تعریف اختلال های کودکی : واکنش های مرضی زودگذر، نسبت به موقعیت هایی که کودک با آن مواجه است یا نسبت به یک تعارض هیجانی داخلی، بدون این که نشانه های مرضی دلالت بر بیماری مغزی یا سندرم های شدید بزرگسالی داشته باشد.
طبقه بندی اختلال های کودکی:
۱- اختلال های عادتی : واکنش های مرضی زود گذر به بعضی از موقعیت هایی که کودکان با آن درگیر هستند. فعالیت های تکراری چون ناخن جویدن یا انگشت مکیدن، همین طور شب ادراری، مشکلات تغذیه ای، اختلال های سخن گفتن و اختلال های خواب در این زمره اند.
۲- اختلال های سلوکی : گروهی از واکنش های سازگاری است که به صورت آشفتگی های سلوکی و ناسازگاری در رفتار های اجتماعی ظاهر می شود مانند فرار از مدرسه، دزدی، پرخاشگری و واکنش بیش فعالی. علت اختلال های سلوکی برون ریزی تنش های کودک است که می تواند در خانه، مدرسه و یا هر جای دیگری رخ دهد.
۳- اختلال های نوروتیکی : واکنش های زودگذر است که به صورت نشانه های مرضی هیجانی یا بدنی ظاهر می شود. مانند اضطراب ، فوبی، کناره گیری و واکنش افراطی.
۴- اختلال های پسیکوتیکی: تصویر بالینی اختلال پسیکوتیکی کودکان با بزرگسالان متفاوت است. این اختلال ها می توانند مبنای ژنتیکی قوی داشته باشند.
الف- طبقه بندی قدیم :
۱- تقسیم بندی آنا فروید و ایکن باخ : آنا فروید، بر اساس نظریه فروید از رشد روانی-جنسی یک نظریه رشدی را ارائه داده است. ایکن باخ، یک طبقه بندی بر اساس روش آماری را ارائه کرده است.
ایکن باخ داده های مربوط به اختلال های روانی کودکان را با کاربرد مقیاس رتبه ای جمع آوری نموده است. سپس بر اساس روش تحلیل عوامل، ویژگی ها را به دو گروه خصیصه تقسیم کرده و آن ها را خصیصه های درونی سازی و برونی سازی نامیده است. درونی سازی شامل نشانه هایی است که زیر بنای درونی دارند مانند تهوع، تمایل به کناره گیری و ترس های مرضی . برونی سازی شامل رفتار هایی است که منشاء بیرونی دارند مانند فرار از مدرسه و دزدی.
۲- تقسیم بندی دیگر : تقسیم بندی دیگر از اختلال های روانی کودکان بر اساس اختلال های خفیف و شدید بوده است. اختلال های خفیف مثل شب ادراری و ناخن جویدن که کم تر زیان آورند و اختلال های شدید مانند اوتیسم، واکنش فرار و بزهکاری
۳- طبقه بندی گروه طرفدار پیشرفت روانپزشکی (GAP) . اختلال ها را در ده گروه طبقه بندی کرده است:
الف- پاسخ های بهداشتی مثل شب ادراری ب- اختلال های واکنشی مانند انگشت مکیدن
پ- انحراف های رشدی مانند انحراف های گویایی ت- اختلال های نوروتیک مانند اضطراب
ث- اختلال های شخصیت مانند وابستگی بیش از حد ج- اختلال های پسیکوتیکی مانند اوتیسم
چ- اختلال های روانی فیزیولویایی مانند آسم ح- سندرم های مغزی مانند فلج ها
خ- عقب ماندگی های ذهنی مانند سندرم داون د- سایر اختلال ها
ب- طبقه بندی های جدید :
طبقه بندی انجمن روانپزشکی آمریکا: با نام اختلال هایی که اولین علایم آن ها معمولاٌ در خرد سالی، کودکی و یا نوجوانی ظاهر می شود آمده است.
طبقه بندی ۱۹۸۰: شامل ۱۰ طبقه به شرح زیر بوده است:
۱- عقب ماندگی روانی ۲- اختلال مربوط به ضعف توجه ۳- اختلال مربوط به سلوک و رفتار ۴- اختلال های اضطرابی کودکی یا نوجوانی ۵- سایر اختلال های خرد سالی، کودکی یا نوجوان ۶- اختلال های خوردن ۷- اختلال های حرکتی قالبی ۸- سایر اختلال های همراه با تظاهرات بدنی ۹- اختلال های نافذ رشد ۱۰- اختلال های مخصوص مربوط به رشد
طبقه بندی ۱۹۸۷: شامل ۱۲ طبقه به شرح زیر بوده است:
۱- عقب ماندگی روانی ۲- اختلال های نافذ رشد ۳- اختلال های مخصوص مربوط به رشد ۴- اختلال های مربوط به مهارت های تحصیلی ۵- اختلال مهارت های حرکتی ۶- اختلال های رفتار ایذایی ۷- اختلال های اضطرابی کودکی ۸- اختلال های غذا خوردن خردسالی و کودکی ۹- اختلال های هویت تناسلی ۱۰- اختلال های تیک ۱۱- اختلال های تخلیه ۱۲- سایر اختلال های خرد سالی، کودکی یا نوجوانی
طبقه بندی ۱۹۹۴: شامل ۱۰ طبقه به شرح زیر بوده است:
۱- عقب ماندگی روانی ۲- اختلال های یادگیری ۳- اختلال مهارت های حرکتی ۴- اختلال های ارتباطی ۵- اختلال های نافذ مربوط به رشد ۶- اختلال های کمبود توجه و رفتار ایذایی ۷- اختلال های تغذیه و خوردن خردسالی یا اوایل کودکی ۸- اختلال های تیک ۹-اختلال های دفعی ۱۰- سایر اختلال های خرد سالی، کودکی یا نوجوانی
منبع : روانشناسی مرضی کودک : دکتر حسین آزاد
مرسی بسیار خوب و کاربردی بود.