نمونه هایی از محیط های اولیه آسیب رسان کودک
- یکی از والدین، بدرفتار و سوء استفاده گر است و دیگری منفعل و درمانده.
- والدین تان بی عاطفه و سردمهر بوده اند و دائم از شما توقع پیشرفت و موفقیت داشته اند.
- والدین تان دائم با هم دعوا می کردند و شما در معرکه ی این جنگ و دعوا، گیر کرده بودید.
- یکی از والدین شما مریض و افسرده بود و دیگری غایب. شما مجبور بودید از والد مریض مراقبت کنید.
- هویت مستقل نداشتید و از یکی از والدین کاملا تقلید می کردید. از شما انتظار می رفت که به عنوان جانشین، همه ی نیازهای یکی از والدین تان را برآورده سازید.
- یکی از والدین شما ترسو بود و به شدت از شما حمایت می کرد. همین والد از تنهایی به شدت می ترسید و هیچ گاه شما را تنها نمی گذاشت.
- والدین تان دائم از شما عیب جویی می کردند. احساس می کردید هیچ گاه نمی توانید رضایت آنها را جلب کنید.
- والدین تان شما را لوس و نازپرورده بار آورده بودند. هیچ محدودیتی برای شما قائل نبودند.
- همسالان تان شما را تحویل نمی گرفتند یا حس می کردید با آنها خیلی فرق دارید و وصله ی ناجور جمع آنها هستید.
برای اینکه در دوران بزرگسالی، فردی سازگار باشیم، ضرورتی ندارد که دوران کودکی بی عیب و نقصی را پشت سر بگذاریم. به عنوان مثال وینی کات یکی از روانشناسان مشهور خاطر نشان می کند: لازم نیست محیط دوران کودکی بری از عیب و نقص باشد، بلکه بایستی به اندازه ی کافی خوب باشد.
کودکان نیازهای بنیادینی دارند که برای تعادل و بهزیستی در دوران بزرگسالی بایستی این نیازها به درستی برآورده شوند. اگر این نیازها برآورده شوند کودک معمولا به سلامت روان شناختی دست خواهد یافت. اما اگر مشکلات جدی و اساسی در راه برآورده سازی این نیازها وجود داشته باشد، کودک بعدها با مشکلاتی دست به گریبان خواهد بود.
- ۱- امنیت بنیادین
- ۲– ارتباط سالم با دیگران
- ۳- خودمختاری
- ۴- عزت نفس
- ۵- خودابرازگری
- ۶- پذیرش محدودیت های واقع بینانه
عدم ارضای درست هر یک از نیازهای بالا در دوران کودکی می تواند منجر به شکل گیری طرحواره های متعددی در کودک شود و به کودک آسیب برساند.
امنیت بنیادین: امنیت کودک کلا بستگی دارد به این که چگونه والدین با او رفتار کنند. والدین با نشان ندادن صمیمیت و محبت نکردن کودک، امنیت او را تضعیف می کنند.
ارتباط سالم با دیگران: ارتباط سالم کودک با دیگران بستگی دارد به این که پدر و مادرش سرد و بی مهر و کناره گیر نباشند. کودک با والدینش ۳ نوع محرومیت را ممکن است تجربه کند: محرومیت از محبت ، محرومیت از همدلی و محرومیت از راهنمایی.
خودمختاری: خودمختاری را توانایی جدا شدن از والدین و عملکرد مستقلانه تعریف می کنند. البته این توانایی را بایستی با افراد همسن و سال سنجید.
عزت نفس: اگر در دوران کودکی از سوی والدین و دوستان یا محیط مدرسه مورد عشق و احترام قرار گرفته باشیم، عزت نفس سالمی در ما شکل می گیرد.
خود ابرازگری: خود ابرازگری را می توان آزادی در بیان نیازها، احساس ها و تمایلات طبیعی تعریف کرد. اگر در محیط اولیه زندگی، ما را به خود ابرازگری رهنمون کنند، تشویق می شویم که تمایلات و علایق خود را دنبال کنیم.
پذیرش محدویت های واقع بینانه: اگر خانواده شما نتواسته باشند برای شما محدویت های واقع بینانه وضع کنند شما به گونه ای خودخواهانه بر ارضای نیاز های خودتان پافشاری می کنید.
منبع : زندگی خود را دوباره بیافرینید / جفری یانگ / مترجم: حسن حمیدپور / نشر ارجمند.
زیبا بیان کردید.