پرسشنامه اضطراب کتل
اضطراب پاسخ طبیعی بدن به محرک های استرس زا و تنش زا است.
علت اضطراب به سختی تشخیص داده می شود و در بسیاری موارد بدون دلیل رخ می دهد. فردی که می گوید دلم آشوب است و دلیل ان را نمی داند، اضطراب دارد.
عصر ما را “عصر اضطراب” نامیده اند و مسلم است که در چنین عصری تظاهرات اضطراب بسیار فراوان و گسترده اند. در گستره فعالیت های بالینی، هنگامی که تشخیص به منظور روان درمانگری یا به دلیل مسائل مربوط به قلمرو پزشکی داخلی که تنیدگی های زندگی آنها را به وجود آورده اند، صورت می گیرد، تعیین دقیق نقش اضطراب به صورتی دقیق و قابل اعتماد ضرورت پیدا می کند. در این مطلب با پرسشنامه اضطراب کتل آشنا می شویم.
اضطراب را می توان واکنش طبیعی انسان در برابر فشارهای روانی دانست. تمام مردم در زندگی روزمره خود استرس و اضطراب فراوانی را تجربه می کنند اما این اضطراب زمانی که غیر قابل کنترل باشد آسیب زاست و ممکن است به اختلال تبدیل شود. تست هایی مانند تست کتل به ما کمک می کنند تا میزان و درجه اضطراب خود را بسنجیم و تشخیص دهیم. افرادی که به اختلالات اضطرابی مبتلا هستند، دچار مشکل و شکست در جنبه های مختلف زندگی مانند کار و تحصیل می شوند. به همین دلیل تشخیص به موقع و اقدام برای درمان اهمیت زیادی دارد.
اضطراب عبارت است از واکنش فرد در مقابل یک موقعیت ضربه آمیز، موقعیتی که تحت تأثیر شدیدترین تحریکات (اعم از محرکات بیرونی یا درونی) است و فرد در مهار کردن آن، ناتوان است (آزاد، ۱۳۷۴).
اضطراب پاسخ طبیعی بدن به محرک های استرس زا و تنش زاست. این حالت در مواجه با ترس یا دلهره ای که به آینده مربوط می شود رخ می دهد. بسیاری از اول زمانی که می خواهند کاری جدید را برای اولین بار انجام دهند دچار دلهره می شوند. مثل اولین روز مدرسه، مصاحبه شغلی یا سخنرانی که نگرانی زیادی را با خود به همراه دارند. این حالت ها کاملا طبیعی هستند و میزانی از اضطراب لازم و مفید است. اما توجه داشته باشید در صورتی که اضطراب و استرس شدید بوده و بیشتر از ۶ ماه دوام داشته باشد، تبدیل به اختلال شده و در زندگی روزمره مشکلات ایجاد می کند.
اضطراب با توجه به خصوصیات فردی و محرک های بیرونی، علائم گوناگون و متفاوتی دارد. نشانه های اضطراب ممکن است از احساس حالت های غیر طبیعی در شکم تا تپش قلب متغیر باشند. برخی افراد به صورت کلی و بی دلیل نگران اند و برخی دیگر بر اثر رویداد خاصی دچار تنش و علائم اضطراب می شوند. نشانه های اضطراب از فردی به فردی دیگر متفاوت است؛ به همین خاطر لازم است بدانید چه چیزهایی موجب ایجاد تنش و نگرانی در شما می شوند.
تست اضطراب کتل (CAQ) برای اندازه گیری میزان اضطراب آشکار و پنهان افراد ۱۴سال به بالا بکار می رود. شاید کمتر کسی را بتوان یافت که اضطراب را تجربه نکرده باشد. اضطراب به عنوان حالت هیجانی ناخوشایند و شدیدی در نظر گرفته می‌شود که دارای ۲ نشانه اصلی است که عبارتند از نشانه‌های فیزیکی و روان‌شناختی. در واقع می‌توان اضطراب را شامل احساس تنش، نگرانی و عصبی بودن دانست.
اضطراب به ۲ نوع تقسیم می‌شود: تسهیل کننده و ناتوان کننده. اگر احساس ترس و بی‌قراری توسط یک شرایط یا موقعیت خاص در فرد ایجاد شود، این نوع از اضطراب زودگذر و طبیعی است و به همین دلیل اضطراب حالت نامیده می‌شود که در مقابل اضطراب صفت قرار دارد. در اضطراب صفت فرد دائما دچار اضطراب است و این شرایط جزئی از زندگی روزمره اوست.
برخی از مهم ترین علائم اضطراب که در تست اضطراب کتل نیز مورد بررسی قرار می گیرند شامل موارد زیر هستند:
- افزایش ضربان قلب و تپش قلب شدید
- نفس کشیدن سریع و پی در پی
- احساس بی قراری و مشکل در تمرکز کردن
- اختلال در خواب (بی خوابی)
- عرق کردن دست ها و پاها و یا یخ زدن دست ها و پاها
- خشکی دهان و حالت تهوع
- گرفتگی عضلات و سرگیجه و سردرد
پرسشنامه اضطراب کتل (CAQ) توسط ریموند برنارد کتل ساخته شده است. این مقیاس شامل ۴۰ سوال است که مقیاس اضطراب تست ۱۶ عاملی شخصیت کتل را تشکیل می‌دهد. ۲۰ سوال اول اضطراب پنهان (صفت) و ۲۰ سوال دوم اضطراب آشکار (حالت) را اندازه‌گیری می‌کند.
عوامل پرسشنامه اضطراب کتل
- ۱- تحول هشیاری نسبت به خود: Q3
این عامل درجه انگیزش برای یکپارچه کردن رفتار فردی است، به عبارتی احساسی از خویشتن است که پذیرفته و هشیار است. بدین ترتیب، نمره این مؤلفه می تواند به منزله اندازه درجه ای از اضطراب باشد که به ساخت های شخصیتی و عادات اجتماعی مورد تأیید، وابسته است.
- ۲- نیروی من:
عامل C نشان دهنده مفهوم شناخته شده نیروی من است. یعنی ظرفیت مهار کردن و بیان تنش ها به نحوی سازش یافته و واقع نگر. همبستگی منفی این عامل با اضطراب دارای این معناست که یک من نگران همراه با دفاع های بسیار، به وجود آورنده اضطراب است. یک تنش شدید اضطراب آمیز، نوعی واپس روی به وجود می آورد و از تحول بهنجار من(ایگو) ممانعت می کند.
- ۳- بی اعتمادی و گرایش پارانویائی: L
موقعیت های اجتماعی که بر اثر رفتار پارانویایی به وجود آمده است، می تواند اضطراب را به وجود آورد یا ممکن است، نمره ای که آزمودنی در این عامل به دست می آورد معرف مشارکت ناایمنی اجتماعی باشد که به موازات گسترش دفاع های پارانویایی آشکار می گردد.
- ۴- گرایش به احساس گناه : O
عامل O به منزله گنهکاری اضطراب آمیز افسرده وار است. این عامل می تواند به منزله، تمایل سرشتی به اضطراب باشد؛ همچنین می تواند، در اشکال افراطی، به منزله نشانگان افسردگی و خود متهم سازی جلوه گر شود. ویژگی اصلی آن یک احساس بی کفایتی، اضطراب و افسردگی، همراه با تمایل به هر گونه احساس گنهکاری است. این مفهوم در اصطلاح فرویدی برابر با مفهوم اضطرابی است که بر اثر فشارهای فرامن به وجود آمده باشد.
- ۵- تنش عصبی : Q4
این عامل می تواند نشانگر درجه اضطرابی باشد که بر اثر فشار بن(نهاد)، یعنی به واسطه کشاننده های بیدار شده و نیازهای کام نایافته گوناگونی، به وجود بیاید. این عامل نشان دهنده رابطه مثبتی است که در اکثر سطوح، بین اضطراب و نتیجه کار، یافت می شود. میل جنسی، حرمت نفس و ترس از یک موقعیت، در بین کشاننده هایی هستند که همبستگی مثبتی با این مؤلفه دارند. سطح این عامل از طریق تمایل به هیجان پذیری، تنش، زود انگیختگی و عصبانیت آشکار می گردد.
نمره گذاری پرسشنامه اضطراب کتل
پس از تعیین نمره های پاسخ های پرسشنامه باید مجموع نمره های ۲۰ پرسش نخست ( از پرسش یک تا ۲۰) و ۲۰ پرسش بعدی ( از ۲۱ تا ۴۰) را به طور جداگانه مشخص کنیم. سپس جمع کل نمره ها را به دست می آوریم. نمره خامی که به دست می آید با مراجعه به جداول زیر به نمره های طراز شده تبدیل می گردد. بدین ترتیب موضع آزمودنی نسبت به عامل اضطراب مشخص می شود. سپس نمره های خام مؤلفه های مختلف شخصیت را به نمره های طراز شده تبدیل می نمائیم.
پس می توان نمره نهایی آزمودنی را از بین ۳ نوع نمره، انتخاب کرد:
۲- نمره اضطراب پنهان و آشکار :
- الف- اضطراب پنهان : جمع امتیازات مربوط به مواد ۱ تا ۲۰ است.
- ب- اضطراب آشکار : مجموعه امتیازات مواد ۲۱ تا ۴۰ است.
۳- نمره ۵ عامل اضطراب : پنج نمره ای که با ساخت های شخصیتی که در اضطراب مداخله دارند. یعنی امتیازاتی که برای مواد بخش های ۳Q،O،C،L و ۴Q به دست می آید.
نمره طراز شده ای که بین ۴ تا ۶ باشد، نشان دهنده درجه متوسط اضطراب است. نمره ای که بین صفر تا ۳ باشد نشان دهنده شخصی آرام، پابرجا و راحت و تنش زدوده است. نمره ای که ۷ یا ۸ باشد، نشانگر شخصی است که به طور مشخص یک روان آزرده مضطرب باشد. و بالاخره نمره ۹ یا ۱۰ معرف فردی است که به وضوح مضطرب و روان رنجور و نیاز به مشورت و روان درمانی دارد.
