دانشنامه روانشناسی مردمی
روانکاوی، خودشناسی و رشد فردی با علیرضا نوربخش

روان کاوی

روان‌کاوی نظریه‌ای درباره عملکرد ذهن و اختلال‌های روانی است. شیوه‌ای از روان‌درمانی است که بر این فرض اساسی استوار است که بیشتر فعالیت‌های ذهنی و پردازش آنها در ناخودآگاه رخ می‌دهد.

روان‌کاوی (Psychoanalysis) شاخه‌ای از روان‌شناسی و نوعی روش درمان روانی است که توسط زیگموند فروید (Sigmund Freud) پایه‌گذاری شد. هدف روان‌کاوی این است که: افکار، احساسات و خاطرات ناخودآگاه فرد را آشکار کند تا بتواند دلیل تعارض‌ها، اضطراب‌ها و رفتارهایش را درک کند و از آن‌ها رها شود.

به بیان ساده: روان‌کاوی یعنی «کاوش در اعماق ذهن انسان برای شناخت نیروهای پنهانی که رفتار ما را هدایت می‌کنند». واژه Psychoanalysis از دو بخش یونانی و لاتینی تشکیل شده:

  • Psyche (روان / نفس / ذهن) = به معنی روح یا ذهن انسان
  • Analysis (کاوی / تحلیل) = به معنی تجزیه و بررسی دقیق

بنابراین، Psychoanalysis یعنی: تحلیل یا کاوش روان و تحلیل فرایندهای ذهنی پنهان در ناخودآگاه. روان‌کاوی نمی‌خواهد فقط «علائم» را برطرف کند، بلکه هدفش رسیدن به شناخت عمیق از خود و آزاد شدن از نیروهای پنهان ذهن است.

هدف روان‌کاوی

  • آگاهی از نیروهای ناخودآگاه
  • حل تعارض‌های درونی
  • کاهش اضطراب و علائم روان‌نژندانه (Neurosis)
  • رشد شخصی و درک بهتر از خویشتن