تست های شخصیت شناسی

شخصیت هر فرد را ویژگی های هوشیار و ناهوشیار وی تشکیل می دهند؛ بنابراین آزمون‌های شخصیت به دو حوزه عینی (خودگزارش‌دهی) و فرافکن تقسیم می شود. که هر کدام از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارد.

1- آزمون‌های شخصیت عینی

از آنجایی که آزمون های شخصیت عینی(خودگزارش دهی) استاندارد شده اند و بر اساس هنجارهای جامعه نتایجش تفسیر می شوند، بنابراین اجرا و تفسیر آن به طور عینی و مشخص انجام می شود که به نسبت راحت تر است. اما در این آزمون‌ها چون محتوای آزمون عینی است، فرد می‌تواند به گونه ای پاسخ دهد که خوب به نظر بیاید و از نظر اجتماعی جذاب تر باشد، بنابراین امکان فریب در این آزمون‌ها وجود دارد.

نقص دیگری که این آزمون ها دارند می توان به طولانی بودن بعضی از آنها اشاره کرد که طبیعتا آزمودنی خسته می شود و در نتیجه بدون خواندن سریع جواب می دهند. برای حل این مشکل بعضی از آزمون ها از جمله پرسشنامه mmpi را در قالب فرم های کوتاه در آورده اند؛ اما این فرم های کوتاه اعتبار لازم را ندارد و تفسیر دقیقی از شخصیت ازمودنی ارائه نمی دهد.

2- آزمون‌های شخصیت فرافکن

آزمون شخصیت فرافکن بیشتر در درمان استفاده می شود و این امکان را به درمانگر می دهد که اطلاعات عمیقی را در مدت کوتاهی جمع کند. در این آزمون ها علاوه بر اطلاعاتی که از محتوای پاسخ های فرد دریافت می شود از لحن صدا و زبان بدن آزمودنی هم اطلاعات عمیقی کسب می شود. با این حال آزمون فرافکن هم نقایصی در تفسیر و نمره گذاری دارند؛ ذهنی بودن نمره گذاری کار را بسیار دشوار کرده و باعث می شود اندکی خطا در نمره گذاری رخ دهد.

مزیتی که آزمون شخصیت فرافکن نسبت به آزمون خودگزارش دهی دارند این است که بر عکس ازمون های خودگزارش دهی که آزمودنی با انتخاب گزینه صحیح یا غلط پاسخ می دهد و ساختارش و نحوه ای که فرد نمره می گیرد کاملا مشخص است، آزمون های فرافکن بدون ساختار هستند و فرد هیچ ایده ای در مورد اینکه چگونه ارزیابی می شود، نمی تواند داشته باشد؛ همین امر باعث می شود آزمودنی تخیلات و دنیای ذهنی ناهشیارش را بیان کند و نتواند آزمون را دور بزند.(مانند تست رورشاخ)

آزمون شخصیت در دوره های مختلف سنی

از آنجایی که شخصیت در بزرگسالی شکل گرفته است و خود فرد بزرگسال اطلاعات لازم را می تواند در اختیار آزمونگر قرار دهد، اجرای آزمون شخصیت بزرگسالان عموما چالش خاصی را ایجاد نمی کند؛ اما سنجش خصوصیات هیجانی و بین فردی برای کودکان و نوجوانان، آزمونگر را با چالش های زیادی رو به رو می کند.

بسیاری از بالینگران معتقدند چون تا انتهای نوجوانی هنوز شخصیت به طور کامل شکل نگرفته است و تغییرات سریعی برای کودک و نوجوان رخ می دهد، استفاده از تشخیص های بالینی اختلالات شخصیت برای سنین قبل از 18 سال نباید به کار برده شود. با این حال در خصوص تست شخصیت کودکان و نوجوانان می توان از ابزارهای ویژه سنجش شخصیت این سنین استفاده کرد تا علائم، ویژگی ها و رفتارهایی که در ارتباط با اختلالات هیجانی هستند، پیش بینی شوند. از نکات دیگری که هنگام آزمودن کودکان و نوجوانان باید مد نظر داشت این است که در تفسیر نتایج حتما باید به ویژگی های مرحله رشدی و شرایط بومی زندگی کودک توجه کرد.