تحلیل های روان سنجی از آن، مورد تجدید نظر قرار گرفته و فرم نهایی آن در سال ۱۹۷۶ تهیه گردید.

در بسیاری از مراکز مشاوره از پرسشنامه SCL-90 برای غربال های اولیه و به عنوان یک ابزار کمکی تشخیصی استفاده می شود. از تست SCL 90 می توان برای موارد زیر استفاده نمود:

  • تعیین وضعیت روانی عموم مردم
  • غربال اولیه بیماران با مشکلات روانشناختی
  • بررسی نتایج درمانی قبل و بعد از مداخلات روانشناختی

۳ شاخص کلی SCL-90 عبارتند از:

  1. شاخص شدت کلی(GSI): بهترین شاخص نشان دهنده عمق اختلال و بهترین مقیاس منفرد درماندگی و استرس است.
  2. شاخص درماندگی نشانه های مثبت(PSDI) یا معیار ضریب ناراحتی، یک شاخص شدت نشانه است.
  3. شاخص مجموع نشانه های مثبت (PST) که تعداد نشانه ها را نشان می دهد.

خواهشمند است هر یک از سوالات را به دقت بخوانید و گزینه مورد نظر خود را علامت بزنید.(به تمامی سوالات پاسخ دهید). فهرستی از مشکلاتی که مردم گاهی از آنها شکایت می کنند در این پرسشنامه آمده است. لطفا هر یک از آنها را به دقت بخوانید و تصمیم بگیرید این مساله یا مشکل در طی هفته گذشته چقدر باعث ناراحتی شما شده است. مدت زمان لازم برای اجرا حدود ۱۵ دقیقه است ولی افراد دقیق ممکن است آن را در ۳۰ دقیقه و یا بیشتر تکمیل نمایند.

۱.آیا از هفته گذشته تا به امروز سر دردهایی داشته اید ؟
۲.آیا بی جهت دلشوره دارید و توی دلتان می لرزد ؟
۳.آیا افکار مزاحمی که دوست ندارید مرتبا وارد سر شما می شوند که ولتان نکنند ؟ (منظور افکار مزاحم و تکراری)
۴.آیا ضعف می کنید و سرتان گیج می رود ؟
۵.آیا علاقه خود را نسبت به فعالیت ها و لذت های جنسی از دست داده اید ؟
۶.آیا ایراد گیر هستید ؟
۷.آیا فکر می کنید که اختیار فکرهای شما به دست دیگران است یعنی افکار شما را دیگران کنترل می کنند و یا با دستگاه هایی از راه دور مغز یا فکر شما را در اختیار خود دارند ؟
۸.آیا احساس می کنید بخاطر بیشتر گرفتاری های شما دیگران را باید سرزنش کرد ؟
۹.آیا فراموش کار شده اید ؟
۱۰.آیا از ریخت و پاشیدگی ها در اطراف و سر سری گرفتن های دیگران ناراحت می شوید ؟
۱۱.آیا زود دلخور و عصبانی می شوید ؟
۱۲.در هفته گذشته تا امروز در ناحیه قلب یا سینه احساس دردهایی داشته اید؟
۱۳.آیا از رفتن به جاهای وسیع و یا کوچه و بازار می ترسید ؟
۱۴.آیا در هفته گذشته تا امروز خودتان را کم قوه حس می کنید و یا کند شده اید ؟
۱۵.آیا فکر اینکه به زندگیتان خاتمه بدهید به سرتان آمده است ؟
۱۶.آیا صداهایی به گوش شما می رسد که دیگران آنها را نمی شنوند ؟
۱۷.آیا لرزش دارید ؟
۱۸.آیا احساس می کنید که به بیشتر مردم نمی توان اعتماد کرد ؟
۱۹.آیا بی اشتها شده اید ؟
۲۰.آیا زود به گریه می افتید ؟
۲۱.آیا در برابر جنس مخالف احساس ناراحتی می کنید و خجالت می کشید ؟
۲۲.آیا احساس می کنید طوری گیر افتاده اید که نه راه پس دارید و نه راه پیش ؟
۲۳.آیا ناگهان و بدون هیچ علتی می ترسید ؟
۲۴.آیا ناگهان آنچنان از کوره در می روید که نمی توانید جلوی خودتان را بگیرید ؟
۲۵.آیا می ترسید تنها از خانه بیرون بروید ؟
۲۶.آیا خود را برای هر چیزی سرزنش می کنید ؟
۲۷.آیا پشت درد دارید ؟
۲۸.آیا احساس می کنیدکه کارهایتان پیشرفت نمی کند مثل اینکه گره در کارتان افتاده باشد ؟
۲۹.آیا احساس تنهایی می کنید ؟
۳۰.آیا احساس غمگینی می کنید ؟
۳۱.آیا برای هر چیز کوچکی زیاد دل نگران می شوید ؟
۳۲.آیا نسبت به همه چیز بی علاقه شده اید ؟
۳۳.آیا همیشه احساس ترس می کنید ؟
۳۴.آیا زود می رنجید؟ (آیا حساس و زود رنج شده اید؟)
۳۵.آیا دیگران از فکر های شما بدون اینکه به آنها بگویید با خبر می شوند ؟
۳۶.آیا فکر می کنید که دیگران حرف شما را نمی فهمند و یا درد شما را حس نمی کنند؟ (با شما همدردی نمی کنند؟)
۳۷.آیا فکر می کنید که رفتار مردم نسبت به شما غیر دوستانه است؛ یا آنکه شما را دوست ندارند ؟
۳۸.آیا برای اینکه کارها را درست انجام بدهید مجبور هستید خیلی آهسته کار کنید ؟
۳۹.آیا قلبتان تند می زند؟ طپش دارد؟
۴۰.آیا در هفته گذشته تا امروز حالت تهوع یا دل آشوبی داسته اید ؟
۴۱.در میان کسانی که مثل شما هستند احساس می کنید از آنها کمتر هستید ؟
۴۲.آیا در عضلاتتان احساس کوفتگی می کنید ؟
۴۳.آیا احساس می کنید که دیگران شما را زیر نظر دارند و یا درباره شما با دیگران حرف می زنند ؟
۴۴.آیا دیر خوابتان می برد ؟ خواب رفتن برایتان مشکل است ؟
۴۵.وقتی کاری را انجام می دهید آیا مجبور هستید آن را چند بار تکرار کنید تا مطمئن شوید آن را درست انجام داده اید؟ (مثلا در را چند بار امتحان کنید تا مطمئن شوید که بسته است)
۴۶.آیا تصمیم گرفتن برایتان مشکل است ؟
۴۷.آیا از مسافرت با اتوبوس یا قطار یا هر وسیله نقلیه عمومی دیگر می ترسید ؟
۴۸.آیا دچار تنگی نفس شده اید؟ (نمی توانید راحت نفس بکشید)
۴۹.آیا ناگهان احساس می کنید که گر گرفته اید (داغ شده اید) و یا یخ می کنید ؟
۵۰.آیا مجبور هستید بعضی کارها را نکنید و یا بعضی جاها نروید یا دست به بعضی چیزها نزنید، برای اینکه از آنها بی دلیل می ترسید؟ (کارها یا جاهایی یا چیزهایی که دیگران از آن نمی ترسند)
۵۱.آیا اتفاق می افتد حس کنید که نمی توانید فکر بکنید مثل اینکه سرتان از فکر خالی است ؟
۵۲.آیا قسمت هایی از بدنتان خواب می رود یا گزگز (سوزن سوزن) می شود ؟
۵۳.آیا گاهی احساس می کنید که چیزی راه گلویتان را گرفته است (مثل اینکه بغض گلویتان را گرفته باشد؟)
۵۴.آیا نسبت به آینده نا امید هستید ؟
۵۵.آیا وقتی کاری را انجام می دهید برایتان مشکل است که تمام حواستان را جمع آن بکنید ؟
۵۶.آیا در بعضی قسمت های بدنتان احساس ضعف می کنید ؟
۵۷.آیا عصبی (کم تحمل) هستید و زود از جا در می روید؟
۵۸.آیا در دست ها و پاهایتان احساس سنگینی می کنید ؟
۵۹.آیا فکرهای زیادی درباره مرگ و مردن دارید ؟
۶۰.آیا پرخوری می کنید ؟
۶۱.آیا وقتی توجه مردم به شما است یا درباره شما در حضور خودتان حرف می زنند ناراحت می شوید ؟
۶۲.آیا بعضی وقت ها حس می کنید فکرهایتان مال خودتان نیست یا آنها را توی سرتان گذاشته اند ؟
۶۳.آیا حس می کنید که میل شدیدی به کتک زدن و آسیب رساندن به دیگران دارید؟
۶۴.آیا صبح ها زودتر از آنچه که عادت داشته اید بیدار می شوید و دیگر خوابتان نمی برد ؟
۶۵.آیا خود را مجبور به تکرار بعضی کارها مانند شستن؛ شمردن یا دست زدن به چیزهایی می بینید ؟
۶۶.آیا بد خواب هستید ؟ ناراحت می خوابید ؟
۶۷.آیا گاهی حس می کنید که دلتان می خواهد چیزی را پرت کنید؛ خرد کنید؛ بشکنید؟
۶۸.آیا فکرها و عقیده ای مخصوص به خودتان را دارید که هیچکس دیگری آنها را قبول ندارد ؟
۶۹.آیا وقتی با دیگران هستید زیاده از حد در فکر و رفتارتان مراقب هستید که مبادا کاری کنید که آبرویتان برود؟ (مبادا خطایی از شما سر بزند).
۷۰.آیا وقتی در جمع هستید احساس ناراحتی و غریبگی می کنید، مثل اینکه با آنها فرق دارید یا اینکه از آنها خجالت می کشید ؟
۷۱.آیا انجام هر کاری به نظرتان مشکل و پر زحمت می آید ؟
۷۲.آیا ناگهان دچار هول شدید و وحشت زدگی می شوید ؟
۷۳.آیا در بین جمعیت از اینکه چیزی بخورید و یا بیاشامید ناراحت می شوید ؟
۷۴.آیا زیادی درگیر می شوید و جر و بحث می کنید ؟
۷۵.آیا وقتی تنها می مانید مضطرب می شوید و می ترسید؟
۷۶.آیا دیگران قدر و قیمت شما را نمی دانند ؟
۷۷.آیا در میان جمع هم خود را تنها حس می کنید ؟
۷۸.این روزها طوری بی قرار و نا آرام می شوید که نمی توانید یک جا بنشیند ؟
۷۹.آیا فکر می کنید که آدم به درد نخور و بی ارزشی شده اید ؟
۸۰.آیا احساس می کنید چیزهای آشنا (قیافه ها یا مناظر آشنا) بنظرتان نا آشنا است ؟
۸۱.آیا زود داد و فریاد راه می اندازید و چیزها را پرت می کنید ؟
۸۲.آیا می ترسید که در انظار مردم غش کنید و بیفتید ؟
۸۳.آیا حس می کنید که اگر به دیگران زیاد رو بدهید از شما سوء استفاده کنند ؟
۸۴.آیا افکاری در رابطه با مسائل جنسی دارید که بیش از اندازه شما را ناراحت می کند ؟
۸۵.آیا فکر می کنید که آنقدر گنهکارید که باید عذاب و عقوبت ببینید ؟
۸۶.آیا از هفته گذشته تا به امروز افکار و تصورات ترس آمیز داشته اید؟
۸۷.آیا خیال می کنید عیب و نقص یا اختلال عمده ای در بدنتان پیدا شده است ؟
۸۸.آیا نزدیکی و صمیمی شدن با افراد برایتان خیلی مشکل است ؟
۸۹.آیا بیشتر اوقات احساس تقصیر و گناه می کنید ؟
۹۰.احساس می کنید دارای یک نوع ناراحتی روانی هستید یا چیزی ذهن شما را آزار می دهد ؟

۳.۹ ۵۰ رای ها
رأی دهی به مقاله
* درود بر شما که با حمایت خود و دعوت دیگران به مطالعه این مطلب و دیگر مطالبم، به من انگیزه می دهید. لطفا در کامنت ها و مباحثات شرکت کنید و پرسشگر باشید. جهت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ در تلگرام یا ایمو هماهنگ نمایید. همچنین می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۷۲۸۷۱۲ تماس بگیرید. *

7 نظر
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
اقدس جوادی
۱۴۰۱/۰۳/۱۶ ۰۸:۴۰

بسیار مفید بود ، سپاس

کتایون
۱۴۰۱/۰۸/۲۳ ۱۹:۴۷

خوب بود.مرسی

کتایون
۱۴۰۱/۰۸/۲۳ ۲۰:۳۱

خوب بود مرسی

روانشاس اسدی
۱۴۰۱/۱۰/۱۵ ۱۷:۱۹

تفسیرش کو پس؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

آذر زرعی
پاسخ به  روانشاس اسدی
۱۴۰۲/۰۸/۲۲ ۱۶:۵۴

منم منتظر تفسیرش بودم

میترا
۱۴۰۲/۰۶/۱۳ ۰۲:۱۰

درود و سپاس لطفاً تست کودک و نوجوان هم در سایت داشته باشید برای تشخیص سپاسگزارم

آذر زرعی
۱۴۰۲/۰۸/۲۲ ۱۶:۵۴

ایااین تستها امدیت شده ن ودرجامعه ی جهانی یکسان کاربرددارن