ترس از سگ
سینوفوبیا یا ترس از سگ، یک فوبی خاص متداول است
ترس از سگ یا سینوفوبیا نوعی حیوانهراسی بسیار رایج است. ترس از سگ، از جمله اختلالات اضطرابی است که فرد، ترس شدید، افراطی و مداوم از سگ دارد.
اگرچه ترس از مار و عنکبوت شیوع بیشتری دارند، اما در زندگی روزمره احتمال روبه رو شدن با سگ ها بیشتر است. ترس از سگها میتواند مخرب باشد و ارتباط با دوستان و بستگانی که سگ دارند را محدود کرده و در فعالیتهای عادی اختلال ایجاد کند.
فوبی های خاص(specific phobias) عبارتند از ترس های افراطی، غیرمنطقی و مداوم نسبت به یک شیء یا یک وضعیت خاص. ترس از سگ(Cynophobia) زیر مجموعه فوبی های خاص(ترس از حیوانات) می باشد که از دسته اختلالات اضطرابی است. این اختلال مانند اختلالات روانی دیگر به صورت طیفی می باشد.
کسانی که نسبت به سگ، فوبیا دارند، حتی از مواجهه با مکانهایی که احتمال میدهند در آنجا سگ وجود داشته باشد، اجتناب میکنند.
علل سینوفوبیا یا ترس از سگ
عوامل محیطی
مانند اکثر فوبیای حیوانات، ترس از سگها معمولا ناشی از تجربه منفی با سگ، به ویژه در دوران کودکی است. سگ ها و کودکان، هر دو، به طور ذاتی کنجکاو هستند، به همین دلیل ممکن است با یک توله سگ هیجان زده، از جا پریده باشید و یا با نزدیک شدن به حصار، سگ بزرگی شروع به پارس کردن کرده باشد. یک سگ بزرگ میتواند تاثیر بزرگی بر یک کودک کوچک داشته باشد، حتی اگر هیچ حمله واقعی رخ نداده باشد.
ممکن است تجربه منفی مستقیما برایتان اتفاق نیفتاده باشد. بسیاری از والدین به کودکان در مورد نزدیک شدن به سگهای عجیب هشدار میدهند. تخیل خلاق کودک همراه با درک ناقص یا اشتباه از رفتار سگ ها میتواند منجر به فوبی تمام عیار سگ ها شود. اگر یکی از دوستان یا بستگان مورد حمله سگ قرار بگیرد، یا یکی از والدین ترس بیمارگون داشته باشد، خطر ابتلا به سینوفوبیا افزایش مییابد.
عوامل زیستی و تکاملی
شاید این نوع ترس ها ریشه در تکامل انسان داشته باشند. موسسه علوم مغزی و شناخت رفتار انسانی “مکس پلانک” در آلمان تحقیق جالبی در این زمینه انجام داده است. محققان این موسسه تعدادی از نوزادان را در معرض عکسهایی از سگ، گل و ماهی قرار دادند. بعد از بررسی واکنش نوزادان به این عکسها دریافتند که مردمک چشم نوزادان در مواجهه با عکس سگ، گشادتر از حالتهای دیگر است. گشاد شدن مردمک چشم بیانگر واکنش در مقابل استرس است. هر چقدر مردمک بیشتر گشاد شود، واکنش در مقابل استرس بیشتر است. در نتیجه محققان دریافتند نوزادان بدون اینکه یادگیری اکتسابی خاصی داشته باشند واکنش استرسی بیشتری به سگ دارند. پس ریشه ترس از سگ باید در سرشت انسان باشد.
این ترس می تواند به دلیل فایده ای که در گذشته برای انسان داشته، به وجود آمده باشد. در گذشتههای خیلی دور، سگها یکی از عوامل اصلی مرگ و میر و کاهش جمعیت بودهاند، در نتیجه باید از آنها دوری می شد.
علائم
علائم ترس از سگ در افرادی که به آن مبتلا هستند، متفاوت است. در بعضی از افراد این علائم خفیف و در بعضی دیگر این علائم شدید است. ممکن است برخی افراد فقط از نژادهای بزرگ بترسند، برخی دیگر ممکن است با دیدن عکس سگها، حس خوبی نداشته باشند و بترسند.
واکنشهای معمول ترس از سگ شامل :
- تلاش برای پنهان شدن
- گم گشتگی
- فرار کردن
- در جای خود خشک شدن
- حالت تهوع یا لرزیدن
اصلی ترین علائم ترس از سگ شامل موارد زیر است :
- اضطراب افراطی در هنگام مواجهه با سگ
- بروز علائم جسمانی و روانی ترس، مانند بالا رفتن ضربان قلب و احساس دلهره شدید بلافاصله بعد از مواجه شدن با سگ
- تلاش بسیار زیاد برای عدم مواجهه با موقعیتهایی که احتمال وجود سگ در آنهاست
- این علائم بیشتر از ۶ ماه در فرد ادامه دارند و در عملکرد وی در زندگی اجتماعی و روابط بین فردی و شغلی تاثیر منفی میگذارد.
عوارض
از آنجا که سگ ها به عنوان حیوانات خانگی و هم همراه محبوب هستند، اجتناب از آنها تقریبا غیرممکن است. ممکن است رابطهتان با افرادی که سگ دارند را محدود کنید یا حتی مهمانیهای خانوادگی نروید. ممکن است شما نتوانید از فعالیتهایی که در فضای باز انجام میشود، مانند پیاده روی در پارک لذت ببرید، زیرا بسیاری از علاقه مندان به فضاهای باز سگهای خود را به همراه میآورند.
به مرور برنامه معمول زندگی تان ممکن است به شدت محدود شود، چون سعی دارید از هر تماس تصادفی با سگ ها خودداری کنید. این انزوای روز افزون میتواند منجر به افسردگی و دیگر اختلالات اضطرابی شود.
درمان سینوفوبیا
مانند همه فوبیاهای مربوط به حیوانات، ترس از سگها نیز به خوبی به درمان پاسخ میدهد. تکنیکهای شناختی- رفتاری(CBT) مانند حساسیت زدایی منظم و غرقه سازی به منظور رفع ترس و تشویق مهارتهای مقابلهای مفیدتر طراحی شدهاند.
اگرچه این تکنیکها به طور سنتی با استفاده از سگ های زنده انجام میشوند، اما می توان این مواجهه را به صورت تصویر سازی ذهنی انجام داد. در این نوع روش درمانی، شما تشویق میشوید رفتارهای مثبتی مانند نزدیک شدن و نوازش یک سگ را انجام دهید، اما به جای تعامل با یک سگ زنده، سگ را در ذهنتان تصویرسازی می کنید.
اگر فوبی شما شدید باشد، ممکن است از دارو درمانی هم استفاده شود. برخی از داروهای خاص میتوانند اضطراب شما را به میزان قابل توجهی کاهش دهند تا شما روی تکنیکهای روان درمانی تمرکز کنید. اگرچه سینوفوبیا میتواند مخرب باشد، اما قابل درمان است. با کمی تلاش، هیچ دلیلی وجود ندارد که شما همچنان به رنج خود ادامه دهید.
منبع : Cynophobia: Fear of Dogs