کاربرد لمس عاطفی در مناقشات
لمس عاطفی، ترفندی مناسب در بحث‌های پرتنش زوج ها
هرگونه تماس فیزیکی عاطفی هنگام بحث بر روی یک موضوع می‌تواند شما و شریک عاطفیتان را آرام کند و به کاهش استرس بینجامد.
زمانی که دو نفر مدت طولانی‌ای را با هم سپری می‌کنند و زندگی‌شان به هم آمیخته می شود، احتمال اینکه در زندگی روزمره دچار تنش شوند بسیار زیاد است. جنگ و جدال با شریک عاطفی اغلب استرس‌زا و ناراحت کننده است. این مساله می‌تواند به رابطه آسیب بزند. یک رابطه پرتنش در نهایت بی‌میلی و بی‌انگیزگی برای هر یک از طرفین ایجاد می‌کند.
پژوهشگرانی که در حوزه روابط عاطفی فعالیت می‌کنند راهکارهای فراوانی را برای اجتناب از امکان توهین و تحقیرهایی که در زمان بحث بر سر اختلاف‌نظرها پیش می‌آیند ارائه می‌دهند. آنها می‌گویند به جای مکالمه‌ای بر مبنای توهین و تحقیر باید گفت‌وگوی همدلانه شکل بگیرد.
حتی اگر بدانید که در هنگام مکالمه پر تنش چه راهکاری درست است، کنترل احساسات بسیار سخت است. یکی از دلایلی که باعث می‌شود از یک گفت‌وگوی سازنده و موثر دور شوید، خشمی است که در لحظه مکالمه دچار آن هستید.
مناقشات همچنین عامل ایجاد استرس هستند. کسی که استرس و نگرانی دارد، معمولا نمی‌تواند بهترین رفتار خود را ارائه دهد. بنابراین یکی از راه‌هایی که به ما کمک می‌کند تا بحث و جدل را به یک مکالمه آرام تبدیل کنیم، این است که بتوانیم به آرامش برسیم.
یک پژوهش تازه راهکاری ساده برای رسیدن به آرامش در هنگام مناقشه را مورد بررسی قرار داده است. پژوهشگران این راهکار را لمس عاطفی نامیده‌اند.
چرا لمس عاطفی می‌تواند ترفند مناسبی در میان بحث‌های پرتنش باشد؟
چون تماس و لمس کردن یکدیگر اثرات بیوشیمی قابل توجهی دارد. لمس عاطفی باعث می‌شود اکسی توسین(هورمون عشق) در بدن آزاد شود. این هورمون در ایجاد احساس پیوند و همدلی بسیار موثر است. تماس عاطفی همچنین باعث آزاد شدن اندورفین‌هایی می‌شود که در داشتن احساس خوب موثر هستند.
در مطالعات آزمایشگاهی سطح کورتیزول(هورمون استرس) و ضربان قلب شرکت‌کنندگانی که تحت فشار و استرس قرار گرفته بودند با لمس و تماس عاطفی به میزان مناسب رسید.
در روابط عاطفی زوج‌هایی که روزانه تماس فیزیکی(آغوش) دارند، ارتباط موثرتری با هم دارند و جر و بحث‌ها را راحت‌تر پیش می برند. بنابراین لمس عاطفی می‌تواند میزان استرس را کاهش دهد و به ما این انگیزه را می‌دهد که نیازهای یکدیگر را بهتر درک کنیم.
در این پژوهش ۱۴۰ زوج در شرایط آزمایشگاهی درباره یک موضوع با هم بحث کردند و پژوهشگران تماس‌های عاطفی آنها را در زمان بحث مورد بررسی قرار دادند. از زوج‌ها خواسته شده بود تا در حین بحث دست‌های یکدیگر را بگیرند و در مقابل از گروه کنترل خواسته شد هیچ نوع تماس جسمی برقرار نکنند. زوج‌هایی که تماس جسمی داشتند در جر و بحث رفتاری سازنده‌تر نشان دادند. مثلا آنها با شریک عاطفی خود همکاری کردند، مسئولیت رفتار خود را پذیرفتند و نسبت به طرف مقابل احساسات مثبت نشان دادند. تماس عاطفی اثری بر میزان رفتارهای مخرب مانند انتقاد و حالت‌های تدافعی نداشت. زیرا این رفتارها به ندرت در گروه آزمایش دیده شد.
لمس عاطفی علاوه بر اینکه راهکار مناسبی برای جر و بحث سازنده است، در ایجاد احساس خوشایند و بهتر در افراد درگیر نیز موثر است. این زوج‌ها اعلام کرده‌اند این تماس فیزیکی باعث شده کمتر احساس استرس و ناراحتی داشته باشند.
در دو پژوهش دیگر نیز از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا اینگونه تصور کنند که شریک عاطفی در حین بحث بازوی آنها را نوازش می‌کند. آنها نیز اعلام کردند که در جریان بحث و مجادله استرس کمتری داشته‌اند.
این پژوهش‌ها می‌گویند لمس عاطفی یک ترفند ساده برای کاهش تنش‌ها در جروبحث‌ها با شریک عاطفی است. لمس عاطفی دست‌ها، پیش، حین و پس از بحث به شما کمک می‌کند تا احساس آرامش کنید.
اگر یک بحث ناگهانی پیش بیاید، ایجاد لمس عاطفی کمی مشکل است. هرچه جر و بحث شدیدتر باشد این کار مشکل‌تر خواهد بود.
اما بر اساس دستاوردهای این پژوهش، لمس عاطفی برای زوج‌هایی که مشکلات زیادی در روابط خود دارند می‌تواند سوء تعبیرهایی ایجاد کند. مثلا ممکن است یکی از طرفین احساس کند تماس فیزیکی نوعی تلاش برای کنترل یا تحقیر است.
هرگونه تماس فیزیکی عاطفی هنگام بحث بر روی یک موضوع می‌تواند شما و شریک‌عاطفیتان را آرام کند و به کاهش استرس بینجامد. این کار می‌تواند احساس نزدیکی ایجاد کند و همین موضوع راهی است برای آنکه بخواهید برای رسیدن به راهکار مناسب مشترک تلاش کنید و از رفتارهای پرخاشگرایانه و خودخواهانه دوری کنید.
اثر طلایی لمس کردن
لامسه اولین حسی از ماست که توسعه می یابد و برای ما بیشترین ابزارهای تماس با دنیای خارج را فراهم می کند. پوست و گیرنده های حسی موجود در آن، قدیمی ترین و گسترده ترین اعضای حسی ما را ایجاد می کنند.
حس لامسه برای ما یک کانال ارتباطی ایجاد می کند. خواه یک دست دادن محکم باشد، یک دست زدن تشویق آمیز بر پشت کسی باشد، یک هم آغوشی هوس انگیز باشد، یک بوسه محبت آمیز باشد، یا نوازش آرامی بر روی شانه باشد. تماس بدنی، نیرویی بسیار قوی تر از کلام ایجاد می کند.
تجربه های شخصی ما نشان می دهد که حتی خفیف ترین تماس ها از طرف شخصی دیگر، می تواند تجربه های قوی هیجانی ایجاد نماید، از یک تجربه آرام بخش که فرد، توسط همسرش لمس می شود تا اضطرابی که در اثر لمس غیر منتظره، توسط یک غریبه ایجاد می شود.
ما از لمس کردن برای در میان گذاشتن احساسات خود با دیگران و برای بهبود معنای ارتباطات خود استفاده می کنیم. هیچ حس دیگری مانند این نمی تواند ما را بر انگیزاند.
تماس بدنی نقش بسیار مهمی در اولین تعاملات اجتماعی ما ایفا می کند. درس های آغازین ما از عشق ورزیدن، اغلب از طریق آغوش گرفتن های دوران کودکی توسط دیگران(به خصوص مادر) حاصل می شود. اولین حس های لامسه خاطرات ما را شکل می دهد و بدین ترتیب رفتار آینده ما را پیش می راند.
حس لامسه ابزاری بسیار قدرتمند برای تحریک و تنظیم هیجانات در آدمی فراهم می کند. در واقع پوست ما شامل گیرنده های حسی است که می تواند پاسخ های هیجانی و عاطفی و یا پاسخ های مربوط به درد و لذت را ایجاد نماید.
لمس کردن شکل مهمی از ارتباط در بسیاری از حیوانات می باشد. به طور مثال ببرهای مادر، فرزندان خود را لیس می زنند و پوزه خود را به آنها می مالند. میمون ها یکدیگر را با دست تیمار داری و نوازش می کنند و بچه خرس ها با یکدیگر کشتی می گیرند. در قلمرو حیوانات لمس کردن برای ایجاد راحتی، ایجاد پیوندها و برقراری غلبه و تسلط استفاده می شود.
همچنین لمس کردن در حیوانات اجتماعی از اهمیت زیادی برخوردار است. به طور مثال گزارش شده است که تماس بدنی دلفین ها تحت عنوان به هم زدن باله ها، در بهبود روابط خراب و کاهش استرس در بین گروه در تعاملات پرخاشجویانه کمک می کند.
برای مطالعه بیشتر به کتاب رفتار شناسی تماس(نوشته دزموند موریس، ترجمه وهاب زاده) مراجعه فرمایید.