گزیده هایی از افکار فروید از لابه لای منابع مختلف :
تمدن نیرویی است که غرایز ابتدایی را محدود ساخته و آزادی افراد را (به نفع اجتماع و زندگی جمعی و در نهایت به نفع بشر) دستخوش نیروی خود قرار می دهد، (امّا) و به همین جهت است که تمدن همواره از جانب عده ای معدود سخت حمایت شده و در قالب قوانین و مقررات، سبب اقتدار و سلطه آن گروه معدود بر اکثریتی قابل توجه می شود.با این توضیح آشکار می شود که تمدن به خودی خود بدان سان که گمان می رود محدودیت هایی طاقت فرسا را موجب نمی شود و در حقیقت نقایص و معایبی که در تمدن امروزی مشاهده می شود تراویده و پدیدآمده از اصل تمدن نیست، بلکه از جانب اعمالگران و زورمندان می باشد که برای سودجویی خود از آن بهره برداری می کنند.
منبع: زیگموند فروید، آینده یک پندار، ترجمه هاشم رضی
آدمی میل پیدا می کند به صفوف مؤمنان بپیوندد، تا به فیلسوفانی که خیال می کنند می توانند با جانشین کردن یک اصل انتزاعی غیر شخصی و مبهم به جای خدای دین، آن را (دین را) نجات دهند، هشدار بدهد که “نام خدا را بیهوده بر زبان میاور.” !دین را دیگر نمی توان حفظ کرد.
منبع: زیگموند فروید، تمدن و ملالت های آن، ترجمه محمد مبشری
ما می دانیم که اصل لذت خاصِ روش اولیه کارکرد دستگاه ذهنی است، اما این امر، از دیدگاه صیانت نفس ارگانیسم در میان دشواریهای جهان خارجی، از همان بدو امر ناکارا و حتی به شدت خطرناک است. اصل واقعیت تحت تأثیر غریزه صیانت نفسِ خود (ایگو)، جایگزین اصل لذت می شود.
پست های مرتبط
اصل واقعیت، نیت کسب لذت در غایت امر را رها نمی کند، اما مع هذا به تأخیر انداختن ارضاء را طلب می کند و آن را به اجرا در می آورد؛ یعنی رها ساختن شماری از امکانات کسب ارضاء و تحمل موقت عدم لذت به منزله برداشتن گامی در راه طولانی غیر مستقیمی که به لذت منتهی می شود.
منبع: زیگموند فروید، ورای اصل لذت، ترجمه یوسف اباذری
هر حرکت روانی جسمانی که از آستانه آگاهی فراتر رود به همان نسبتی با لذّت ملازم می شود که در ورای محدوده معینی به ثبات کامل نزدیک شود و به همان نسبت با عدم لذّت همراه می شود که در ورای محدوده معینی از ثبات کامل منحرف شود؛ درحالیکه در میان دو حد، که می توان آنها را آستانه های کمّی لذّت و عدم لذّت توصیف کرد، حاشیه معینی از بی اعتنایی حسی وجود دارد.”دستگاه ذهنی میکوشد تا کمّیت هیجان موجود در آن را تا آنجا که ممکن است پائین یا حداقل ثابت نگه دارد.
اصل لذّت از اصل ثبات منتج می شود ؛ اصل اخیر عملاً از واقعیاتی نتیجه گرفته می شود که ما را ناگزیر از به کارگیری اصل لذّت می کند.به هر تقدیر، باید متذکر شد که اگر به طور دقیق سخن بگوییم باید بگوییم که صحیح نیست در جریان فرایندهای ذهنی از سلطه اصل لذّت سخن گفت. در ذهن گرایشی قوی به سوی اصل لذّت وجود دارد اما وضعیتها یا نیروهای معین دیگری با این گرایش در تضادند؛ بنابراین نتیجه نهایی همواره نمی تواند با گرایش به سوی اصل لذّت هماهنگ باشد.
اصل واقعیت تحت تأثیر غریزه صیانت نفسِ «خود» جایگزین اصل لذّت می شود. اصل واقعیت، نیّت کسب لذّت در غایت امر را رها نمی کند، اما معهذا به تأخیر انداختن ارضاء را طلب میکند و آن را به اجرا درمی آورد.
منبع: زیگموند فروید، ورای اصل لذت، ترجمه یوسف اباذری
هر “ترس مجهولی” با “آرزوی قدیمی تری” که اکنون واپس زده شده است مطابقت دارد، ناخودآگاه باید بر عکس خودآگاه باشد.
منبع: زیگموند فروید، کاربرد تداعی آزاد در روانکاوی کلاسیک، گردآوری و ترجمه سعید شجاع شفتی
با وجود تغییرات شیوه های حکومتی، امروز هم تنها راه رسیدن به حق زور است. اما چگونه؟!
بر مبنای این واقعیت به نظر من اتحاد نیروهای کوچک تنها راه از میان برداشتن یک قدرت بزرگ است. شکست زور فقط از طریق اتحاد امکان پذیر است.
بر مبنای این واقعیت به نظر من اتحاد نیروهای کوچک تنها راه از میان برداشتن یک قدرت بزرگ است. شکست زور فقط از طریق اتحاد امکان پذیر است.
منبع: مکاتبات انیشتین و فروید (جنگ از دیدگاه روانشناسی/چرا جنگ؟) / برگرفته از پاسخ فروید به سوال انیشتین
پاره ای اشخاص در جریان زندگی واکنش های زیان بخش عجیبی را پیوسته تکرار می کنند، یا اینکه گویی تحت تعقیب سرنوشت ظالمانه ای قرار گرفته اند؛ یک بررسی دقیق معلوم می دارد که این اشخاص عاملین ناخودآگاه بدبختی خود هستند.
زیگموند فروید، سخنرانی های تازه، مقدمه ای بر روانکاوی (به نقل از: برجعلی و عبدالملکی)
ارزش من برتر
چگونگی تربیت و تقویت «من برتر» و جریان طبیعی و درست آن و نیرومند کردن و پر مایه ساختن آن از وظایفی است که تاثیر مستقیم و غیر قابل انکار آنرا در هر مدنیت و تمدنی می توان تجربه نمود.
هر چه مبنای «من برتر» در افراد اجتماعی مستحکم تر باشد، اصول آزادی و دموکراسی و تمدن در آن ملت و اجتماع استوارتر خواهد بود. تربیت و روش صحیح سیر این نیرو است که می تواند تمدن ارزنده و شایسته ای را پی ریزی نماید که مورد تایید و قبول افراد واقع گردد. این مورد واقع می تواند به عنوان بازمانده و میراثی تلقی گردد که هر نسل تربیت گری به آیندگان تقدیم می دارد.
منبع: زیگموند فروید، آینده یک پندار، ترجمه هاشم رضی
سرگذشت بیماران وسواسی تقریبا همیشه مبین رشد زودتر از موقع و واپس زدگی پیش رس غریزه جنسی نگاه کردن و فهمیدن [غریزه نظر بازی و غریزه معرفت دوستی] است.
در جایی که غریزه معرفت دوستی نقش مهمی در تکوین روان رنجوری ایفا می کند، تفکر علامت اصلی بیماری می شود. خود فرایند فکر به صورت روندی جنسی در می آید، زیرا لذت جنسی که معمولا متصل به محتوای فکر است، به خود فکر کردن منتقل می گردد، و ارضای مشتق از نیل به نتیجه یک رشته فکر به صورت ارضایی جنسی تجربه می شود.
منبع: زیگموند فروید، کاربرد تداعی آزاد در روانکاوی کلاسیک، ترجمه سعید شجاع شفتی
اینک …، این است اودیپ!
پادشاهی که معمای بزرگی را حل کرد
و به حدی قدرت یافت که همه مردمان شهر وی را ستودند و بر او رشک بردند
و ببینید که به چه بدبختیِ وحشتناکی فرو رفت [همسرایان در نمایشنامه اودیپ].
پادشاهی که معمای بزرگی را حل کرد
و به حدی قدرت یافت که همه مردمان شهر وی را ستودند و بر او رشک بردند
و ببینید که به چه بدبختیِ وحشتناکی فرو رفت [همسرایان در نمایشنامه اودیپ].
فروید: این اخطار تنبّه آمیز غرور ما را متأثّر می کند؛ ما که از سالهای کودکی به چنین درجه از عقل و دانش و اعتبار رسیده و رشد کرده ایم.
ما نیز مانند اودیپ از آرزوها و امیال غیر اخلاقی خود که طبیعت جبراً در نهاد ما گذاشته است بی خبریم و وقتی نقاب از چهره این خواسته ها برداشته می شود ترجیح می دهیم که چشمان خود را از خیره شدن به صحنه هایی از زندگی کودکی خود باز داریم و به سویی دیگر منحرف کنیم…. ولی ما از اودیپ خوشبخت تریم چون به پسیکونوروز مبتلا نشده و از هنگام کودکی توانسته ایم امیال جنسی خویش را از مادر جدا کنیم و حسادت خود را نسبت به پدر نیز به فراموشی بسپاریم.
منبع: اریک فروم، زبان از یاد رفته، ترجمه ابراهیم امانت