نگرانی از کرونا ویروس
راهکارهایی برای سلامت روانی مان در این روزهای سخت
استرس و ترس مداوم از ابتلای به کرونا ویروس باعث میشود تا در بدن هورمون کورتیزول که خود سرکوبگر سیستم ایمنی است فعال شود و بدن مستعد ابتلا به انواع بیماری شود.
این روزها شاهد هستیم که خیلی افراد به دلیل اضطراب ناشی از گرفتن این ویروس(کووید ۱۹) در جامعه دست به رفتارهای عجیب و غریبی می زنند، از جمله حضور در بیمارستان ها برای تست کرونا، حضور زیاد در داروخانه ها برای انبار کردن ماسک، دست کش و سایر شوینده ها و ضد عفونی کننده ها.
هر موقعیتی که برای ما ناشناخته باشد، ترس را در بدنمان ایجاد می کند. این ویروس یا هر بیماری دیگری که به بدن ما آسیبی وارد کند علاوه بر آسیب های جسمانی، یک ترومای روانی هم ایجاد می کند. علت این تروما این است که شخص دچار مجموعه ای از مشکلات می شود که احساس زنده ماندن و در خطر بودنش را می فهمد. این احساس ترس در انسان، باعث بقای وی می شود ولی اگر این ترس از حدی بیشتر شود، باعث اضطراب و یا وسواس می شود.
احساس ترس شدید باعث فعال شدن سیستم سمپاتیک بدن میشود و میزان کورتیزول موجود در خون را که از طریق غدد فوق کلیوی آزاد میشود، بالا می برد، مجموعه اینها بدن را آماده باش نگه میدارد(سیستم جنگ و گریز). این وضعیت در کوتاه مدت طبیعی است، اما در بلند مدت باعث میشود امکانات و انرژی بدن از بین برود و بدن و ذهن دچار گسست و فروپاشی شود.
استرس و ترس مداوم از ابتلای به کرونا ویروس باعث میشود تا در بدن هورمون کورتیزول که خود سرکوبگر سیستم ایمنی است فعال شود و بدن بیش از پیش مستعد ابتلا به انواع بیماری شود.
بزرگ نمایی کرونا ویروس
صدمات روان شناختی ناشی از نگرانی و ترس از کرونا ویروس(کووید ۱۹) در ایران بسیار زیاد شده است، در حالی که این بیماری با گذر زمان، پایدار نمیماند. اگر مسئولین و مدیران کشور زودتر به فکر پیشگیری بودند، اوضاع به همین جا هم نمی رسید.
در هنگام مواجهه شدن با یک غم، رنج، صدمه یا عارضه به ویژه در شرایط کنونی با توجه به بیماری کرونا و نگرانی از بیمار شدن، افراد تمایل دارند رخدادها و وقایع را بیش از آن چه هست برآورد کنند، به عبارتی بزرگ نمایی(Magnification) کنند.
در شرایط کنونی با شیوع بیماری ویروس کرونا، افراد جامعه این تصور و برداشت را دارند که هیچ وقت و یا بسیار بعید است که به این زودیها زندگی به شرایط و حالت عادی بازگردد و یا سال ها و ماه ها طول خواهد کشید تا مصیبت و این ویروس دردسرساز از بین برود و همه چیز به روال عادی و طبیعی باز گردد. این گرایش به تخمین بیش از حد رنج و پایداری پیامدهای منفی یک مصیبت یا آسیب را خطای شناختی می نامند. این خطای شناختی همانند ویروسی است که در ذهن ما تکثیر می شود.
این نوع خطاهای ذهنی در دوران بیماریهای فراگیر، بیشتر دیده میشوند و این باور نامعقول که سالها طول خواهد کشید یا خیلی زمان میبرد که عوارض بیماری کرونا از بین برود را بیشتر می کند.
این ویروس ذهنی، منجر به تجربه هیجانات منفی مانند ترس، نگرانی، غم، خشم و به تبع آن رفتارهای ایمنی بخش وسواسی مانند استفاده افراطی از ماسک، مراجعه مکرر به پزشک و بیمارستانها و فاجعه آمیز کردن علایم جسمانی و یا انتساب یک گلو درد ساده به کرونا ویروس را به همراه خواهد داشت.
همان طور که بدن ما طبق اصول تعادلی(هموستازی) عمل می کند، طبیعت هم طبق همین اصول عمل می کند. بدون شک انسانها بسیار سازگارتر از آنچه فکر میکنند هستند، شرایط موجود، به زودی به حالت عادی و به سمت بهبودی و تعدیل شدن پیش خواهند رفت(آنتروپی یا بی نظمی، در طبیعت حدی دارد).
راهکارهایی برای سلامت روانی مان در این روزهای سخت
۱-قرار گرفتن در موقعیت های مناسب: مثلا قرار نگرفتن در محیط های شلوغ و پر ازدحام برای عدم دریافت این ویروس
۲-دستکاری شرایط: به معنای برگرداندن حواس از شرایط نامساعد است. یعنی فکر منفی ممنوع است.
۳-تمرکز کردن: اینکه روی مسائل مختلف دیگر زندگی مان تمرکز کنیم تا اینکه بر ویروس کرونا تمرکز کنیم. این روزها اگر در خانه هستیم می توانیم بر مسائل دیگر زندگی مثل کارهای عقب مانده خانه، مطالعه، فیلم دیدن و … تمرکز کنیم.
۴- آگاهی بخشی: زمانی که ما خود آگاهی مان را در زمینه بیماری و ویروس کرونا با منابع صحیح بالا می بریم دیگر هیجاناتمان، رفتارهای عجیب و غریب را رقم نمی زند. زمانی که ما بدون آگاهی از روند، پیشگیری، نحوه درمان و مسائل دیگر یک بیماری تصوراتی داریم، ناخواسته نسبت به آن هیجان منفی پیدا می کنیم. می بایست اطلاعاتمان را از منابع صحیح کسب کرده و در این زمینه معقول فکر کنیم.
۵- معنا بخشی: در این دنیای بی معنا باید معنایی برای خودمان بسازیم تا بتوانیم از این استرس های محیطی جان سالم به در ببریم. در این صورت خیلی راحتتر، این مصیبت های طبیعی را تحمل کرده و سریع تر آن را پشت سر میگذاریم.