دانشنامه روانشناسی مردمی
علیرضا نوربخش (مشاور بالینی)

کارل آبراهام

تمرکز بیشتر روی مراحل دهانی و مقعدی

کارل آبراهام یکی از شاخص ترین و پیشرفته ترین روانکاوان حلقه فرویدی است. اهمیت وی به عنوان مشاهده گر بالینی و نظریه پرداز کلاسیک است.

کارل آبراهام

کارل آبراهام(Karl Abraham) در سال ۱۸۷۷، در آلمان متولد شد. او وقتی که همراه با یونگ، یک کار آموز روان پزشکی در زوریخ بود، به روانکاوی علاقه مند شد. قبل از ورود به دانشکده پزشکی، فلسفه و زبان شناسی دو علاقه اصلی او بودند که از هر دوی آنها در کارهای روانکاوانه خود سود برد. او در سال ۱۹۰۷ شروع به کار روانکاوی در برلین کرد، و نخستین فردی بود که در آلمان به انجام درمان روانکاوی پرداخت، و در سال ۱۹۱۰ جامعه روانکاوی آلمان را بنیان نهاد. آبراهام در ۱۹۲۴ رئیس انجمن بین المللی روانکاوی(IPA) شد، اما در سال ۱۹۲۵ در اوج توانایی های حرفه ای و شهرت از دنیا رفت.

او در سال ۱۹۲۴ به تحلیل ملانی کلاین پرداخت، هرچند که بعد از ۱۵ ماه به خاطر بیماری آبراهام فرایند درمان متوقف شد. او جایگاه خاصی در جنبش روانکاوی داشت، و یکی از نخستین پیشگامان روانکاوی در خارج از وین در کنار کسانی مانند یونگ در زوریخ، فرنزی(Ferenczi) در بوداپست و جونز(Jones) در لندن بود. اهمیت آبراهام به عنوان مشاهده گر بالینی برجسته و نظریه پرداز کلاسیک است. او دارای شخصیتی دقیق، موشکاف، مهربان و گرم بود و در روابط خود، دوستانه و به دور از تعصب رفتار می کرد. 

او در موضوع های مختلفی تأثیرگذار بوده است از جمله: تکامل اولیه جنسی کودک، جنون جوانی(Dementia praecox)، اختلال دوقطبی(Manic Depressive)، مطالعات مردم شناسانه، ارتباط روانشناسی رویا با اسطوره شناسی و یک مقاله کلاسیک راجع به عقده اختگی در زنان.

کارل آبراهامیکی از مقوله های مهم مطرح شده توسط آبراهام، به چگونگی شکل گیری شخصیت مربوط است. او شخصیت دمدمی و مسامحه گر دهانی را در مقابل شخصیت کنترل کننده و خشک مقعدی قرار می دهد. به نظر وی، تأثیر تثبیت در مراحل پیش تناسلی(pregenital) بر شکل گیری شخصیت آنچنان در دل تفکر روانشناسی معاصر جای گرفته که گاه منشاء اولیه آن فراموش می شود.

مهم ترین قسمت دیدگاه او درباره اولین مراحل تکامل روانی-جنسی کودک و دوران دهانی و مقعدی است که به فروید در صورت بندی تئوری لیبیدو یاری رساند.

نظرات او در مورد مفاهیم اسطوره ایی و استفاده از رویا به عنوان نمادی برای راه یافتن به اسطوره ها، بر دیگر روانکاوان و اسطوره شناسان تأثیری قابل توجه به جا گذاشته است.

آبراهام یکی از اولین شرح حال های روانکاوانه را نوشت که درباره زندگی نقاشی سویسی ـ ایتالیایی، سگانتینی(Segantini) بود. کارهای وی درباره روانشناسی افسردگی و سوگ کامل کننده نظراتی بود که برای بار نخست از جانب فروید عنوان شدند. به اعتقاد او در افسردگی ساز و کار دفاعی اصلی که از سوی بیمار به کار گرفته می شود، درون فکنی (Introjection) است. کودک محروم از مهر و محبت، تصویر والد ناامید کننده خود را به درون برده و آنچه که تا قبل از آن تعارضی خارجی میان کودک و والد بود، اکنون به نبردی درونی تبدیل شده و احساس خشم بیمار به سمت خود وی بر می گردد. سرزنش کودک نسبت به والد اکنون تبدیل به سرزنش خود شده و تمایل به نابودی خود جایگزین آرزوی نابودی والد می شود.

مراحل تحولی پیش تناسلی (Pregenital phases) 

آبراهام در مقاله تحول لیبیدو و رشد ابژه-عشق (development of the libido and on the growth of object-love) در سال ۱۹۲۴ تمایزهای مهم مراحل دهانی، مقعدی و تناسلی را معرفی می کند. او ریشه های «روان رنجوریِ نارسیسیتیک» فروید را در مرحله دهانی و اوایل مرحله مقعدی می دانست. مرحله دهانی- آدم خوارانه (نیمه دوم مرحله دهانی) و مرحله مقعدی- سادیستیک (نیمه اول مرحله مقعدی) بخصوص با سطوح بالایی از تکانه های سادیستیک، آغشته شده اند که علت تعارضات و واپس روی های(regressions) شدید است. آنها به ترتیب تحت سلطه برتری درون فکنی (به درون بردن دهانی) و فرافکنی (به بیرون بردن مقعدی) قرار دارند، که در منش نارسیسیتیک بیماران سایکوتیک مشارکت دارد.

از نظر آبراهام شکل جزئی ابژه-عشق در نیمه دوم مرحله مقعدی آغاز می شود. در این مرحله از ابژه مراقبت می شود اما با او به عنوان دارایی ای که باید کنترل شود برخورد می شود. این ویژگی جدید با فرایندهای قبلی بلعیدن ابژه مغایرت دارد، که بعد از آن، ابژه در درون خویش است و وجود جداگانه ای ندارد. عشق جزئی اولیه(Early partial love) در سال دوم، برای آبراهام راهی را برای عشق-ابژه مناسب که بعد از مرحله ادیپال است باز می کند و وقتی که مرحله تناسلی بعدی شروع شود، ابژه دوست داشته می شود، ضمن اینکه جدایی او بیشتر و کامل تر پذیرفته می شود.

مالیخولیا و نوروز وسواسی

همکاری نزدیک آبراهام با فروید به او این امکان را داد تا فهم سبب شناختی پیچیده تری را از مالیخولیا(افسردگی شدید) مطرح کند و تفاوت بین مالیخولیا و نوروز وسواسی را مشخص کند. آبراهام با بیماران مانیک-دپرسیو که در مرحله بهبودی بودند کار می کرد. او قادر بود تا عوامل زمینه ساز برای مراحل سایکوتیک بیماری آنها را فرمول بندی کند.

از منظر آبراهام هم بیمار مالیخولیایی و هم بیمار وسواسی با موقعیت فقدان ابژه محبوب(loss of the loved object) به معنای مقعدی-سادیستیک روبرو هستند: ابژه به طور سادیستیکی توسط حمله های مدفوعی نابود شده است و همچنین به طور خصمانه ای به عنوان مدفوع بیرون انداخته شده است. بیمار مالیخولیایی تلاش می کند تا با حالت ویرانگر ابژه به وسیله واپس روی به مرحله دهانی آدم خوارانه کنار بیاید، با این هدف که ابژه را در خویشتن جذب کند. به هرحال، این جذب سادیستیک و آدمخوارانه بوده است و ابژه جذب شده آسیب زیادی دیده و «به انجام قدرت مستبدانه خود از درون ادامه می دهد».

در نظریه کلاسیک این درون فکنی، مفهوم رهاسازی سرمایه گذاری بر روی ابژه(object-cathexis) و همچنین واپس روی به نارسیسیزم اولیه(primary narcissism) را توضیح می دهد: یعنی دو ویژگی سایکوز. بیمار وسواسی همچنین با موقعیت فقدان ابژه با همان خشونت مقعدی-سادیستیک سروکار دارد. در هر صورت، واپس رویِ سرنوشت ساز به مرحله دهانی- آدمخواری اتفاق نمی افتد زیرا اهداف مقعدیِ پیشرفته تر (محافظت و نگه داشتن ابژه به وسیله کنترل کردن آن) مسلط هستند.

نارسیسیزم و مقاومت مزمن به تحلیل

آبراهام چندین مبحث با عنوان ساختار منش دارد؛ در مقالاتش تیپ های منشیِ دهانی، مقعدی و تناسلی را مطرح می کند. مهم ترین مبحث او در این حیطه، فرمول بندی او درباره سازمان شخصیت نارسیسیتیک(narcissistic personality organisation) است تا بیماران خاصی را که مقاومت مزمن به تحلیل دارند، تشریح کند. چنین بیمارانی مجموعه ای از نگرش ها، از قبیل مخالفت غیرعادی و گرایش به احساس تحقیر همراه با دوست داشتنِ نارسیسیتیک، نشان می دهند. آبراهام این مورد آخر را به کینه رشک آلود(grudge) به تحلیل گر به عنوان پدر و توانایی او مرتبط کرد. رشکِ بیمار، تحقیر مداوم صحبت های تحلیلگر در درمان و همچنین همانندسازی با جایگاه او را آشکار می کند. آبراهام، نارسیسیزم نابهنجار چنین بیمارانی را به تثبیت های مقعدی-سادیستیک آنها مرتبط می کرد و به عنوان تجلی های ویژگی های منش مقعدی در نظر می گرفت.

منابع :

  • روانکاوی در گذر زمان. علی فیروز آبادی
  • karl-abraham
۴.۸ ۶ رای ها
رأی دهی به مقاله
* درود بر شما که با حمایت خود و دعوت دیگران به مطالعه این مطلب و دیگر مطالبم، به من انگیزه می دهید. لطفا در کامنت ها و مباحثات شرکت کنید و پرسشگر باشید. جهت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ در تلگرام یا ایمو هماهنگ نمایید. همچنین می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۷۲۸۷۱۲ تماس بگیرید. *

1 دیدگاه
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
صادقی
۱۴۰۲/۰۲/۱۳ ۰۹:۲۶

با سلام و خدا قوت، جالب ولی سنگین هستش، اگه ساده تر بیان بشه بهتره