دانشنامه روانشناسی مردمی
علیرضا نوربخش (مشاور بالینی)

اضطراب جنسی چیست؟

اگر دچار اضطراب جنسی هستید، به یک متخصص مراجعه کنید

رابطه‌ جنسی به احساسات شما وابسته است. وقتی ذهنتان درگیر باشد و استرس دارید، بدنتان پاسخ مناسب نمی دهد و شما دچار اضطراب جنسی می شوید

اضطراب جنسی

اضطراب(Anxiety) یک عادت ذهنی نگران کننده است که با توجه به نحوه زندگی بوجود می آید. اضطراب یا دلشوره عبارت است از یک احساس ناخوشایند و مبهم که منشا آن ناشناخته است. یکی از انواع اضطراب ها، اضطراب جنسی است.

ارتباط جنسی فرآیندی لذت بخشی است، اما وقتی یکی از زوجین، در این مورد دچار استرس شود، دیگر جذابیتی نخواهد داشت. زمانیکه به این می اندیشد که آیا شوهرم از کارکرد جنسی من راضی است و برایش خوشایند است؟ آیا من اضافه وزن دارم؟ وقتی به این مسائل فکر می کنید، رابطه جنسی نمی تواند برای شما لذت بخش باشد.

رابطه‌ جنسی چیزی فرا‌تر از واکنش جسمی است. تحریک جنسی به احساسات شما هم وابسته است. وقتی ذهنتان درگیر باشد و استرس داشته باشید، بدنتان هم نمی‌تواند پاسخ مناسب دهد.

باید بدانید چه چیزهایی موجب اضطراب جنسی می‌شوند و چه راهکارهایی برای رفع آن‌ها وجود دارد. نگرانی مداوم از ظاهر یا توانایی جنسیتان، رابطه‌ جنسی را برایتان پر استرس می‌کند. حتی ممکن است باعث شود رابطه‌ جنسی برقرار نکنید.

رابطه جنسی می تواند موجب بروز علایم اضطراب شود. اجتناب از ارتباطات جنسی یکی از رایج ترین تظاهرات این نگرانی است. افرادی که با این مشکل مواجه هستند از برقراری رابطه جنسی می ترسند و تلاش می کنند خود را از خطراتی که در موقعیت های جنسی رخ دهد مصون بدارند. گاهی اضطراب جنسی به صورت ترس از انتقال بیماری های مقاربتی، بارداری های ناخواسته یا احساس وجود نقایص و مشکلاتی در شریک جنسی بروز می کند.

نشانه‌های اضطراب جنسی

در مردان، یکی از تاثیرات هورمون‌های استرس، انقباض یا جمع شدن رگ‌های خونی است. گردش خون کمتر در آلت تناسلی، تحریک جنسی یا نعوظ را برای آن‌ها دشوار‌تر می‌سازد. حتی مردانی که معمولاً برای تحریک شدن مشکل ندارند، وقتی دچار اضطراب در عملکرد جنسی می‌شوند، قادر به انجام آن نخواهند بود.

اضطراب در عملکرد جنسی خانم‌ها مثل آقایان قابل تشخیص نیست اما می‌تواند بر تحریک‌پذیری آن‌ها نیز اثر داشته باشد. اضطراب باعث می‌شود خانم‌ها نتوانند برای انجام رابطه‌ جنسی به اندازه کافی ترشحات واژنی داشته باشند.

اضطراب ممکن است خانم‌ها و آقایان را از فکر داشتن رابطه‌ جنسی، دور کند. وقتی روی این متمرکز باشید که می‌توانید خوب عمل کنید یا نه، نمی‌توانید بر آنچه واقعاً انجام می‌دهید تمرکز کنید. حتی اگر بتوانید تحریک شوید، مضطرب‌تر از آن هستید که بتوانید به اوج لذت برسید. بنابراین، اضطراب جنسی به یک چرخه دائمی منجر می‌شود. آنقدر درمورد رابطه‌ جنسی مضطرب می‌شوید که نمی‌توانید عملی داشته باشید و این به اضطراب بیشتر در این زمینه منجر می‌شود.

چگونه اضطراب، بر عملکرد جنسی اثر می گذارد؟

پست های مرتبط

هنگام احساس نگرانی و استرس، بدن به طور خودکار، آدرنالین آزاد کرده و وارد جریان خون می‌کند. آدرنالین توسط غده‌های آدرنال که در بالای کلیه‌ها واقع شده اند، آزاد می‌شود. آدرنالین اثرات دوجانبه مثبت و منفی دارد. این ماده شیمیایی همیشه برای افزایش فعالیت بدنی خوب و مفید است (مثلا ترشح آدرنالین باعث می‌شود شما سریع‌تر بدوید)، اما ترشح آدرنالین هنگام برقراری رابطه جنسی، اثری بر عکس داشته و منجر به بروز احساس دلشوره و اضطراب جنسی می‌شود.

این وضعیت، اصلا حس خوشایندی محسوب نمی‌شود. در واقع ترشح آدرنالین، اثری بسیار منفی روی رابطه جنسی می‌گذارد. اضطراب شدید ناشی از ترشح آدرنالین، در مردان به صورت، از دست دادن نعوظ، زودانزالی یا دیرانزالی، عدم سفتی اندام تناسلی، بروز می کند.

از سوی دیگر اضطراب جنسی، بدن را وارد واکنش جنگ یا گریز می‌کند؛ در واکنش‌های آماده‌سازی بدن برای فرار از تهدید، هورمون‌های استرس اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین ترشح می‌شوند، که این هورمون‌ها بر شدت اضطراب می‌افزایند.

اولین رابطه جنسی

انواع اضطراب های جنسی

۱- اضطراب عملکرد (performance anxiety)

هسته اصلی بسیاری از اختلالات جنسی مخصوصا در مردان است. زودانزالی و اختلال نعوظ اغلب با این اضطراب همراهند. مردی که به یکباره، وسط کار، عملکرد آلتش مختل شود؛ مثلا بی‌اختیار انزال شود یا نعوظش را از دست بدهد و در اوج برانگیختگی همسر، کناره‌گیری کند. دفعه بعد، با بار سنگینی از اضطراب روی شانه‌هایش وارد رابطه می شود: «نکند این بار هم…..»

۲- اضطراب آلت تناسلی (penis anxiety)

مردانی که مدام ذهنشان مشغول این است که «نکند آلتم کوچک است». این اضطراب، فراتر از آرزوی همیشگی جنس مذکر برای بزرگ تر شدن آلت است. نتیجه‌ اضطراب الت تناسلی این می‌شود که آلت از کار می افتد.

افراد مبتلا به این اضطراب، حتی نمی‌توانند با جنس مونث ارتباط بگیرند، از ترس اینکه تحقیر شوند. اگر هم وارد ازدواج شوند، سیستم‌شان درست کار نمی‌کند و ممکن است هم خودشان و هم همسرشان فکر کنند واقعا دلیلش همین کوچکی است.

۳- اضطراب دخول (penetration anxiety)

این اضطراب را زنان و مردانی دارند که درباره نزدیکی(به طور خاص اولین نزدیکی)، تصوراتی عجیب و غریب و ترسناک دارند. در خانم‌ها نتیجه این اضطراب، واژینیسموس(یعنی انقباض غیر ارادی عضلات یک سوم خارجی واژن) می شود، که دخول را غیر ممکن می‌کند.

۴- اضطراب خودارضایی (masturbation anxiety)

دختران و پسرانی هستند که به دنبال خودارضایی گرفتار بعضی دردها می‌شوند و بعد که می‌شنوند خودارضایی هیچ عارضه جسمی‌ ندارد، می‌گویند: «دکتر چی میگی! من خودم دارم عوارضش را می‌بینم».

آنها نمی‌دانند که این خودارضایی نیست که چنین کرده، بلکه اضطراب است که علایم جسمی ایجاد می کند: کمردرد، سردرد، تنگی نفس، خستگی، گر گرفتگی، رنگ پریدگی، تپش قلب، اسهال، تکرر ادرار و……  این افراد باید اختلال اضطرابی خود را درمان کنند.

۵- اضطراب بکارت (hymen anxiety)

دخترانی که فکر می‌کنند «نکند پرده من آسیب دیده باشد؟ پرده من از چه نوعی است؟ حلقوی یا ارتجاعی است؟» برخی از این دختران یک بار هم جرات نمی‌کنند برای معاینه به متخصص زنان مراجعه کنند و عده‌ای هم ده بار معاینه رفته‌اند و هنوز شک دارند.

۶- اضطراب نرسیدن به اوج لذت جنسی

آنورگاسمی(Anorgasmia) بسیار شایع است و دست کم از هر ۵ زن در جهان، یکی به این عارضه دچار می شود. شدت ارگاسم در میان زنان بسیار متفاوت است و از لحاظ تعداد ارگاسم ها یا میزان تحریک مورد نیاز برای رسیدن به ارگاسم نیز با یکدیگر متفاوت هستند. 

کودکان و اضطراب جنسی

کودکانی دچار اضطراب جنسی می شوند که هرگز در مورد مسایل جنسی در خانواده با آنها صحبت نشده و آن را یک موضوع ممنوعه می دانند. کودکی که الگویی در زمینه مدیریت تمایلات و رفتارهای جنسی ندارد، در بزرگسالی نمی داند چطور با اضطراب جنسی برخورد کند. کسی که خود یا والدینش در دوران کودکی مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته، به ندرت قادر است بدون احساس اضطراب، وارد رابطه جنسی شود.

همچنین افرادی که عمیقا با والدین شان از نظر شخصیتی دچار در آمیختگی می شوند، رابطه جنسی با همسر خود را نوعی جدایی از والدین می دانند. از آنجا که لذت جنسی باعث برانگیخته شدن احساس گناه و خطر در ذهن این افراد می شود، زوجین از هر روشی برای فرار از این وضعیت استفاده می کنند.

تربیت جنسی کودک

درمان اضطراب جنسی

اگر دچار اضطراب جنسی هستید، به یک متخصص مراجعه کنید؛ به کسی که با او احساس راحتی کنید و بتوانید در مورد زندگی‌ جنسیتان، آزادانه با او حرف بزنید. متخصص در مورد سابقه جنسیتان سوال می‌کند تا بفهمد چطور دچار اضطراب جنسی شده‌اید و چه افکاری در زندگی جنسی شما ایجاد مشکل کرده است. دارو درمانی و روان درمانی برای درمان اختلالات جنسی، موثر است.

۱- صحبت با روان‌شناس: از یک مشاور که در درمان مشکلات جنسی تجربه دارد، وقت بگیرید. روان درمانی کمکتان می‌کند تا با جنسیت خود، راحتی بیشتری پیدا کنید و مسائلی که موجب اضطراب جنسی در شما شده است را درک کنید. مثلاً مردانی که نگران انزال زودرس هستند می‌توانند از تکنیک‌ start & stop برای به دست آوردن کنترل بیشتر روی انزال خود استفاده کنند.

۲- راحت بودن با همسرتان: حرف زدن با همسرتان در مورد اضطراب جنسی، خود می‌تواند به کم کردن بخشی از نگرانی‌هایتان کمک کند. سعی کنید با هم به یک راه‌حل برسید و این شما را به هم نزدیک‌تر کرده و رابطه‌ جنسیتان را تقویت می کند. راه‌های زیادی برای نزدیک شدن به هم، بدون رابطه‌ جنسی وجود دارد. همسرتان را ماساژ بدهید یا با هم حمام کنید.

۳- ورزش کردن: ورزش نه تنها باعث می‌شود حس بهتری نسبت به بدنتان پیدا کنید، بلکه استقامت شما را در عمل جنسی، بالا می‌برد.

۴- پرت کردن حواستان: سعی کنید وقتی می‌خواهید با همسرتان رابطه‌ جنسی داشته باشید، یک موسیقی رومانتیک یا فیلم عاشقانه بگذارید. به چیزی که تحریکتان می‌کند فکر کنید. پرت کردن حواستان از عملکرد جنسی‌ نگرانی‌هایتان را از بین برده و باعث می‌شود استرس کمتری داشته باشید.

برای مطالعه بیشتر به کتاب های زیر مراجعه فرمایید:

  1. کتاب رازهای زناشویی «مریخی و ونوسی در اتاق خواب» / مولف: جان گری / مترجم: مژگان عظیمی
  2. کتاب مهارت های زندگی زناشویی/ مولف: متیو مک کی – پاتریک فنینگ / مترجمان: شهرام محمد خانی، قدرت عابدی
  3. کتاب پویایی جنسی زنان / مولف: مایکل گرشمن / مترجم: بهزاد رحمتی
  4. کتاب کمک به افراد مبتلا به مشکلات جنسی / مولف: پیتر تریگول / مترجمان: افشین احمدوند، زهرا سپهرمنش

پرسشنامه آنلاین مسائل جنسی 

۳.۷ ۳ رای ها
رأی دهی به مقاله

* درود بر شما که با حمایت خود و دعوت دیگران به مطالعه مقالات سایت، به من انگیزه می دهید. لطفا در کامنت ها و مباحثات شرکت کنید و پرسشگر باشید. جهت مشاوره آنلاین یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ در تلگرام هماهنگ نمایید. *

6 نظر
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
محمد
۱۳۹۷/۱۲/۱۰ ۲۰:۴۹

به نظر من دین با برچسب گناه زدن به خیلی چیزها، باعث میشه معتقدین با انجام اون اعمال دچار عارضه های مختلف بشن و اینجوری حقانیتش اثبات میشه!

امیر
۱۳۹۷/۱۲/۱۱ ۱۸:۲۹

با نظر محمد بویژه در زمینه اضطراب جنسی موافقم.
البته که این موضوع ؛خود جای بررسی چگونگی شکل گیری اینگونه بازتاب ها را دارد.

behisoufi
۱۳۹۹/۰۳/۲۷ ۱۶:۰۰

سلام ..ممنون بابت مطالبتون……

مازیار
۱۳۹۹/۰۴/۰۲ ۱۶:۳۶

سلام
آموختن واقعیات بسیار لذت بخش است
ممنونم از مطالب ارزشمندتون.

Eliazp
۱۴۰۰/۱۱/۰۴ ۱۹:۲۲

سپاس جناب نوربخش مطالبتون بی نظیره