نوروز و سایکوز چیست؟

متخصصان روانشناسی و روانپزشکی از دو عبارت سایکوز و نوروز برای نوعی دسته بندی کردن اختلالات روانی استفاده می کنند. سایکوز و نوروز نام اختلال نیستند و اختلاف این دو دسته بر اساس شدت اختلال و وجود یا فقدان بینش است.

• نوروتیک (Neurotic) یعنی روان رنجوری (اختلال خفیف) 
• سایکوتیک (Psychotic) یعنی روان پریشی (اختلال شدید)

برجسته ترین تفاوت سایکوز و نوروز به درجه آگاهی فرد از حالات خود مبتنی است. بیماران دچار اختلال شخصیت مرزی بین این دو گروه قرار می گیرند.

واژه نوروز به گروهی از اختلالات اطلاق می شود که در آنها علائم جسمانی و روانی، اختلال اصلی را تشکیل می دهند و معمولا بیماری در اثر تعارضات درونی یا حوادث اضطراب آور زندگی ایجاد می شوند. نوروزها شامل عملکردهای اصلی شخصیت نمی شوند و فرد می داند که رفتار یا افکارش بهنجار نیست. فرد از وجود اختلال خود تا حدودی باخبر است و رنج می کشد، همچنین برای جامعه بی خطر است.

فروید برای اولین بار نوروزها را به دو دسته نوروزهای واقعی ناشی از تعارضات جنسی و پسیکو نوروزها یعنی کیفیاتی با منشا روانی تقسیم کرد. بعدها طبقه بندی دیگری تا جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفت که شامل ۴ نوع پسیکو نوروز می شد: ۱- اضطراب ۲- هیستری تبدیلی ۳- پسیکاستنی ۴- نوراستنی.

امروزه اصطلاحات نوروز، پسیکو نوروز و واکنش های نوروتیک مترادف هستند و مفهوم مشابهی دارند.

در نوروتیک ها، واقعیت سنجی از دست نرفته و قطع ارتباط با واقعیت آنطور که در سایکوتیک ها شایع می باشد، وجود ندارد. در واقع بیمار قادر است واقعیات دنیای خارج را ارزیابی کند. اگر چه ممکن است علائم برای بیمار ناتوان کننده باشد، اما رفتار او نسبت به نرم های اجتماعی اختلال جدی ندارد و با کاهش و افزایش مشکلات روزمره و فشارهای خانوادگی و اجتماعی کاهش یا افزایش می یابد.

اختلالات نوروتیک شامل موارد زیر می شود:

• وسواس
• اضطراب نوروتیک
• افسردگی نوروتیک
• ترسهای مرضی (فوبیا)
• هیستری
• واکنش های تجزیه ای
• نوروز هیپوکوندریا
• اختلالات خلقی

فردی با شخصیت نوروتیک، زودرنج، مغموم و افسرده، فاقد اعتماد به نفس است. او گفت و گو با غریبه ها را دشوار می داند، از بدشانسی های احتمالی نگران است؛ از تجربیات تحقیر آمیز به مدت طولانی و به شدت، رنج می برد. افرادی که شخصیت نوروتیک دارند، مستعد استرس هستند.

نوروتیک ها  تمایل دارند تا بدترین سناریوها را در ذهن خود بسط دهند. بیشتر استرس آنها از فکر کردن درباره موقعیت هایی که رخ نخواهند داد، ناشی می شود. اگر چه، افراد دیگر نیز تا اندازه ای همین کار را می کنند، اما افرادی که شخصیت نوروتیک دارند، این کار را در حد افراط و بیمارگونه انجام می دهند.

سایکوز به انواع جدی از روان پریشی ها اطلاق می شود، به طوری که مشخصه اصلی آنها توهم (ادراک حسی بدون وجود محرک خارجی) و هذیان (باوری کاذب و نادرست که با هوش یا زمینهٔ فرهنگی فرد هماهنگ نیست و با دلایل منطقی قابل اصلاح نیست) است.

سایکوز می تواند همراه با بیماری های روانی دیگر و حتی برخی از اختلالات شخصیت نیز رخ دهد.

در اختلالات سایکوتیک، فرد رابطه خود را با جهان اطرافش قطع کرده و اطمینان دارد که آنچه می ‏پندارد واقعیّت است. وی فکر می ‏کند همه مردم جهان در خطا و گمراهى هستند، همچنین ممکن است فرد مبتلا برای جامعه خطر داشته باشد.

اختلالات سایکوتیک شامل موارد زیر می شود:

• اسکیزوفرنی
• دو قطبی با علائم سایکوتیک
• افسردگی سایکوتیک
• اضطراب سایکوتیک
• اسکیزوافکتیو
• اختلال هذیانی
• اختلال سایکوتیک کوتاه مدت
• اختلال سایکوتیک ناشی از مصرف مواد

منابع: 

1. آسیب شناسی روانی باچر و همکاران، ترجمه یحیی سید محمدی.
2. خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک، ترجمه دکتر فرزین رضاعی.

* درود بر شما که با حمایت خود و دعوت دیگران به مطالعه این مطلب و دیگر مطالبم، به من انگیزه می دهید. لطفا در کامنت ها و مباحثات شرکت کنید و پرسشگر باشید. جهت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ در تلگرام یا ایمو هماهنگ نمایید. همچنین می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۷۲۸۷۱۲ تماس بگیرید. *