دانشنامه روانشناسی مردمی
علیرضا نوربخش (مشاور بالینی)

اهداف درمان آدلری

آلفرد آدلر

اهداف درمان :

مشاورۀ آدلری بر همکاری مشترک بین درمانجو و مشاور استوار است. به طور کلی؛ فرایند درمانی٬ این موارد را شامل می شود: برقرار کردن رابطه بر اساس احترام متقابل٬ تحلیل روانشناختی کل نگرانه یا ارزیابی سبک زندگی٬ آشکار کردن هدفهای اشتباه و فرضهای غلط در سبک زندگی فرد که بازآموزی درمانجو به سمت جنبۀ سودمند زندگی را به دنبال دارد. هدف اصلی درمان؛ ایجاد کردن احساس تعلق پذیری در درمانجو و کمک به پذیرفتن رفتارها و فرایندهایی است که با احساس اشتراک و علاقۀ اجتماعی مشخص می شوند. این بوسیلۀ بالا بردن خودآگاهی درمانجو و به چالش طلبیدن و تغییر دادن فرضهای اساسی٬ هدفهای زندگی و مفاهیم بنیادی وی انجام می گیرد.

درمانگران آدلری درمانجویان را به صورت افراد «بیمار» ؛ که نیاز به «مداوا شدن» دارند؛ در نظر نمی گیرند. آنها بجای مدل پزشکی٬ طرفدار مدل رشد شخصیت هستند. درمانگر آدلری به مداوا کردن افراد بیمار یا جامعۀ بیمار علاقه ندارد٬ بلکه به بازآموزی افراد و شکل دادن دوبارۀ جامعه علاقه دارد. درمانگران آدلری به جای اینکه خود را گرفتار نوعی آسیب کنند٬ معتقدند که درمانجویان اغلب دلسرد و مأیوس هستند. فرایند مشاوره بر تأمین کردن اطلاعات٬ آموزش٬ راهنمایی و ترغیب کردن درمانجویان دلسرد تمرکز دارند. ترغیب٬ قویترین روش موجود برای تغییر دادن عقاید فرد است٬ زیرا به درمانجویان کمک می کنند تا اعتماد به نفس پیدا کنند و جرأت و جسارت را تحریک می کند. جرآت عبارتست از تمایل به عمل کردن به شیوۀ هماهنگ با علاقۀ اجتماعی٬ حتی زمانی که فرد بیمناک است. ترس و جرأت دست در دست یکدیگر دارند؛ بدون ترس نیازی به جرأت نیست. جرأت نداشتن یا دلسردی؛ به رفتار اشتباه یا کژکار منجر می شود. افراد دلسرد و مأیوس هماهنگ با علاقۀ اجتماعی عمل نمی کنند.

مشاوران آدلری فرصت در نظر گرفتن اوضاع و احوال از دیدگاه متفاوت را برای درمانجویان تأمین می کنند٬ اما این به درمانجویان بستگی دارد که دیدگاه دیگر را قبول کنند یا نکنند. درمانگران آدلری به طور مشترک با درمانجویان کار می کنند تا به آنها کمک کنند به هدفهایی که خودشان تعیین کرده اند برسند. آنها روشهای تازۀ در نظر گرفتن خودشان٬ دیگران٬ و زندگی را به درمانجویان یاد می دهند. مشاوران از طریق فرایند تأمین کردن «نقشۀ شناختی» جدید٬ آگاهی اساسی از هدف رفتارشان ٬ به آنها کمک می کنند تا برداشتهای خود را تغییر دهند.

موزاک هدف های زیر را برای فرایند آموزشی درمان فهرست می کنند:

۱- پرورش دادن علاقۀ اجتماعی

۲- کمک کردن به درمانجویان که بر احساسهای دلسردی و حقارت غلبه کنند.

۳- تغییر دادن دیدگاه ها و هدف های درمانجویان_ یعنی٬ تغییر دادن سبک زندگی آنها.

۴- تغییر دادن انگیزش معیوب.

۵- ترغیب کردن فرد برای به رسمیت شناختن برابری بین افراد

۶- کمک کردن به افراد برای اینکه اعضای یاریگر جامعه باشند.

 

آلفرد آدلر

وظیفه و نقش درمانگر : 

وظیفه اساسی درمانگر این است که عملکرد درمانجو را به صورت جامع ارزیابی کند. درمانگر همچنین از خاطرات قدیمی به عنوان وسیله ی تشخیص استفاده می کند. درمانگر آدلری دیدگاه غیربیمارگون اختیار می کند و با تشخیص خود به درمانجو برچسب نمی زند. 

تجربه درمانجو در درمان : 

درمانجویان در جریان درمان، انچه را که درمانگران آدلری منطق شخصی می نامند بررسی می کنند، یعنی مفاهیمی درباره ی خود، دیگران و زندگی که فلسفه ای را تشکیل می دهند که سبک زندگی فرد بر آن استوار است. 

امکان تغییر در مشاوره آدلری:

درمان بر اثر مکتب آدلر، بر این فرض استوار است که مراجع زندگی خود را با شیوه زندگی غلط طراحی و هدایت کرده و بنابراین در ایجاد علاقه اجتماعی شکست خورده­ است. در نتیجه وظیفه درمانگر این است که به مراجع کمک کند تا نظر عینی ­تری از واقعیت داشته باشد و علاقه اجتماعی فعال‌تری را در او به وجود بیاورد. حاصل درمان این خواهد بود که مراجع نه تنها رفتار خود را درک می‌کند، بلکه درمی ­یابد که او قادر است زندگی خود را از طریق شیوه­های ارضاکننده ­تری هدایت نماید. در حالی که درک او تغییر می ­یابد، اعمال و رفتارش نیز دگرگون می ­شود.

فنون و روش های درمان آدلری : 

 مشاوره آدلری بر اساس چهار هدف اصلی سازمان یافته است که با چهار مرحله فرایند درمان مطابقت دارند. 

۱- برقراری رابطه درمانی مناسب: مشاوران آدلری، رابطه ­ی خود را با مراجع یک نوع همکاری و دوستی می­ دانند. رابطه گاهی اوقات در یک قرارداد نوشته می ­شود. این قرارداد، اهداف فرایند مشاوره و مسئولیت­های هر یک(مشاور و مراجع) را مشخص می­ کند. بنابراین، مشاور از رابطه به عنوان یک شیوه­ ی حمایت‌کننده ­ای که بر روی نقاط قوت به‌جای نقاط ضعف و تشویق به‌ جای تجزیه و تحلیل تأکید می­ ورزد، استفاده می‌کند.

۲- کاوش کردن پویش های روانشناختی درمانجو : مرحله دوم مشاوره آدلر با دو نوع مصاحبه پیش می رود : ۱- مصاحبه دهنی ۲ – مصاحبه عینی. 

الف- مجموعه خانواده : آدلر معتقد بود که خانواده اصلی تاثیر مهمی بر شخصیت فرد دارد.

ب- خاطرات قدیمی : خاطرات گذشته، اطلاعاتی در مورد سبک زندگی مراجعان در اختیارمان می‌گذارند. پیروان آدلر، در جمع ­آوری خاطرات گذشته سعی می­ کنند حداکثر جزئیات را بگیرند و به همین منظور سوالات مختلفی مطرح می ­کنند. به نظر آدلر، خاطرات به‌طور اتفاقی به یاد نمی ­آیند؛ مردم همواره خاطراتی را به یاد می ­آورند که در زندگی آنها موثر بوده­ اند. معمولا درمانگران پیرو آدلر در طول درمان از خاطرات قدیمی مراجعان می­ پرسند و آن را به شروع درمان محدود نمی­ کنند. به نظر آدلر اگرچه خاطرات جدید نیز مفیدند ولی خاطرات قدیمی مثل خاطرات ۴ یا ۵ سالگی از همه مفیدترند، چون به زمان تثبیت سبک زندگی نزدیک‌ ترند. در تحلیل خاطرات باید ببینیم چه موضوعاتی مضمون اصلی خاطره را می­ سازند. وضعیت مراجع در خاطره نیز مهم است. باید ببینیم آیا وی در آن وضعیت مشارکت دارد یا فقط ناظر است. توجه به احساسات مطرح شده در خاطره و هماهنگی آنها نیز مهم است.

ج- اولویت های شخصیت 

د- ادغام و چکیده 

۳- ترغیب کردن خودشناسی و بینش

خودشناسی فقط در صورتی امکان پذیر است که مقاصد و هدف های پنهان رفتار هشیار شوند. مشاور پیرو آدلر، همراه با احساس همدلی و پذیرش، مواجهه نیز می‌کند. او مراجع را با اشتباهات اساسی، اهداف اشتباه، رفتارهای مبتنی بر شکست خود و باورهای محدودکننده ­اش مواجهه می ­کند. این مواجهه به مراجعان کمک می­ کند تا تضادهای ظاهری خود را حل کرده و اهداف اشتباه خود را تصحیح نمایند.

بینش به آگاه شدن از انگیزه هایی اشاره دارند که در زندگی درمانجو عمل می کنند. بینش، عبارت ­از شناختی است که به عمل سازنده منجر می­ شود؛ بصیرت موید شناخت ماهیت هدف، ادراک‌های اشتباهی و پی بردن به شیوه زندگی توسط مراجع است. افشاگری و تعبیرهای به موقع، فنونی هستند که به فرایند کسب بینش کمک می کنند.

۴- بازآموزی و جهت دادن مجدد:  

آخرین مرحله درمان، مرحله عمل گراست : به عمل در آوردن بینش ها. در این مرحله هیچ مداخله ای مهمتر از ترغیب نیست. 

الف) فرایند ترغیب       ب) تغییر و جستجو امکانات تازه         ج) ایجاد تفاوت

منبع :  نظریه و کاربست مشاوره و روان درمانی، جرالد کری، مترجم: یحیی سید محمدی، ناشر: ارسباران.

۳.۷ ۹ رای ها
رأی دهی به مقاله

همه ما در مراحل و زمان هایی از زندگی، نیاز به گفت و گو و مشاوره داریم. جهت دریافت وقت مشاوره آنلاین یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ تماس بگیرید.

5 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
سمیه
۱۳۹۶/۰۸/۰۷ ۲۰:۲۲

سلام و عرض ادب
بنده کتابی ترجمه کرده ام که در یکی از فصل ها به برخی فنون درمان آدلری اشاره کرده بود
یکی از فنون (limit setting) بود ترجمه ی مناسبی برای این واژه پیشنهاد می کنید؟
ممنون

امین
پاسخ به  سمیه
۱۳۹۹/۰۱/۱۱ ۱۹:۲۴

کل جملتو بزار بینم چیه

بهار
پاسخ به  سمیه
۱۳۹۹/۰۲/۲۲ ۱۴:۴۸

محدودیت محیط

....
۱۴۰۰/۰۳/۲۹ ۱۳:۲۷

تنها صفحه ایی ک نمیشه کپیش کرد

روژین
۱۴۰۰/۰۹/۲۳ ۱۴:۳۸

سپاس استاد