محبوب وابسته در رابطه

اگر شما با کسی وارد رابطه عاطفی شده‌اید که بسیار به شما وابسته است، یا نگران هستید محبوبتان نتواند بدون حضور شما از خودش مراقبت کند، شما با فردی که شخصیت وابسته دارد، وارد رابطه شده اید. در ابتدای رابطه، این‌که فردی مدام ما را تحسین کند، بسیار لذت‌بخش است. او سعی می‌کند خودش و زمانش را در اختیار ما بگذارد. همیشه با ما موافق است، حتی وقتی از شخصی با رگه‌های شخصیت وابسته می‌خواهیم جایی برای رفتن پیشنهاد کند، یا چیزی برای خوردن انتخاب کند، او تصمیم نمی گیرد و آن را به ما محول می‌کند.

رفته‌رفته از ما می‌خواهد بیشتر از حدی که در رابطه هستیم، سرمایه‌گذاری عاطفی کنیم. نه تنها تصمیمات و کارهای مشترک، بلکه امور فردی او نیز به ما محول می‌شود. بنابراین، فرد وابسته انتظار پیدا می‌کند که ما همیشه مراقبش باشیم تا صدمه‌ای نبیند.

رابطه با شخصیت وابسته بسیار مشکل و طاقت‌فرساست. در عین حال جدایی از این افراد هم می‌تواند بسیار دشوار باشد. فردی که در آغاز رابطه عاطفی بسیار حرف گوش کن و همنواست به مرور تقاضاهایش از شما انقدر بالا می‌رود که شما را خسته می‌کند.

نشانه های محبوب چسبناک

1. بدون کسب راهنمایی از دیگران تصمیم گیری برای وی دشوار است
2. در تمام حیطه های زندگی مسئولیت را بر دوش دیگران می اندازد
3. از ترس تنها شدن، به ندرت با دیگران مخالفت می کند
4. شروع کارهای مهم برایش دشوار است
5. هنگام تنهایی احساس ناراحتی و درماندگی می کند
6. با پایان یافتن یک رابطه، سریع وارد رابطه بعدی می شود
7. می ترسد که در تنهایی نتواند از خودش مراقبت کند

محبوب چسبناک چگونه فکر می‌کند

ویژگی برجسته شخصیت وابسته نیاز شدید به مراقبت است. چنین فردی عزت نفس بسیار پایینی دارد. چنین فردی شدیدا به دنبال کسب اطمینان خاطر از جانب دیگران است. افراد وابسته عموما به عنوان افرادی خوب، مهربان و فداکار توصیف می شوند، که تمام اینها حاصل ترس از تنهایی و بدون پشتیبان ماندن است. یک فرد وابسته درون خود عمیقا احساس بی عرضگی و بی کفایتی می کند که در نهایت به احساس ناشایستگی عمیق او منجر می گردد.

مهمترین مشغله ذهنی افراد وابسته وحشت شدید آنها از تنها شدن در جهان و رها شدن به حال خودشان است. این ترس غیرواقعی افراد وابسته را به سمت ارتباط با دیگران حتی روابط زیان آور سوق می‌دهد. محبوب چسبناک روحیه مستقلی ندارد و اگر کسی در کنارش نباشد احساس بیچارگی می کند. هنگامی که از فرد وابسته بخواهیم تعریفی از خود ارائه دهد در پیدا کردن کلمات مشکل دارد.

محبوب وابسته چگونه رفتار می کند

افراد وابسته در روابط خود آنقدر به طرف مقابل می‌چسبند که او را از خود می‌رنجانند. محبوب وابسته به صورت منفعلانه رفتار می کند، تا هرچه بیشتر دیگران از او راضی باشند و حمایت آنها را جلب کند. در رابطه با شخصیت وابسته، در صورتی که شدت مشکل زیاد باشد، شما احساس می‌کنید نقش یک والد را برای محبوب وابسته خود دارید تا شریک عاطفی. احساس نیاز شدید وی به دیگران، او را در چرخه معیوبی می‌اندازد که روزبه‌روز اعتماد به نفس وی کمتر می‌شود و احساس بی‌کفایتی کرده و به دیگران وابسته‌تر می‌شود. درگیری در این چرخه معیوب ممکن است منجر به افسردگی شدید وی شود.

گرچه زندگی طبق میل و توقعات دیگران بسیار دشوار است؛ اما یک فرد وابسته برای کسب حمایت دیگران این کار را انجام می‌دهد. همچنین یک فرد وابسته تعارض مزمنی در زمینه عدم اعتماد به دیگران دارد. یعنی وی همواره نگران رها شدن از جانب دیگران است و پیوسته در جست‌و‌جوی این است که دیگران وفاداری خود را به وی ثابت کنند. کمبود اعتماد به نفس و احساس بی کفایتی منجر می‌شود فرد وابسته نتواند به خوبی زندگی اجتماعی خود را بچرخاند.

چرا محبوب من چسبناک شده است؟

عوامل متعددی در کودکی و نوجوانی فرد می‌توانند دست‌به‌دست هم دهند تا شخصیت وابسته در فرد شکل گیرد. ممکن است فرد والدین بسیار کنترل‌گر و بسیار با محبتی داشته است. یکی یا هر دو والد تلاش کرده‌اند همه نیازهای وی را برآورده سازند، در نتیجه نه تنها فرد را به سمت استقلال سوق نداده‌اند؛ بلکه تلاش‌هایی هم که فرد برای کسب استقلال کرده ناکام شده. بنابراین، چنین کودکی هیچ وقت توان تصمیم‌گیری و مدیریت مسائل را به دست نمی‌آورد. چنین تجاربی به همراه ترس ذاتی از تنهایی، موجب شکل‌گیری اختلال شخصیت وابسته می‌شود.

عوامل اجتماعی و فرهنگی و جنسیتی هم در به وجود آمدن شخصیت وابسته دخیل هستند. در اوایل کودکی دختران بیشتر از پسران تشویق به وابسته بودن می‌شوند، دختران تشویق می‌شوند که افرادی حامی و مراقبت کننده باشند و نیازهای دیگران (خصوصا مردان) را بر خود ترجیح دهند. همچنین برخی از فرهنگ‌ها، دختران وابسته، منفعل، خدمتگزار و فداکار را ترجیح می‌دهند.

رابطه با شخصیت وابسته چگونه است؟

در رابطه با شخصیت وابسته به تدریج تقاضاهای وی از شما افزایش می‌یابد، تا جایی که برآورده کردنشان بخش زیادی از زندگی شما را به خودش اختصاص می‌دهد. به نظر می‌رسد که تلاش برای مستقل شدن جایی در زندگی محبوب وابسته ندارد. جالب‌تر اینکه هرچه شما او را بیشتر به کسب استقلال تشویق کنید، احساس عدم امنیت وی بالاتر رفته، در نتیجه وابسته‌تر می‌شود.

علاوه بر این، محبوب وابسته از آنچنان توان عاطفی برخوردار نیست که به شما اجازه دهد قدری هم برای خودتان زمان بگذارید و زندگی کنید. از آنجایی که اعمال هرگونه حد و مرز از جانب شما، وی را وابسته‌تر و نیازمندتر می‌کند، در نهایت رابطه با شخصیت وابسته شما را خشمگین می‌کند و منجر به پایان رابطه می‌شود. این چرخه معیوب می‌تواند بسیار طاقت‌فرسا و خسته‌کننده‌تر هم شود. مسئله اصلی در محبوب شما، فقدان اعتماد به نفس لازم برای برقراری یک رابطه عاطفی برابر و دوسویه است.

نیاز فرد وابسته به توجه، محبت، مراقبت، و حمایت مداوم انقدر زیاد است که نیاز فرد برطرف نمی‌شود و شما را هم خسته و فرسوده می‌کند. به همین جهت باید گفت رابطه با شخصیت وابسته به این معنی است که شما باید طاقت و تحمل بالا در مدت زمان طولانی داشته باشید.

فردی با رگه‌های شخصیت وابسته انتظاراتش را به نحوی بیان می‌کند که احساس گناه در ما ایجاد می‌شود. حال می‌بینیم در این تعارض پیش آمده، او خود را قربانی می‌داند. او خود را فردی تنها می‌داند که به ما وابسته شده، به ما اعتماد کرده، و حالا ما پشت او را خالی کرده‌ایم. احساس گناهی که ما از مشاهده این تعارض در او، تجربه می‌کنیم می‌تواند بسیار عذاب‌آور باشد.

چرا من جذب محبوب چسبناک می شوم

اگر رابطه کنونی شما با یک فرد وابسته چیزی است که تازگی دارد و در گذشته هیچگاه چنین تجربه‌ای نداشتید، به نظر می‌رسد که ایرادی در شما نیست. شاید شما شیفته زیبایی یا سایر ویژگی‌های محبوب خود شده‌اید. اما برخی افراد اگر با خود صادق باشند، متوجه می‌شوند که در گذشته بارها رابطه با فرد وابسته داشته‌اند، دلایل احتمالی این مسئله موارد زیر است:

1. نیاز به حمایت و مراقبت از دیگران : شاید شما از همان کودکی از والدین یا خواهر، برادرهای خود مراقبت می‌کرده‌اید و تشویق می‌شدید و الان هم در بزرگسالی در رابطه با سایر افراد، خصوصا محبوب خود، این شیوه را ادامه می‌دهید.
2. نیاز شدید به کسب تأیید از سوی دیگران : محبوب وابسته معمولا تمام زمان و انرژی خود را صرف فردی که به تازگی با وی آشنا شده است، می‌کند.
3. نیاز به کنترل و قدرت : در رابطه با شخصیت وابسته، فرد برای اینکه شما را در رابطه نگه دارد از انجام هیچ خدمتی به شما فروگذاری نمی‌کند.
4. ترس : عاملی که منجر می‌شود فرد بعد از پی بردن به طاقت فرسا بودن رابطه، نتواند آن را ترک کند، ترس است. بسیاری از ما به شدت از شکستن دل فردی که روحیه ضعیف و نیازمندی دارد، هراس داریم؛ و خود را با عباراتی مانند “شرایط آنقدر هم بد نیست” یا “پس از قطع رابطه از شدت احساس گناه نمی‌توانم زندگی خوبی داشته باشم” توجیه می‌کنیم.

آیا محبوب وابسته درمان می‌شود؟

یک شخصیت وابسته در صورتی که از ویژگی‌های منفی خودش خسته شده باشد درمان پذیر است. فردی با شخصیت وابسته وقتی درمان‌پذیر است که از علائمش آگاهی داشته باشد و رفتارهایش او را خسته کرده باشند. شخصیت وابسته، دوست ندارد محبوبش را از دست بدهد، بنابراین، ممکن است صحبت‌های صادقانه و همدلانه شما کمک کند تا او برای اصلاح چرخه‌های معیوب رفتاری خود اقدام کند.

وقتی این وابستگی به حدی برسد که دیگر مرزی بین شما و محبوب وابسته وجود نداشته باشد، زمان ترک رابطه است. در این هنگام، شما متوجه این هستید که مدت هاست از رابطه لذت نمی‌برید. مجبور هستید کارهای محبوبتان را انجام دهید و اگر به او رسیدگی نکنید ممکن است رفتارهای بچگانه ای ببینید. مثلا شخصیت وابسته ممکن است با قشقرق راه انداختن و یا حتی مشکلات جسمانی به دور شدن شما پاسخ نشان دهد.

ما می‌توانیم با تشویق فرد وابسته به مستقل شدن، به وی کمک کنیم. همچنین، برای داشتن عشقی سالم، بایستی بتوانیم مرزهای خود و محبوبمان را مشخص کنیم. در وهله اول، وقتی او خود را قربانی می‌داند، ما دچار عذاب وجدان نشویم. چون این عذاب وجدان به بدتر شدن رابطه می‌انجامد.

ما باید از مهارت‌های ارتباطی استفاده کنیم. مثلا بتوانیم همدلانه و با درک ویژگی‌های محبوب وابسته خود، درخواست‌های نابجای او را رد کنیم. در نهایت او باید بتواند وظیفه انجام کارهایش را به عهده بگیرد.

منابع :

1. کتاب عشق دیوانه وار. برد جانسون و کلی موری، ترجمه مهرداد فیروزبخت
2. Dependent Personality Disorder

* درود بر شما که با حمایت خود و دعوت دیگران به مطالعه این مطلب و دیگر مطالبم، به من انگیزه می دهید. لطفا در کامنت ها و مباحثات شرکت کنید و پرسشگر باشید. جهت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره ۰۹۳۵۵۷۵۸۳۵۸ در تلگرام یا ایمو هماهنگ نمایید. همچنین می توانید با شماره ۰۹۱۲۰۷۲۸۷۱۲ تماس بگیرید. *