مهارت های زناشویی ۴
مذاکره کردن هر چقدر هم از روند پیچیده ای برخوردار باشد ، می توان آن را به پنج مرحله تقسیم نمود:
1.آمادگی ۲.شروع مذاکره ۳.پیشنهاد متقابل ۴. مخالف و موافق
مهارت مذاکره
بطور کلی مذاکره نوع خاصی از ارتباط است و یک مهارت محسوب می شود. اگر از راهبردهای ذکر شده در این مبحث تبعیت کنید، میتوانید در ارتباط خود یک مذاکره کننده منصف و موثر باشید و قادر خواهید بود اغلب اوقات بدون فریب همسرتان به خواسته های خود برسید.
بهترین زمان برای یادگیری مذاکره زمانی است که اختلافات شما زیاد بالا نگرفته است. مذاکره ، مهارت ارتباطی مهم و ارزشمندی است که بهتر است در کنار آموزش مهارت های عمومی در زمینه جرات ورزی ، گوش دادن فعال و همدلی آموزش داده شود.
هشت اصل برای مذاکره خوب وجود دارد:
۱.تعارض اجتناب ناپذیر است. همه زوج ها هر چند وقت یکبار ، باهم دعوا می کنند. به وجود آمدن تعارض ، به این معنا نیست که رابطه دچار مشکل است.
2.هیچ وقت فحش ندهید، تهدید نکیند، عصبانی نشوید و غیره . در قسمت مهارت های ارتباطی بخش ۴ ارتباط واضح را بیان نمودیم و در قسمت هشت نیز در زمینه اجتناب از راه کار های ناکار آمد خواهیم پرداخت.
3.مذاکره شامل دو طرف قانونی است که علایق متضادی دارند. همه تعارضات و بحث ها به مذاکره نیاز ندارند. مذاکره را در تعارضاتی که واقعا مهم است و در آن با هم تضاد دارید و علایق بر حق دارید انجام دهید.
4.احساس های خود را از موضوع جدا کنید.در بخش مهارت های ارتباطی دو به طور کامل به این مسئله پرداختیم.
5.به جای این که بر مواضع خود پافشاری کنید بر علایق خود تاکید کنید. در این مبحث به شما اموزش داده می شود تا تعارضات خود را به عنوان علایقی ببینید که باید کشف شوند نه مواضعی که باید از آن ها دفاع کنید. این کلید مذاکره موفق است.
6.به دنبال گزینه هایی باشید که در مورد آن ها عقیده مشترکی دارید. هدف این است که به یک توافق منصفانه برسید که برای هر دو مفید باشد نه این که با موضع خود بر همسرتان پیروز شوید.
7.منعطف باشید . تقریبا همیشه چندین راه حل وجود دارد که برای هر دوی شما مفید است . با عقایدی که از قبل بر آن ها متقاعد شده اید و فقط یک پیام قابل قبول دارد ، دیدگان خود را محدود نکنید.
8.ثابت قدم باشید. اغلب راه حل ها به پیگیری و اصلاح مداوم نیاز دارند ، تسلیم نشوید.
مدت زمان لازم برای کسب مهارت
می توانید طی دو روز بر اساس مطالب این بخش کار کنید و درک خوبی از مراحل مورد نیاز بدست آورید زمان مورد نیاز برای تکمیل اولین مذاکره ، به تعارض مورد نظر بستگی دارد . اگر با یک تعارض کوچک شروع کنید باید بتوانید طی یک هفته به توافق برسید.
مذاکره کردن هر چقدر هم از روند پیچیده ای برخوردار باشد ، می توان آن را به پنج مرحله تقسیم نمود:
۱.آمادگی ۲.شروع مذاکره ۳.پیشنهاد متقابل ۴. مخالف و موافق
مرحله اول : آمادگی برای مذاکره
قبل از این که با همسرتان گفتگو کنید ، خواسته نهایی خود را مشخص کنید. طی فواصل بین مذاکره ، می توانید از طریق بارش فکری ، جستجوی اطلاعات و ایجاد پیشنهاد متقابل ، بیشتر آماده شوید .برای آماده شدن می توانید از فرمت زیر استفاده نمایید.
مهیا شدن برای مذاکره
قواعد پایه :
1.من باآرامش تعارض را می پذیرم.
2.من از بحث با طرف مقابل خود نتیجه ای منصفانه می خواهم که مورد توافق دوطرف باشد و برای هر دوی ما خوب باشد.
3.من منعطف هستم.
موقعیت مورد نظر . بطور خلاصه موقعیت را عینی ، بدون دخالت دادن احساس، تعبیر و تفسیر یا بحث و جدل توصیف کنید.
احساس های من. در این مرحله به احساس های خود برچسب می زنید. واژه هایی را بنویسید که به بهترین شکل حالت هیجانی شما را در آن وضعیت بیان می کند: افسرده ، عصبانی ، هراسان ، غمگین ، آزرده ، هیجان زده ، دارای عذاب وجدان ، خجالت زده ، عصبی یا هر واژه دیگر. با تایید احساس های خود می توانید مانع این شوید که واقعیت ها تحت شعاع احساس هایتان قرار بگیرد.
علایق و نیاز ها . در ستون اول خواسته های خود را که شامل علایق ، فعالیت ها و پیامد هایی هستند که فکر می کنید همسرتان با آن ها مخالف است و نیز نیاز های غیر عینی مثل احترام و توجه ، امنیت ،آزادی ، قدرت و غیره که اغلب اوقات ، مذاکره بین دو فرد صمیمی را با مشکل مواجه می سازند بنویسید. در ستون میانی بنویسید که فکر میکنید همسرتان چه چیزی می خواهد که با خواست شما تضاد دارد. نیاز های غیر عینی مثل احترام و توجه را می توانید بنویسید. در ستون سوم ، علایق مشترک را بنویسید. این ستون مهمترین ستون است. در این ستون به دنبال منابع توافق باشید ، یعنی مواردی که هر دوی شما آن را می خواهید و می توانید روی آن توافق کنید.
راه حل های آزمایشی. حالا وضعیت مورد نظر را دوباره در نظر بگیرید. راه حل ایده آلی شما چیست ؟ چه پیامد ی از مذاکره می توانید قبول کنید و چه پیامدی برای شما غیر قابل قبول است؟
مرحله دوم : شروع مذاکره
در این مرحله شما و همسرتان گفتگو را شروع می کنید. با رد و بدل کردن اطلاعاتی که آماده کرده اید ، می توانید مذاکره خود را شروع کنید، به ترتیب یکسانی مذاکره را انجام دهید:
1.واقعیت را به همان صورتی که می بینید ، توصیف کنید.
2.احساس های خود در آن وضعیت را بیان کنید.
3.چونه مشکل را برحسب علایق خود و علایق همسرتان و علایق مشترک می نگرید.
4.نحوه پیچیده شدن مسائل به وسیله نیاز های غیر عینی مثل احترام ، اعتماد ، صمیمیت ، تماس ،آزادی یا از این قبیل را بررسی کنید.
5.تازمانی که همه علایق و نیاز هایتان مشخص نشده اند، راه حل های احتمالی را انجام ندهید.
در مذاکره باید مهارت های ارتباطی سالم را که در بخش های ۱،۲،و ۴ بیان نمودیم رعایت کنین.
بطور خلاصه برای برقراری ارتباط مناسب به موارد زیر توجه نمایید:
۱.سرزنش، برچسب زدن ، تهدید، تحقیر، ایجاد کردن احساس گناه، نا امید کردن، دعوا های گذشته را به رخ کشیدن( از این موارد پرهیز نمایید)
۲.همدلی: برای درک بهتر همسرتان خود را جای او تصور کنید.
۳.گوش دادن فعال : نقل بیان کردن ، خلاصه کردن و پرسیدن سوالاتی برای درک بهتر نقطه نظر های همسرتان.
۴.بازگویی هدف خود از مذاکره : ” من یک راه حل منصفانه ، مورد توافق دو طرفه می خواهم”.
مرحله سوم: پیشنهاد و پیشنهاد متقابل
در این مرحله در مورد علایق خود پیشنهاداتی عملی ارائه می دهید و به تغییر می پردازید. طرح ارائه می دهید ، همسرتان با یک ایده متفاوت به شما پاسخ می دهد. شما پیشنهاد خود را تعدیل کنید. همسرتان با پیشنهادی پاسخ می دهد که به پیشنهاد شما نزدیکتر است. طی این روند ممکن است دوباره بحث و جدال کنید یا برای آمادگی بیشتر در خواست وقفه در بحث کنید. سعی کنید به توافقی برسید که برای هر دو قابل قبول باشد.
در تسهیل این فرایند هم بطور مشترک هم جداگانه ، باید روش های جلب توافق را بکار گیرید. چند نمونه :
۱.وظایف را تقسیم می کنم و تو اول سهم خودت را انتخاب می کنی. از این فن در بسیاری از موقعیت ها مانند رسیدگی به بچه ها تا تقسیم کار های خانه استفاده کرد.
2.انجام نوبتی وظایف
3.بیا با هم این کار را انجام دهیم.
4.دوره آزمایشی. بیا تماشای تلوزیون جانی را به یک ساعت در روز محدود کنیم و ببینیم آیا بعد یک ماه ، تکالیفش را بهتر انجام میدهد؟
5.وقتی تو داری کاری را انجام می دهی به روش تو و وقتی من انجام می دهم به روش من باشد.
6.این کار در قبلا آن کار.
7.بخشی از خواسته تو و بخشی از خواسته من.
8.انجام حد میانه ی دو پیشنهاد
مرحله چهارم : مخالفت
این مرحله سخت ترین مرحله است. راه نجات و پشت سر گذاشتن این مرحله این است که به خودتان یاد آور شوید که مواجه شدن با مخالفت پایان راه نیست. این فقط مرحله طبیعی و قابل انتظار از مذاکره است.
موقعی که به مرحله عدم توافق می رسید ، آن را علامتی بدانید مبنی بر این که باید به مرحله قبلی برگردید:
1.با استفاده از یک راه کار توافقی متفاوت، سعی کنید پیشنهاد متقابل جدیدی ارائه دهید.
2.به مرحله بحث در مورد علایق و نیاز ها بر گردید.
3.برای ابداع راه حل های خلاقانه تر با هم دیگر بارش فکری انجام دهید.
4.هر چقدر راه حل ، عجیب تر و غیر عادی تر باشد بهتر است.
5.موقعی که واقعا گیر افتاده اید، از مهارت وقفه استفاده کنید.
6.به مرحله آمادگی برگردید. برای جستجو علایق مشترک و راه حل های خلاقانه زمان بیشتری صرف کنید. احساس های خود را دوباره مورد بررسی قرار دهید. اطلاعات مورد نیاز را جمع آوری کنید.
مرحله پنجم: توافق
سر انجام هر دو روی گزینه ای که باعث می شود هر دو به حداکثر خواسته های خود دست یابید، توافق کنید. قبل از آن که پرچم ها را بالا ببرید و خاتمه مذاکره را اعلام کنید، مطمئن شوید که راه حل مورد نظر برای هر دو شفاف است. هر دو باید توافق کامل را با صدای بلند اعلام کنید تا معلوم شود نیت هر دوی شما یکسان است.
منبع: مک کی ، متیو، فانینگ ، پاتریک، پالک، کیم . مهارت های زناشویی . ترجمه : رحیمی ف محمد علی. تهران : ارجمند ۱۳۸۹.