قرنها در مورد بیماری صرع عقاید اشتباه و حتی خرافی بسیار وجود داشت. تا اینکه حدود صد سال قبل جکسون بهترین تعریف را برای بیماری صرع پیشنهاد نمود. صرع تخلیه نورونی نابجا ، گاه گاهی ، ناگهانی ، شدید و سریع در ماده خاکستری است. این تعریف تا زمان حاضر تعریف کامل و معتبری است. این تخلیه نورونی ممکن است از دو محل شروع شود :
۱- قشر مغز :
ضایعات مختلف ، در نواحی مختلف قشر مغز می توانند به ایجاد کانون صرعی منجر شوند. از این کانون ، امواج صرعی شروع و به اطراف پخش می شوند. پس برای این نوع صرع اسامی گوناگونی می توان قائل شد: صرع قشری ، چون از قشر مغز شروع می شود. صرع کانونی یا موضعی، چون از کانون خاصی در قشر مغز شروع می شود. صرع علامتی، چون وجود آن علامت وجود ضایعه ای در مغز است. صرع اکتسابی و صرع ثانویه، چون به علت کسب ضایعه مغزی ایجاد شده است .
۲- دیانسفال (ناحیه تالاموس):
در این نوع صرع ، بدون آنکه ضایعه ای در این ناحیه وجود داشته باشد، امواج صرعی از دیانسفال شروع شده، به تمام قشر مغز در هر دو نیمکره منتقل می شود. اسامی متعدد آن عبارتند از : صرع دیانسفالیک، چون از دیانسفال شروع می شود . صرع ارثی، چون توارث در آن نقش عمده ای دارد، صرع اولیه، صرع اصلی و صرع ایدیوپاتیک، چون علت بروز آن هنوز مشخص نشده است، و صرع منتشر، چون در تمام قشر مغز پخش می شود .
در صرع منتشر اولیه ضایعه ای در مغز وجود ندارد ولی در صرع منتشر ثانویه ضایعه ای در مغز وجود دارد.
شیوع
در مورد شیوع صرع آمار متفاوتی ارائه شده است. به طور متوسط می توان گفت که شیوع بیماری صرع در جوامع گوناگون در حدود یک درصد است. صرع ایدیوپاتیک بین سنین ده تا سی سالگی شروع و کسانی که اولین حمله صرع آنها خارج از این سنین باشه اغلب دچار صرع موضعی هستند. صرع موضعی در هر سنی می تواند شروع بشود.
شایع ترین علل صرعهای موضعی :
جنین |
نوزاد |
قبل از مدرسه |
سنین مدرسه |
میان سالی |
پیری |
۱-ضربه ۲-بچه نارس ۳-سرخچه |
۱- خفگی تولد ۲- ضربه ۳- تب |
۱- ضربه ۲- تب ۳- آنسفالیت |
۱- ضربه ۲- تومور مغز ۳- آنسفالیت |
۱- ضربه ۲- تومور مغز ۳- سکته مغزی |
۱-تومور مغز ۲-ضربه ۳-سکته مغزی |
انـواع صـرع :
صرعها در حالت کلی به دو دسته صرع منتشر (گرندمال) و صرع موضعی (پارسیل) تقیسم بندی میشوند. صرع موضعی خود به دو زیرشاخه صرع ساده (بدون بیهوشی) و صرع مرکب (همراه با بیهوشی) تقسیم میشود. شایعترین نوع صرع در میان بزرگسالان صرع موضعی (پارسیل) مرکب است. در کودکان تشنجهای تونیک – کلونیک شایعتر است
صرع بزرگ : حمله تشنجی افراد مبتلا به صورت از بین رفتن ناگهانی آگاهی ، سقوط ، زمین افتادن و دست و پا زدن است. در این حالت چشم ها بالا می رود، دهان کف می کند، چهره تیره می شود و گاه فرد بی اختیار ادرار می کند. حمله از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد و بدنبال آن فرد حالت خواب آلودگی پیدا کرده و بتدریج بهوش می آید .
صرع کوچک : در این حالت فقط چند ثانیه حالت مات زدگی، عدم هوشیاری و حرکات تکراری در لبها دیده می شود .
صرع موضعی : در این نوع صرع فقط قسمتی از مغز درگیر می شود که دو نوع ساده و پیچیده دارد. در صرع موضعی ساده هوشیاری فرد تغییر نکرده و علائم عصبی موضعی رخ می دهد. در صرع موضعی مرکب یا پیچیده ، بدنبال تشنجات موضعی ساده فرد هوشیاری خود را از دست داده و احتمالاً بدنبال آن حمله بزرگ صرع بوقوع خواهد پیوست و یا دچار حالتهای روحی خاص می گردد .
منبع : مقدمات نوروسایکولوژی / داود معظمی / نشر سمت