عمه درمانی چیست؟
عمه درمانی، مشکلات مراجع را در امور مختلف بیشتر می کند.
عمه درمانگران، برای حل مشکلات مراجعان از تجربیات و ذهنیات شخصی خود استفاده می‌کنند و به آن‌ها راهکارهایی می‌دهند که بسیار عامیانه و ناکارآمد است.
عمه تراپی یا عمه درمانی، اصطلاحی است که روانشناسان به کار می‌برند و مصداق فردی است که بدون داشتن تخصص و مهارت و اطلاعات لازم، به دیگران مشاوره می‌دهد. در واقع این اصطلاح کنایه ایست به افرادی که بدون دانش و مهارت کافی جلسات درمانی را آغاز می‌کنند اما در حقیقت چیزی جز نصیحت‌های عامیانه و حرفهای روزمره تحویل مراجعان نمی‌دهند.
عمه درمانگران اطلاعات کمی از روش‌های درمانی اصولی دارند و در این زمینه آموزش‌های حرفهای ندیده‌اند. این امر باعث می‌شود که نتوانند ارزیابی مناسبی از افراد به عمل بیاورند و در نتیجه در درمان و ارائه راهکارها نیز با شکست مواجه می شوند. تفاوت عمده جلسه مشاوره و عمه درمانی در این است که جلسه مشاوره، استراتژی، روند و هدف گذاری های مشخصی دارد و بر اساس یک پروتکل درمانی خاص، پیش می رود.
عمه درمانی اولین مرحله در مسیر حرفه ای مشاور بالینی شدن است، این مرحله را بیشتر افراد بلدند. مشخصه اصلی این مرحله هم حسی در عوض همدلی، تشخیص های سریع و ارائه سریع راهکار از طرف مشاور است. برای آنکه یک روانشناس بتواند در شغل خود تخصص یابد، باید وارد مراحل بعدی بشود. تحصیلات آکادمیک و تنها به صورت تئوریک نمی‌تواند از یک فرد، متخصصی حرفهای بسازد. البته دانش تئوری به خصوص در زمینه آسیب شناسی روانی و روانشناسی بالینی یکی از اصول ضروری برای روانشناس شدن است، اما باید بدانیم که این مسئله به تنهایی کافی نیست و روانشناسان نیازمند آموزش دیدن در دوره‌های کارورزی عملی نیز هستند.
در این دوره‌ها افراد تحت نظارت یک سوپروایزر(استاد راهنما) به درمان افراد می‌پردازند. شرکت در این دوره‌ها منجر به این می‌شود که روانشناسان تازه کار با ضعف‌های کار خود آشنا شوند، بدانند در چه زمینه‌هایی مشکل دارند و چگونه باید به رفع مشکلات خود بپردازند. بدین ترتیب به تدریج کار کردن در کنار متخصصین به آن‌ها می‌آموزد که از سطحی نگری و یا همان درمان‌هایی که به عمه درمانی معروف شده فاصله بگیرند و بتوانند بر اساس استانداردها و اصول کار علمی با مراجعان خود برخورد کنند.
در روانشناسی و قلمرو بهداشت روانی، سوپرویژن یا کار کردن تحت نظارت و راهنمایی یک سوپروایزر(استاد راهنما) یک اصل پذیرفته شده و بدیهی است. در یک تعریف کلی منظور از نظارت و راهنمایی، یک فرایند ساختارمند رسمی برای حمایت حرفه ای، یادگیری و انجام کار دقیق و علمی است.
بطور کلی هر مشاوری که حرف ها و رفتار عامیانه ای در جلسه داشته باشد و چیزی متفاوت از آنکه شما از دیگران و دوستان و نزدیکان خود، در مورد آن موضوع خاص شنیده اید به شما نگوید، عمه درمانگر محسوب می شود.
تفاوت عمه درمانی و روان درمانی
- عمه درمانگر بیشتر گوینده است ولی روانشناس شنونده فعال است.
- عمه درمانگر همدردی و دلسوزی می کند ولی روانشناس همدلی می کند.
- عمه درمانگر، شما را درگیر چهارچوب های مذهبی و اعتقادی خودش می کند.
- عمه درمانگر، مدام شما را با دیگر مراجعان مقایسه می کند.
- عمه درمانگر بیشتر نصیحت می کند ولی روانشناس تفسیر و تحلیل می کند.
- عمه درمانگر زیاد در مورد خودش مثال می زند، اما یک روانشناس این کار را نمی کند.
- عمه درمانگر ممکن است گفته‌های شما را پیش دیگران بازگو کند، ولی روانشناس رازدار است.
- عمه درمانگر همان چیزی را به شما می گوید که دیگران می گویند، در بیشتر مواقع نصف بیشتر حرف های شما را نمی شنود.
- عمه درمانگر مانند یک والد شما را سرزنش و یا قضاوت می کند اما روانشناس، درمانجو را قضاوت و سرزنش نمی‌کند.
درمانگران دروغین در شبکه‌های اجتماعی
متأسفانه به دلیل رواج یافتن روانشناسی زرد و افزایش بی‌شمار تعداد افرادی که در زمینه روانشناسی تحصیل می‌کنند، مراجعان در پیدا کردن روانشناسان متخصص با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند. مسئله حائز اهمیت اینجاست که بسیاری از این روانشناسان در شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام با نشان دادن تصویرهای غیر واقعی از خود و انتشار مطالب غیر علمی اما جذاب، مخاطبان بسیاری را برای خود فراهم می‌کنند و موجب سردرگمی بسیاری از افراد می‌شود. این افراد بیشتر از همان شیوه عمه درمانی استفاده می‌کنند.
بسیاری افراد را در اینستاگرام می بینیم که خودشان را روانشناس معرفی می‌کنند با وجود این‌که تحصیلات روانشناسی ندارند. این افراد جمله‌های خود را از کتاب‌های روانشناسی بر می‌دارند یا دیدگاه شخصی خود را به عنوان نظریه روانشناسی به خورد مردم می‌دهند. متاسفانه مردم فریب فالورهای بالای این افراد را می‌خورند. مردم گمان می‌کنند آن‌چه که این افراد می‌گویند حتما نظریه‌های روانشناسی واقعی است، چون تعداد فالور بالایی دارند.
همانطور که در زمینه همه امور باید به متخصص آن مراجعه کرد، بهتر است در زمینه مشاوره و روان درمانی نیز با افراد متخصص و دارای صلاحیت مشورت کرد.