ترجمه کتاب نظریه های روانکاوی (فوناگی و تارگت)
کتاب نظریه های روانکاوی (دیدگاه‌هایی از آسیب‌شناسی روانی رشدی)، که توسط پیتر فوناگی و مری تارگت در سال ۲۰۰۳ نوشته شده، یکی از مهم‌ترین و جامع‌ترین منابع در زمینه روانکاوی است که به بررسی نظریه‌های روانکاوی از منظر آسیب‌شناسی روانی رشدی می‌پردازد. فوناگی و تارگت در این کتاب، علاوه بر بررسی جنبه‌های نظری مختلف روانکاوی، به کاربردهای آن در درمان و درک اختلالات روانی نیز پرداخته‌اند.
این کتاب نه تنها برای روان‌کاوان و درمانگران مفید است، بلکه برای هر کسی که علاقه‌مند به فهم بهتر فرآیندهای ذهنی و تأثیر آن‌ها بر رفتار انسانی است، بسیار ارزشمند است. این کتاب نقش مهمی در گسترش و بسط مفاهیم روانکاوی در دنیای معاصر ایفا کرده است و به‌عنوان یک مرجع دانشگاهی درک عمیقی از فرآیندهای روانی، درمان و آسیب‌شناسی روانی ارائه می‌دهد.
مقدمه کتاب نظریه های روانکاوی
این کتاب حاصل سال‌ها اندیشه و پژوهش درباره ارتباط میان روانکاوی و روانشناسی رشد است. ما که در «مرکز آنا فروید» در لندن و در سنتی کار می‌کردیم که توسط دختر فروید پایه‌گذاری شده بود، به‌خوبی آگاه بودیم که پرسش‌های مربوط به رشد تا چه اندازه برای فهم روان‌کاوانه ذهن، رفتار نابهنجار، و مداخله درمانی اساسی‌اند.
رشد توانایی‌های ذهنی یک کودک فرآیندی است که در هر مرحله‌اش چالش‌هایی نهفته است؛ چالش‌هایی که اگر برآورده نشوند، می‌توانند بعدها در دوران کودکی یا در عملکرد روانی بزرگسالی به صورت مشکل ظاهر شوند. در واقع، در سنت رشد، تمام جنبه‌های کارکرد روانی را می‌توان بر پایه دگرگونی‌ها و پیچ‌وخم‌های مسیر رشد فردی درک کرد.
تمایز میان مسیرهای طبیعی و مسیرهای انحرافی رشد یکی از دستاوردهای ماندگار آنا فروید بود؛ اما دیدگاه رشدی در حقیقت به تمام نظریه‌پردازی‌های روانکاوی نوری تازه می‌افکند. آنا فروید در مسیر سنت پدرش گام برمی‌داشت؛ او که از زیست‌شناسی (به‌ویژه جنین‌شناسی) الهام گرفته بود، پدید آمدن ذهن را از مراحل تعریف‌شده هستی‌شناختی، همانند رشد جنین از سلول بارور تا نوزاد، می‌دید.
مدل‌های روانکاوی همواره به مفاهیم رشدی تکیه دارند تا نابهنجاری‌های روانی را توضیح دهند. یکی از استعاره‌های رایج در نظریه‌های رشدی روانکاوی، ناهماهنگی درونی ذهن است: بخشی از ذهن که در سطحی بالغ عمل می‌کند، در حالی‌که بخش دیگر هنوز در حالت‌های ابتدایی‌تر و خام‌تر باقی مانده است. در بسیاری از نظریه‌ها، حتی ویژگی روان‌درمانی نیز در چارچوب رشد تبیین می‌شود؛ گویی زمان به عقب بازگردانده می‌شود تا کودک بتواند گام‌های از دست‌رفته نخستین رشدش را دوباره طی کند.
بنابراین، این کتاب نظریه‌های روانکاوی را از دریچه مطالعه رشد معرفی می‌کند. دیدگاه رشدی زمینه‌ای سودمند فراهم می‌آورد، زیرا به ما امکان می‌دهد دانش خود را از رشد طبیعی و نابهنجار کودک در چارچوب مدل‌های روانکاوی ذهن به کار بگیریم. ما کوشیده‌ایم یافته‌های مطالعات رشدی را با سنت‌های اصلی روانکاوی انگلیسی-آمریکایی ادغام یا دست‌کم هم‌زمان بررسی کنیم.
این کتاب پیش‌فرض نمی‌گیرد که خواننده آشنایی قبلی با دیدگاه‌های روانکاوی دارد. در واقع، برای خوانندگانی نوشته شده که به روانشناسی علاقه‌مندند، اما می‌خواهند با مدل‌های گوناگون رشد شخصیت از دید روانکاوی آشنا شوند و بدانند این مدل‌ها تا چه اندازه با شواهد تجربی موجود سازگارند. همان‌گونه که خواننده به‌زودی درخواهد یافت، شواهد تجربی مربوط به بسیاری از نظریه‌های روانکاوی اندک یا غیرمستقیم است.
مدل‌های روانکاوی تنها به کار روان‌درمانگران نمی‌آیند؛ بلکه در حوزه‌های دیگری نیز کاربرد دارند. ادبیات، تاریخ، و حتی سازوکار درمان‌های غیرروان‌کاوانه مانند رفتاردرمانی شناختی یا درمان دارویی نیز می‌توانند با درک عوامل ناخودآگاه بهتر فهمیده شوند. به همین ترتیب، این مدل‌ها اغلب به توضیح رفتارها و روابطی کمک می‌کنند که الزماً درمانی نیستند: روابط خانوادگی، پویایی‌های گروهی، سازمان‌ها، گرایش‌های سیاسی و ….
این کتاب، درکی پایه‌ای از مدل‌های کارکرد ذهن فراهم می کند؛ مدل‌هایی که نسل‌های متعددی از درمانگران روان‌کاو از رهگذر مطالعه دقیق افکار، احساسات، و الگوهای ارتباطی بیماران در درمان‌های عمیق به آن‌ها دست یافته‌اند. در عین حال که محدودیت‌های این رویکرد بررسی می‌شود، اهمیت و کارایی آن نیز نشان داده می‌شود.
بسیاری از اندیشمندان بزرگ سده گذشته، بر پایه اندیشه‌های فروید کوشیدند دشواری‌هایی را که انسان‌ها در مسیر رشد خود تجربه می‌کنند، بهتر بفهمند. مدل‌های آنان گنجینه‌ای غنی از ایده‌هاست که ارزش مطالعه دقیق را دارد. امید ما این است که خلاصه‌هایی که در این کتاب آورده‌ایم، به دانشجویان و خوانندگان علاقه‌مند کمک کند تا گامی در این مسیر بردارند.
فصل ۱: معرفی این کتاب و مدل اولیه روانکاوی
1.۱ یادگیری درباره روانکاوی
1.۲ فرضیات اصلی روانکاوی
1.۳ فرضیه تداوم رشد
1.۴ رویکرد رشدی به آسیب‌شناسی روانی
1.۵ نقدهای عمومی از نظریه روانکاوی
1.۶ مروری بر نظریه‌های روانکاوی
فصل ۲: فروید
2.۱ مروری بر مدل رشدی فروید
2.۱.۱ مرحله اول: مدل آسیب عاطفی (تروماهای کودکی)
2.۱.۲ مرحله دوم: مدل توپولوژیک
2.۱.۳ مرحله سوم: مدل ساختاری
2.۱.۴ نقد و ارزیابی
فصل ۳: رویکرد ساختاری
3.۱ رویکرد ساختاری نسبت به رشد
3.۱.۱ مدل روانشناسی من هارتمن
3.۱.۲ رشد روانی در مدل ساختاری
3.۱.۲.۱ اریکسون
3.۱.۲.۳ یاکوبسن
3.۱.۲.۴ لووالد
3.۲ مدل ساختاری آسیب‌شناسی روانی
3.۲.۱ ویژگی‌های عمومی مدل
3.۲.۲ مدل ساختاری نوروز
3.۲.۳ نظریه ساختاری اختلال شخصیت
3.۲.۴ مدل اختلال شخصیت مرزی
3.۲.۵ نظریه ساختاری اختلال شخصیت ضداجتماعی
3.۲.۶ مدل ساختاری روان‌پریشی‌ها
3.۳ نقد و ارزیابی
فصل ۴: تغییرات و گسترش مدل ساختاری
4.۱ مدل آنا فروید
4.۱.۱ خطوط رشد و دیگر مفاهیم رشدی
4.۱.۲ دیدگاه‌های آنا فروید در آسیب‌شناسی روانی
4.۱.۲.۱ ویژگی‌های عمومی مدل
4.۱.۲.۲ مدل آنا فروید از اضطراب
4.۱.۲.۳ مفهوم ناهمخوانی‌های رشدی
4.۱.۲.۴ مدل آنا فروید از اختلالات شخصیت شدید
4.۱.۳ ارزیابی
4.۲ مدل ماهلری
4.۲.۱ مدل رشدی مارگارت ماهلر
4.۲.۲ جدایی-تفرد و آسیب‌شناسی روانی
4.۲.۳ شواهد تجربی برای مدل ماهلر
4.۲.۴ نقد و ارزیابی
4.۳ مدل جوزف سندلر
4.۳.۱ پیشرفت‌ها در نظریه رشدی سندلر
4.۳.۲ مدل‌های سندلر از اختلالات روانی
4.۳.۲.۱ اختلالات نوروتیک: وسواس و افسردگی
4.۳.۲.۲ مکانیسم‌های ابتدایی
4.۳.۳ نقد و ارزیابی
فصل ۵: معرفی نظریه روابط شیء
5.۱ تعریف نظریه روابط شیء
5.۲ مصالحه‌های بین رویکرد کلاسیک و روابط شیء
5.۲.۱ رویکرد فرانسوی به نظریه روانکاوی: مدل آندره گرین
5.۲.۲ نقد و ارزیابی
فصل ۶: مدل کلاینی-بیون
6.۱ مدل کلاینی از رشد
6.۲ مدل‌های کلینی از آسیب‌شناسی روانی
6.۳ شواهدی هم‌راستا با مدل کلاینی
6.۴ نقد و ارزیابی
فصل ۷: مدرسه مستقل روانکاوی بریتانیایی
7.۱ مدل رشدی مدرسه بریتانیایی
7.۲ کمک‌های مدل بریتانیایی به آسیب‌شناسی روانی
7.۳ شواهد موافق و مخالف با مدل وینیکاتی
7.۴ نقد و ارزیابی
فصل ۸: نظریه‌پردازان روابط شیء آمریکای شمالی
8.۱ روانشناسی خود کوهوت
8.۱.۱ نظریه رشدی
8.۱.۲ مدل کوهوت از آسیب‌شناسی روانی
8.۱.۳ شواهد موافق با مفهوم خود
8.۱.۴ ارزیابی انتقادی مدل کوهوت
8.۲ ادغام کرنبرگ از روابط شیء و مدل ساختاری
8.۲.۱ نظریه رشدی کرنبرگ
8.۲.۲ مدل کرنبرگ از آسیب‌شناسی روانی
8.۲.۳ شواهد هم‌راستا با مدل کرنبرگ
8.۲.۴ ارزیابی مدل کرنبرگ
فصل ۹: رویکرد بین‌فردی-رابطه‌ای: از سالیوان تا میچل
9.۱ مروری بر رویکرد رابطه‌گرایانه
9.۱.۱ مدل سالیوان از رشد شخصیت و رویکرد بین‌فردی
9.۱.۲ مدل رابطه‌ای میچل و مدرسه رابطه‌گرایانه روانکاوی
9.۱.۳ دیدگاه‌های رابطه‌ای در آسیب‌شناسی روانی و درمان آن
9.۲ ارزیابی و نقد نظریه بین‌فردی-رابطه‌ای
فصل ۱۰: مدل نظریه دلبستگی بالبی
10.۱ معرفی رویکردهای دلبستگی
10.۲ مدل رشدی بالبی
10.۳ دیدگاه‌های روان‌کاوان دیگر نسبت به نظریه بالبی
10.۴ پیشرفت‌های تجربی در نظریه دلبستگی
10.۵ دلبستگی و آسیب‌شناسی روانی
10.۶ پیشرفت‌های روانکاوی در نظریه‌های دلبستگی
10.۷ ارزیابی نظریه دلبستگی
فصل ۱۱: نظریه طرح‌واره و روانکاوی
11.۱ نظریه هوروویتز از طرح‌واره‌های شخصی
11.۲ رویکرد استرن
11.۳ درمان تحلیلی شناختی رایل
فصل ۱۲: مدل فوناگی و تارگت از ذهنی سازی
12.۱ مدل رشدی فوناگی و تارگت
12.۲ مدل آسیب‌شناسی
12.۳ ارزیابی مدل ذهنی سازی
فصل ۱۳: درباره عمل نظریه روانکاوی
13.۱ رابطه نظریه و عمل در روانکاوی
13.۲ تحقیق در مورد نتیجه روانکاوی
فصل ۱۴: نتیجه‌گیری و جهت‌گیری‌های آینده
14.۱ وعده های روانکاوی
14.۲ بازتاب‌های نهایی