روسو

فلسفه هر فیلسوف، نه تنها به زندگی او مربوط می‌شود، بلکه واکنشی به زندگی شخصی اوست، چنان‌که نیچه می‌گوید: هر فلسفه بزرگ اعتراف بنیانگذار آن و مجموعه‌ای از افشاگری‌ های وی از خاطرات شخصی است.

خودارضایی در واقع نخستین کنش جنسی بشر است. در قرن نوزدهم این عمل یک بیماری تلقی می‌شد و در قرن بیستم یک درمان بیماری. خودارضایی نوعی رفتار تکانشی است.

امروزه پژوهشگران رشد را به صورت سیستمی پویا در نظر می گیرند. رویکرد اصلی سیستم هاي پویا دیدگاه عمر است

در نظریه ژان ژاک روسو، بازپیدایی (Recapitulation) به ایده‌ای اشاره دارد که رشد فردی انسان بازتابی از تکامل تاریخی بشر است.

رشد تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که بر یکدیگر تاثیر می گذارند. رشد چند بعدی و چند جهتی است. رشد انعطاف پذیر است.