رابطه پول و خوشبختی
فقر و ناكامی افراد را افسرده و ناامید میكند
نتایج تحقیقات جدید نشان میدهد که پول خوشبختی میآورد و افراد ثروتمند حس بهتری نسبت به زندگی دارند. با درآمد بالاتر، میتوان رفاه بیشتری را در زندگی تجربه کرد و به آرامش و امنیت بیشتری رسید.
از بچگی شنیده بودیم که پول خوشبختی نمیآورد. اما تحقیقات انگس دیتون(Angus Deaton) که نوبل اقتصاد را هم برده است، نشان میدهد که ثروت و خوشبختی با هم ارتباط دارند. آقای دیتون جایزه نوبل را بابت تحقیقاتش در مورد مصرف، فقر و رفاه برده است.
پول برای همه افراد یکی از موارد مهم برای زندگی و آسایش است. هرچند ممکن است پول مهمترین چیز در زندگی افراد نباشد اما روی غذا، لباس، خدمات درمان، روابط و… تأثیر مستقیم دارد. تا زمانی که نیازهای اولیه انسان تأمین نشود نمیتواند به کارهای دیگر مانند تحصیلات، هنر و… بپردازد. اگر چه ممکن است با پول بتوانید امنیت مالی را تجربه کنید، اما رابطه بین پول و خوشبختی ثابت کرده است که خوشبختی با پول خریدنی نیست. اما بیپولی منشأ اضطراب و مشکلات بسیاری در زندگی است. وقتی پول نباشد، غذای خوب، خانه خوب، ماشین خوب، استراحت، تحصیل و تفریح هم وجود ندارد.
انسان بیپول حق انتخاب ندارد؛ بی پولی باعث احساس حقارت در فرد می شود. گاهی مجبور است کاری را انجام دهد که دلش نمیخواهد یا با افرادی همکار شود که با شخصیتش هماهنگ نیستند یا در خانهای زندگی کند که علاقهای ندارد. اما وقتی پول داشته باشیم میتوانیم وقتمان را صرف کارهایی بکنیم که دوست داریم، با کسانی کار بکنیم که با آنها احساس خوبی داریم و شغلی را انتخاب کنیم که باب میلمان هست. برای اینکه از استرس ناشی از بیپولی رها شوید باید طرز تفکرتان نسبت به پول را تغییر دهید و از رابطه بین پول و خوشبختی آگاه شوید.
خوشبختی چیست؟
فیلسوفان هزاران سال است در مورد خوشبختی بحث میکنند. اندازه گرفتن چیزی که تعریفش هم روشن نیست، اگر غیرممکن نباشد، دشوار است. پروفسور دیتون میگوید برای اینکه خوشبختی را اندازه بگیرد، دو جور پرسش طرح کرده است: یکی کوتاهمدت، که موضوعش احساس رضایت روزمره است، و دیگری بلندمدت، که میخواهد بداند مردم در مورد کلیت زندگیشان چه فکر میکنند.
خوشبختی یک حالت روانی است که انسان احساس شادی و لذت میکند. خوشبختی تعاریف مختلفی دارد و برای هرکس به گونهای تعریف میشود. اگر معنی خوشبختی را از هر کس بپرسید به جوابهای متفاوتی میرسید. به دلیل اینکه هر فرد دید متفاوتی از خوشبختی دارد. برخی از افراد میگویند خوشبختی به معنای ثروتمند بودن است و برخی دیگر میگویند که برای آنها، به معنای سالم بودن میباشد. همچنین افرادی را پیدا خواهید کرد که میگویند خوشبختی برای آنها به معنای داشتن عشق در زندگی، داشتن دوستان زیاد، شغل خوب یا رسیدن به هدفی خاص است.
پول خوشبختی میآورد
پروفسور دیتون میگوید وقتی از مردم میپرسید از زندگیشان چقدر راضیاند، پاسخشان مستقیما به درآمدشان ربط دارد. طبق مدعای آقای دیتون فرقی نمیکند در چه سطحی باشید. حتی بین ثروتمندترینهای جهان هم، آنکه بیشتر پول دارد، نمره بهتری به زندگیاش میدهد. اما نمودار نمرهای که آدمها به زندگیشان میدهند “لگاریتمی” است، یعنی “هرچه بالاتر میروید فاصله پلهها بیشتر میشود و برای اینکه به پله بعدی برسید به مراتب بیش از آنچه برای رسیدن به پله قبلی لازم داشتید لازم خواهید داشت. و البته پله آخری در کار نیست.”
پروفسور دیتون معتقد است این مشاهده “نه فقط در مورد اشخاص، که در مورد کشورها هم صادق است.” مثلا مردم کشورهای اسکاندیناوی به دلیل کمتر بودن نابرابری، شادتر هستند. بنابراین شاید بشود گفت با پول میشود، خوشبختی خرید، دستکم در معنای رضایت از زندگی.
تا درآمد حدود ۷۵ هزار دلار در سال، شما احساس خوشبختی می کنید؛ ولی بعد از این رقم ۷۵ هزار دلار، دیگر اینکه چقدر پول دارید در خوشی یا رضایت روزمرهتان نقش چندانی ندارد. به بیان دیگر، کسانی که کمتر از این پول در میآورند احتمالا در زندگی روزمره بیشتر دغدغه پول دارند، و این باعث میشود کمتر راضی باشند. اگر پول نداشته باشید، احتمالا هر روز احساس درماندگی میکنید.
خلاصه اینکه، به نظر میرسد در پاسخ به پرسش، آیا میشود با پول خوشبختی خرید؟ باید گفت با چقدر پول؟ و کدام خوشبختی را؟
داشتن سطح مناسبی از پول و ثروت برای برخورداری از حداقل سلامت روان ضروری است، با این حال پول ضامن خوشبختی نیست. یعنی نمیتوان گفت که هرچقدر درآمد افراد بالاتر میرود احساس شادی و رضایت نیز در آنها افزایش مییابد، چرا که احساس خوشبختی در زندگی تجربهای درون فردی است.
اگر کسی نمیتواند درآمد خوبی داشته باشد و از پس زندگی خودش برنمیآید، باید به دنبال ریشه و دلایل آن باشد. چون اگر فردی در زندگی شخصی خود، موفق و کاربلد باشد، باید محصول این تخصص و حرفهای بودن در زندگیاش به شکلی خود را نشان دهد و در ابتداییترین حالت، این فرد بیشک باید در آمد خوبی داشته باشد.
پول بیشتر با میزان رضایتمندی بیشتر همراه است؛ ولی نباید این تفسیر بشود که پول تنها عامل مؤثر در احساس خوشبختی است.