دانشنامه روانشناسی مردمی
علیرضا نوربخش (مشاور بالینی)

درمان اولیه چیست

اختلالات روانی ناشی از عواطف و احساسات سرکوب شده است.

درمان اولیه برای کمک به افراد با طیف گسترده ای از مسائل، از جمله مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی و خشم استفاده می شود.

درمان اولیه

درمان اولیه بر اساس این نظریه بنا شده که تروماهای (روان زخم) دوران کودکی و حتی دوره ی قبل از تولد (دوران جنینی)، موجب روان رنجوری فرد در سالهای آینده است. یانوف این گونه استدلال می کند که رنج های ناشی از این آسیب ها، توسط فرد سرکوب و پس رانده می شود تا بتواند بقا داشته و به زندگی ادامه دهد. فرد این کار را کاملا ناآگاهانه انجام می دهد.

آرتور یانوف

در این رویکرد درمانی، درمانگر، این رنج های مدفون شده در اعماق سیستم های عصبی را متوالیا به هشیاری آگاهانه آورده و بیمار طی ماهها با احساس مجدد این رنج، و برخورد و درگیری و بیان کامل آن، از شر بیماری راحت می شود و بهبودی حاصل می آید. 

درمان اولیه یعنی تجربه و احساس دوباره رنج های کودکی. پس باید رنج را احساس کرد نه این که آن را از طریق حافظه به خاطر آورد. هدف عینی درمان اولیه این است که گرفتاری ها و مصیبت هایی که برخاسته از روان زخم های اولیه است و کل زندگی فرد را تحت تاثیر خود قرار می دهد، از روی سیستم عصبی برداشته شود. 

یانوف معتقد است که اختلالات روانی یک منشا مهم دارند، آن هم رنج های نقش بسته و مدفون شده در اعماق ذهن که خود پی آمد رنجهای اولیه اند. درمان آن هم احساس مجدد و تجربه دوباره آنها است. 

به اعتقاد یانوف بسیاری از رنج های کودکی ما، نتیجه نیازهایی است که باید برآورده می شدند و نشدند و اگر این اتفاق به مدت طولانی رخ دهد، آنچه در پی می آید درد و رنج است. در تئوری درمان اولیه هشیاری، فقط آگاهی نیست. بلکه به کل وجود ارگانیسم بر می گردد که شامل مغز هم می شود.  

سیستم دفاعی به منزله کارگزاران سرکوب هستند که انرژی را برای حمایت سیستم از رنجهای فاجعه بار، به مصرف می رسانند.

تکنیک های درمان اولیه

۱. بازگشت (regression) : در رگرسیون، حوادث آسیب زای گذشته را دوباره در زندگی خود تجربه خواهید کرد. ممکن است برخی از همان احساساتی را که در این حوادث داشتید تجربه کنید. در طول این مرحله، مهم است که به خود اجازه دهید هر خاطره یا احساسی را که در حال حاضر برای شما ایجاد می شود، احساس کنید.

۲. آزاد کردن (Release) : در این مرحله، شما تشویق می شوید که احساسات و عواطف خود را در حین ظهور، آزاد و رها کنید. این می تواند شامل صحبت کردن، فریاد زدن، گریه کردن یا ایجاد صدا باشد. گاهی اوقات ممکن است در این مرحله احساس ناراحتی یا حتی ترسناکی داشته باشید. احتمالاً آزاد شدن احساسات سرکوب شده ای را که در طول زندگی در بدن شما ذخیره شده است، تجربه خواهید کرد.

پست های مرتبط

۳. ادغام : در ادغام، شما شروع به کنار هم قرار دادن قطعات داستان زندگی خود خواهید کرد. این می‌تواند زمانی باشد که بین رویدادهای مختلف زندگی‌ تان و تأثیر آنها بر شما ارتباط برقرار می‌ کنید. همچنین ممکن است شروع کنید به بخشیدن خود و دیگران به خاطر چیزهایی که در گذشته شما اتفاق افتاده است.

۴. نتیجه گیری (Resolution) : در این مرحله، شما در مورد مسائلی که در درمان اولیه به آن پرداخته شده است، احساس پیدا کردن راه حل می کنید. ممکن است متوجه شوید که اکنون می توانید آزادانه تر و بدون درد و رنج حل نشده زندگی کنید.

جدول زیر برخی از دیدگاه های یانوف را نشان می دهد :

سه سطح هشیاری از دید یانوف

در این جدول مشاهده می شود که سه سطح هشیاری وجود دارد :

  • ۱- رنج های سطح اول مربوط به آسیب هایی است که در روزهای اول زندگی بر فرد حادث می شود و در ساقه ی مغز نقش می بندد. این رنج ها صرفا حسی و درونی هستند. 
  • ۲- رنج های سطح دوم که در سیستم لیمبیک اثر می گذارند، هیجانات اصلی و منفی مثل ترس و خشم در این منطقه پردازش می شوند.
  • ۳- رنج های سطح سوم که در قشر مخ شکل می گیرند. سیستم های دفاعی روان در این منطقه قرار دارند.

این سه مرحله، توالی عصب شناسانه ی رشد است. برای رفتن به عمق روان (ساقه مغز) هیچ راه دیگری، بدون رفتن به سطح (قشر مغز) وجود ندارد. بنابراین در درمان باید به نحوی سیستم های دفاعی فرد را دور بزنیم. این کار به سختی اتفاق می افتد، به خصوص برای ایرانی ها، که ایگوی ضعیفی دارند. 

اغلب مردم روان رنجور هستند. آغاز تشکیل روان رنجوری به اوایل کودکی(معمولا ۳ سال اول زندگی) بر می گردد، به دلیل اینکه نیازهای اصلی و اساسی فرد به مدت طولانی ارضا نشده است. البته یک یا دو حادثه موجب روان رنجوری نمی شود، اما چندین حادثه فاجعه بار، اذیت و آزار والدین، غفلت ها، عدم نوازش و توجه والدین، موجب بروز روان رنجوری در کودکی و بزرگسالی می شود.

درمان اولیه از دید یانوف : 

دست و پای بشر به شیوه ای فریبکارانه، پنهانی و نامرئی در غل و زنجیر درد و رنج گرفتار شده است. بیماری های ویرانگر و نابودکننده، انسان را در چنگ خود اسیر کرده است. این درد و رنج در جای مشخصی دیده نمی شود. در واقع تنها مرضی است که در همه جای بدن و مغز جای دارد و تقریبا هیچ کس هم از آن آگاهی ندارد.

ناراحتی ها و عوارضی که به طور عادی و متعارف در گروه بیماری های ذهنی و روانی طبقه بندی می شوند، در واقع یک بیماری زیست شناختی هستند، این ها زخم هایی هستند بر کل سیستم روانی و جسمی فرد که هسته مرکزی آن را رنج تشکیل می دهد.  

درد و رنجی که از اوان کودکی با خود به همراه داریم برایمان کاملا اسرار آمیز است، هیچ کس آن را نمی شناسد یا به وجودش پی نمی برد. در حالی که هر روز شاهد اثرات و نتایج آن روی شیوه ی زندگی خود، روابط مان با دیگران و سازگاری اجتماعی مان هستیم. برای بسیاری از ما دشوار است که تصور کنیم حوادث بسیار دور دوران کودکی هنوز می توانند در درون ما باقی بمانند، اما وجود دارند و تاثیر هم می گذارند.

همه ما در زمانی که بسیار آسیب پذیر هستیم و مجهز به هیچ وسیله ای برای مقابله با این آسیب نیستیم از آن صدمه می بینیم و به ان دچار می شویم. زمانی که نوزاد پا به عرصه ی هستی می نهد، اگر دچار آزردگی شدید شود نمی تواند خود را با آن تطبیق دهد. در این صورت این آزردگی درست مانند یک ویروس ابدی، زندگی او را برمی آشوبد و موجب رنج و عذاب فراوان او در بزرگسالی می شود.

پادزهر روان رنجوری ، احساس عمیقی است که آن را سرکوب کرده و پس رانده ایم. همین سرکوبی است که ما را بیمار می کند. 

توانایی بشر در ناهشیار ماندن است که امکان می دهد مردان و زنان با وجود رنج های بی حد و حصر و ناگفته ای که بر آنان وارد شده، زنده بمانند و به زندگی ادامه دهند. درست همان گونه که زندگی هر یک از ما را در اوان کودکی نجات داده است. ناهشیاری یک مفهوم مبهم و نامشخص روان شناختی نیست بلکه واقعیتی در مغز و بدن ماست. همان طور که در مراحلی از زندگی نجات بخش ما بوده، در عین حال می تواند موجب مرگ ما بشود. درمان اولیه نقبی است به درون ناهشیار افراد و هم چنین راه خروج از آن . 

منبع : زندانیان درد / آرتور یانوف / فاطمه عباسی فر /  نشر دایره .
۵ ۲ رای ها
رأی دهی به مقاله

همه ما در مراحل و زمان هایی از زندگی، نیاز به گفت و گو و مشاوره داریم. جهت دریافت وقت مشاوره آنلاین یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ تماس بگیرید.

3 نظر
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها