والتر میشل

والتر میشل اهل کشور اتریش است. او در سال ۱۹۳۰ در وین به دنیا آمده است، اما به دلیل تسلط نازی ها بر اتریش در سال ۱۹۳۸ از آنجا فرار کرده و در بروکلین سکنی گزید. میشل به دلیل بیماری پدرش مجبور شد که دیرتر دانشگاه را شروع کند ، او در سال ۱۹۵۱ ( یعنی ۲۱ سالگی ) در دانشگاه نیویورک رشته روان شناسی بالینی را انتخاب کرد. وی در کنار این رشته به هنر نقاشی و مجسمه سازی هم علاقه زیادی داشت. سپس برای فوق لیسانس به سیتی کالج نیویورک رفت . میشل شاگرد راتر بود.

او در سال های ۱۹۵۶ تا ۱۹۵۸ در یکی از روستاهای ترینیداد به مطالعه گروه های مذهبی کالت پرداخت ( این گروهها به مراسم تسخیر روح و شیاطین می پرداختند). میشل به بررسی رفتارهای زمان عادی این افراد با زمانی که به قول خودشان جن زده می شدند، می پرداخت. در این تحقیقات به موضوع ((ترجیح مردم به نتایج دیرتر ولی ارزشمندتر)) پی برد. این تجربه باعث شد میشل به مطالعه تأخیر در ارضاء بپردازد. وی بعد از اخذ مدرک دکتری به سمت استادیاری دانشگاه هاروارد دست یافت . در سال ۱۹۷۷ رئیس دپارتمان روان شناسی دانشگاه استنفورد شد. وی هنوز عضو دپارتمان روان شناسی دانشگاه کلمبیاست و در حال حاضر هم به فعالیت های خود ادامه می دهد .

نظریه میشل در مورد شخصیت

میشل نظریه صفات را مانند استادش راتر شدیداً زیر سوال برد. او در سال ۱۹۶۸ کتابی تحت عنوان «سنجش شخصیت» نوشت که به همین موضوع پرداخته است. او بجای صفات فرایندهای شناختی(ذهنی) و هیجانی( احساسات) را تعیین کننده رفتار می داند و معتقد است که صفات انسانها ثابت نیستند و در موقعیت های مختلف صفات عوض می شوند و روی رفتار تأثیر می گذارند.

 نظریه شخصیت میشل تحت عنوان “نظریه شناختی-عاطفی” با نظریه های صفات که قبل از آن، مطرح شده بود مخالفت کرد و منجر به مذاکره شخص-موقعیت شد. در واقع والتر میشل با این عقیده که شخصیت را می توان تنها از طریق بررسی صفات نسبتا پایدار، استنباط کرد، مخالفت نمود. او بر این باور بود که علاوه بر صفات نسبتا پایدار، تعامل فرایندهای شناختی و عاطفی فرد با موقعیت نیز، عامل تعیین کننده ای برای توضیح شخصیت اوست.

نظریه شناختی-عاطفی میشل، نمی گوید که رفتارها پیامد صفات شخصیت پایدار و کلی هستند. اگر رفتارها پیامد صفات کلی بودند در این صورت تنوع درون فردی ناچیزی در رفتار وجود داشت. الگوی تغییر پذیری فرد، امضای رفتاری شخصت(Signature of the personality) اوست، یعنی روش باثبات تغییر دادن رفتار فرد در موقعیت های خاص. شخصیت فرد امضایی دارد که حتی زمانی که رفتار وی تغییر می کند، در موقعیت های مختلف با ثبات می ماند. میشل معتقد است که نظریه شخصیت باید سعی کند این امضاهای شخصیت را پیش بینی و توجیه کند نه اینکه آنها را حذف کند یا نادیده بگیرد.

مفاهیم اساسی در نطریه میشل

میشل می گوید، رفتار انسان تحت تأثیر دو نوع متغیر قرار دارد :

• ۱) متغیرهای موقعیتی : بیشتر شامل عوامل محیطی ، موقعیت ها، پاداش ها و تنبیه هاست.
  
• ۲) متغیرهای شخصی: عوامل درونی شخصی.
  

متغیرهای شخصی به چندین عامل عمده تقسیم می شوند :

• ۱- انتظارات : فکر می کنم که چه انفاقی روی خواهد داد.
  
• ۲- ارزش های شخصی: چه چیزی ارزش داشتن یا انجام دادن را دارد.
  
• ۳- کفایت ها : دانش و مهارتی که انسان دارد. آنچه می دانیم و می توانیم.
  
• ۴- استراتژی های کدگذاری(رمز گردانی): چگونه قطعات را در کنار هم می گذاریم. این استراتژی ها تحت تأثیر عواملی چون توجه، سطح انگیزش و ارزشهای شخصی و آموزش است.
• ۵- سیستم ها و برنامه های خود تنظیمی : توانایی برنامه ریزی درونی به منظور اقدام به یک عمل و رسیدن به آن.

اساسی ترین فرایندها از دیدگاه میشل :

• ۱- تأخیر در ارضاء 
• ۲- شرایط ثبات رفتاری

به تأخیر انداختن ارضاء عبارت است از تمایل به تعویض یک پاداش کوچک اما زود با یک پاداش بزرگتر ولی دیرتر. این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است. وی معتقد است آنچه در جلوی ذهن انسان است نه آنچه در جلوی چشم او، توانایی او را در به تأخیر انداختن ارضاء تعیین می کند . او به این نتیجه رسید که توانایی کودکان در به تأخیر انداختن ارضاء با موفقیت تحصیلی آنها ، ثبات هیجانی و کنترل امیال ناگهانی آنان در سالهای نوجوانی رابطه نزدیک دارد. به تاخیر نینداختن ارضا می تواند در ایجاد انواع رفتارهای اعتیادی و ضد اجتماعی موثر واقع شود.

خودتنظیمی یا خودکنترلی

مفهوم خودتنظیمی یکی از مفاهیم مورد تاکید در نظریه والتر میشل است که در آزمایش مارشمالو نیز مورد سنجش، قرار گرفت. خودتنظیمی در نظریه والتر میشل به توانایی فرد برای تعیین اهداف و تلاش کردن برای رسیدن به آن اهداف، اشاره دارد. همچنین این مفهوم، به نیروی اراده و توانایی فرد برای به تاخیر انداختن خواسته هایش اشاره دارد. به این معنا که فردی که خودتنظیمی بالایی دارد، قادر است که دریافت پاداش آنی و لحظه ای را برای رسیدن به هدفی پاداش دهنده تر، به تاخیر بیندازد.

مذاکره شخص-موقعیت

تضاد عقاید بین نظریات صفات و نظریه والتر میشل، تحت عنوان مذاکره “شخص-موقعیت” یا “صفت در برابر حالت” شناخته می شود. طبق این مذاکره، این سوال پیش می آید که اگر یک شخص، “خوب” در نظر گرفته شود آیا در همه موقعیت ها خوب است؟ پاسخ به این سوال بر اساس نظریه میشل این است که بعضی صفات مانند هوش در طول موقعیت های مختلف، ثابتند؛ با این حال دیگر جنبه های شخصیت افراد ممکن است از موقعیتی به موقعیت دیگر، تغییر کنند.

اگرچه نظریه والتر میشل در ابتدا به اهمیت موقعیت، تاکید کرد اما تحقیقات بعدی او نشان داد که هم صفات خود شخص و هم موقعیت هایی که شخص در آن ها قرار می گیرد، برای پیش بینی رفتار، مهم هستند. در واقع همان طور که از نام مذاکره شخص-موقعیت بر می آید، هم عوامل درونی فرد (همان طور که مورد تاکید رویکرد صفات بود) و هم عوامل بیرونی و موقعیت ها (که در رویکرد صفات، به آن توجه نشده بود) در شکل گیری شخصیت، دخیلند.

تناقض ثبات

گرچه خیلی از افراد اعتقاد دارند رفتار کاملاً با ثبات است اما رفتار عمدتاً حاصل موقعیت است. میشل این وضعیت را تناقض ثبات نامید. او دریافت که اگرچه رفتار در طول موقعیت های مختلف، تغییر می کند اما همزمان، در داخل موقعیت ها، ثبات بیشتری دارد. بنابراین رفتار شخص در یک موقعیت می تواند در موقعیت مشابه آن نیز تکرار شود. به عبارت دیگر، شخصیت فرد می تواند موقتا باثبات باشد اما رفتارها می توانند از موقعیتی به موقعیت دیگر، تغییر کنند.

منابع :

• نظریه های شخصیت، ترجمه و تالیف : دکتر حمزه گنجی، نشر ساوالان
• فیست و فیست، نظریه های شخصیت، ترجمه یحیی سید محمدی، نشر روان

* درود بر شما که با حمایت خود و دعوت دیگران به مطالعه این مطلب و دیگر مطالبم، به من انگیزه می دهید. لطفا در کامنت ها و مباحثات شرکت کنید و پرسشگر باشید. جهت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ در تلگرام یا ایمو هماهنگ نمایید. همچنین می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۷۲۸۷۱۲ تماس بگیرید. *